Dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) sẽ được đại biểu Quốc hội thảo luận cho ý kiến trong tuần này, trong đó có nội dung về quy định điều chỉnh tuổi nghỉ hưu nhận được sự quan tâm của đông đảo dư luận.
Ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban về Các vấn đề xã hội của Quốc hội - khẳng định, việc tăng tuổi nghỉ hưu là thực hiện tinh thần nghị quyết TƯ và để tiệm cận quá trình già hoá dân số vì dân số vàng của Việt Nam đã kết thúc từ 2011, chuyển sang già hoá dân số.
Theo ông Lợi, tờ trình của Chính phủ cần giải thích rõ việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu không chỉ tăng nguồn lực cho tương lai mà quan trọng là để kéo dài thời gian làm việc cho người lao động, tích luỹ quỹ hưu trí tăng lên. Như vậy khi họ về hưu, tiền lương hưu cao hơn bình quân bây giờ, để đảm bảo đời sống khi hết tuổi lao động.
“Bản chất tuổi nghỉ hưu hiện nay dự thảo đưa ra chỉ có điểm khác là nâng lên 62 tuổi với nam và 60 với nữ. Nhưng việc tăng độ tuổi lại đi theo lộ trình, đến năm 2029 hoặc 2035 mới đạt được tuổi tối đa đó. Do đó, không phải năm 2021 đã tăng tuổi hưu theo mức đề xuất ngay”, ông Lợi phân tích.
Cũng theo ông Bùi Sỹ Lợi, có 3 nhóm tuổi nghỉ hưu được điều chỉnh theo dự luật lần này.
Nhóm 1 là nam lên 62, nữ lên 60 áp dụng cho những người lao động làm việc trong điều kiện bình thường, không nặng nhọc, độc hại hay suy giảm khả năng lao động.
Đối với nhóm này, chủ yếu rơi vào công chức viên chức và ngành nghề lao động sản xuất kinh doanh nhưng chủ yếu những người làm quản lý, hành chính, làm công việc bình thường.
Nhóm 2 là người lao động làm việc trong điều kiện bị tác động, suy giảm khả năng lao động đến 61% thì được ghỉ hưu sớm. Hay người làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và lao động đặc biệt khác. Nhóm này do Chính phủ quy định được nghỉ hưu trước 5 tuổi.
Ngoài ra, trong nhóm này còn có những người bị suy giảm lao động, làm việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thì có thể nghỉ hưu trước 10 năm. Tức nam có thể nghỉ hưu ở tuổi 50 và nữ dưới 50.
Nhóm 3 là những người làm công việc quản lý, chuyên môn kỹ thuật có trình độ cao và trường hợp đặc biệt thì Chính phủ quy định kéo dài thời gian nhưng không quá 5 tuổi, tức nam không quá 67, nữ không quá 65 tuổi.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội khẳng định, không phải cứ nói nâng tuổi hưu thì ai cũng phải tăng theo mốc như thế. Cơ bản người lao động làm việc nặng nhọc, độc hại hay "chân chậm, mắt mờ" đều được giảm tuổi nghỉ hưu.
“Vấn đề này cần phân tích cho người lao động hiểu rõ. Muốn vậy Chính phủ khi quy định điều chỉnh tuổi nghỉ hưu phân theo 3 nhóm thì phải kèm theo các danh mục ngành nghề lĩnh vực được giảm tuổi để người lao động nhìn vào thấy được mình thuộc diện được giảm tuổi nghỉ hưu hay không. Điều này rất quan trọng và phải đánh giá tác động xem nhóm nào là nhóm được kéo dài, nhóm nào phải giảm đi, nhóm nào tăng lên” - ông Lợi đề xuất.
Với lộ trình này, ông Lợi đề nghị Chính phủ cần tiếp tục lấy ý kiến tập trung đối tượng điều chỉnh bộ luật, đừng chỉ lấy mỗi đối tượng công chức, viên chức hay người lao động bởi theo ông, 3 nhóm này “xung đột” với nhau.
“Sự xung đột thể hiện ở chỗ người lao động trực tiếp luôn muốn giảm tuổi hưu, còn người làm việc hành chính sự nghiệp, khu vực công lại muốn nâng tuổi. Điều quan trọng là tính lợi ích chung của người lao động nên khi quy định điều chỉnh tuổi nghỉ hưu làm sao đảm bảo lợi ích của tất cả” - ông Bùi Sỹ Lợi nói.