Lợi ích sức khỏe và một số bài thuốc từ quả, lá, hoa khế

Cây khế tên khoa học là Averrhoa carambola, thuộc họ chua me đất. Cây khế còn có nhiều tên gọi khác như: ngũ liễm tử, dương đào, khế giang.

Quả khế là một món ăn nhẹ tuyệt vời, ít calo, cung cấp vitamin C, chất xơ và chất chống oxy hóa dồi dào. Ngoài quả khế, lá và hoa khế cũng là những vị thuốc Đông y, có nhiều lợi ích đối với sức khỏe.

1. Lợi ích và bài thuốc từ quả khế

1.1. Lợi ích của quả khế

Theo Đông y, quả khế có vị chua, ngọt, tính bình, có tác dụng thanh nhiệt, tiêu khát, giải độc, chống viêm, trị cảm mạo, thúc sởi.

Theo Y học hiện đại, quả khế là nguồn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng, đặc biệt là chất xơ và vitamin C. Ngoài ra, quả khế còn có nhiều dưỡng chất khác như đạm, vitamin B5, folate, đồng, kali, magiê, ...

Nhờ có hàm lượng dinh dưỡng cao, đặc biệt là giàu các chất chống oxy hoá, quả khế đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe:

- Khả năng chống viêm: Quả khế có hàm lượng chất chống oxy hóa cao nên rất hữu ích trong việc chống viêm, có thể giúp giảm bớt các triệu chứng của bệnh vẩy nến và viêm da.

- Tăng cường miễn dịch: Khế cung cấp hàm lượng vitamin C cao cho cơ thể, đảm bảo quá trình sản xuất ra lượng tế bào bạch cầu phù hợp để có một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh.

- Cải thiện sức khỏe đường hô hấp: Do có khả năng chống viêm nên loại quả này có thể giúp làm dịu cơn đau họng. Nước ép của của quả khế còn giúp giảm chất nhầy và đờm, hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị nhiễm trùng đường hô hấp.

- Tốt cho hệ tiêu hoá: Trong khế có chứa cả chất xơ hoà tan và không hoà tan. Cả hai dạng chất xơ này đều có tác dụng giúp thức ăn và chất thải dễ dàng đi qua đường tiêu hóa.

- Tốt cho tim mạch: Chất xơ trong khế không chỉ tốt cho hệ tiêu hoá mà còn có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Vì chất xơ hòa tan trong quả khế có thể giúp loại bỏ các phân tử chất béo khỏi máu, bảo vệ hệ tim mạch.

Hơn nữa, lượng natri và kali trong khế đóng vai trò là chất điện giải, giúp duy trì huyết áp, đảm bảo nhịp tim đều và lưu lượng máu tốt.

1.2. Bài thuốc từ quả khế

Bài thuốc hỗ trợ điều trị một số bệnh từ quả khế:

- Hỗ trợ điều trị viêm da dị ứng: Bạn có thể dùng vài quả khế chua, thái lát nhỏ, sau đó cho vào một mảnh vải sạch, đem đắp lên các vùng bị viêm da.

- Hỗ trợ điều trị tiểu tiện không thông: Sử dụng 7 quả khế, lấy mỗi quả 1 miếng (1/3 quả chỗ gần cuống) sắc với 250ml nước đến khi cô đặc còn 100 ml là có thể uống. Nên uống ấm.

- Hỗ trợ điều trị cảm cúm: Đem quả khế đi nướng, sau đó vắt lấy nước cốt hòa cùng 10 đến 30ml rượu và uống. Tuy nhiên, phương pháp này không nên áp dụng cho trẻ em hoặc phụ nữ có thai.

2. Lợi ích và bài thuốc từ lá khế

2.1. Lợi ích của lá khế

Lá khế có vị chua, chát, tính bình, có công dụng mát huyết, giải nhiệt, tiêu viêm, lợi tiểu, chữa dị ứng mẩn ngứa, tiểu buốt, tiểu khó, ngộ độc, cảm mạo, nhức đầu, sốt xuất huyết...

Ngoài ra, lá khế còn có tác dụng: điều hoà huyết áp nhờ các thành phần như flavonoid, phytochemical và saponin và hỗ trợ điều trị đau họng, sổ mũi nhờ các dưỡng chất như: Vitamin C, vitamin B hay các khoáng chất thiết yếu như: Kẽm, sắt, kali…

2.2. Bài thuốc từ lá khế

Bài thuốc hỗ trợ điều trị một số bệnh từ lá khế:

- Hỗ trợ điều trị nổi mề đay và ngứa da: Dùng khoảng 20g lá khế chua. Sau đó rửa sạch đun lên lấy nước để tắm hàng ngày. Ngoài ra, bạn cũng có thể giã nát lá khế tươi đắp vào các vùng da bị mẩn ngứa, mề đay.

- Hỗ trợ điều trị viêm họng: Sử dụng 20 đến 40g lá khế, giã nát, lọc lấy nước cốt, thêm muối hạt vừa đủ và ngậm ngày 2 lần.

- Hỗ trợ điều trị sởi: Đem một nắm lá khế chua, đem đun thành nước và tắm hàng ngày.

- Hỗ trợ trị cảm nắng, nhức đầu: Sử dụng khoảng 100g lá khế tươi cùng với 40g lá chanh, giã vắt lấy nước uống.

3. Lợi ích và bài thuốc từ hoa khế

3.1 Lợi ích của hoa khế

Theo Đông y, hoa khế có vị chua, đắng, tính mát, thanh nhiệt, tiêu viêm, lợi tiểu, dùng để trị ho, tiêu đờm. Được sử dụng trong các bài thuốc hỗ trợ điều trị sốt rét, kiết lỵ, cảm cúm, cảm nắng, viêm họng, chân tay lở ngứa, ho khan...

3.2. Bài thuốc từ hoa khế

Bài thuốc hỗ trợ điều trị một số bệnh từ hoa khế:

- Hỗ trợ điều trị ho, viêm họng: Sử dụng 20g hoa khế và gừng tươi. Hoa khế đem rửa sạch và phơi khô. Gừng tươi đem giã lấy nước cốt. Sau đó, đem ngâm hoa khế cùng nước cốt gừng tươi, rồi đem sao lên đến khi hoa khế khô lại, bỏ vào lọ thuỷ tinh để bảo quản và dùng dần.

Mỗi lần sử dụng, bạn lấy một lượng hoa khế, sau đó pha như trà, ủ trong 15 phút là có thể thưởng thức.

- Bài thuốc hỗ trợ chữa sốt rét: Sử dụng 30g hoa khế, ngưu tất, hoa kim ngân, chi tử, sài hồ. Đem tất cả các nguyên liệu sắc uống lấy nước.

- Hỗ trợ trị kiết lỵ: Hoa khế 20g, hậu phác 10g, trần bì 10g, hoàng liên 10g, bạch truật 10g, đương quy 10g. Sắc tất cả nguyên liệu và uống trong ngày.

- Hỗ trợ trị bệnh chân tay lở ngứa: Sử dụng 15g hoa khế 15g, thương truật, kim ngân hoa, tỳ giải, ngưu tất, hoàng bá sao vàng, phòng phong, chi tử, cam thảo. Sắc lấy nước uống.

Ngoài ra, mọi người cũng có thể nấu nước hoa và lá khế để tắm rửa, vệ sinh vùng da bị lở ngứa.

4. Một số lưu ý khi sử dụng các bài thuốc từ cây khế

Những bộ phận từ cây khế có nhiều lợi ích và được sử dụng trong nhiều bài thuốc. Tuy nhiên, trước khi áp dụng các bài thuốc này, mọi người nên lưu ý một số vấn đề để đảm bảo sức khoẻ:

- Các bài thuốc trên chỉ mang tính chất hỗ trợ điều trị bệnh, không thay thế được các chỉ định của bác sĩ. Do đó, mọi người không nên tự ý ngưng phác đồ điều trị từ bác sĩ để áp dụng các bài thuốc trên.

- Việc sử dụng các bài thuốc từ cây khế để điều trị bệnh lý cần phải dựa trên chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa y học cổ truyền.

- Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào xảy ra khi sử dụng các bài thuốc từ cây khế, mọi người hãy ngưng sử dụng ngay lập tức và báo với bác sĩ để được xử trí đúng cách và kịp thời.