pnvnonline@phunuvietnam.vn
Lũ dữ vừa qua, nỗi lo sạt lở lại ập đến

Bản Xằng Trên tan hoang sau trận lũ lịch sử.
Cuộc sống tạm bợ trong vô vọng
Trận lũ "trăm năm có một" đã biến Xằng Trên thành một bãi hoang tàn. Hàng chục căn nhà bị xóa sổ, cây cối đổ rạp, và cuộc sống của người dân gần như trở về con số không. Năm nay 61 tuổi, gắn bó cả đời với bản làng nhưng bà Lò Thị Hồng bảo rằng chưa bao giờ bà chứng kiến cảnh tượng kinh hoàng đến vậy. Dòng sông Nậm Nơn hiền hòa bao năm cung cấp nguồn sống cho người dân, bỗng trở nên hung dữ, cuồn cuộn dâng thứ nước đỏ ngầu cuốn phăng mọi thứ.

Gia đình bà Hồng lâm vào cảnh trắng tay sau mưa lũ.
"Mưa bắt đầu nặng hạt vào chiều ngày 20/7, đến ngày 22/7, nước sông dâng cao. Như mọi năm, người dân nghĩ nước chỉ mấp mé đến mép bản nên chủ quan. Đến chiều ngày 22/7, nước sông dâng dữ dội, chưa đầy nửa giờ nước đã lên đến cả mấy mét, cuốn trôi mọi thứ," bà Hồng hồi tưởng.

Phòng học của Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Mỹ Lý 2 tại bản Xằng Trên bị thiệt hại sau mưa lũ.
Trong khoảnh khắc kinh hoàng ấy, vợ chồng bà Hồng chỉ kịp bơi vào bờ, còn lại toàn bộ tài sản, nhà cửa đều bị dòng nước nhấn chìm. Chẳng ai kịp vớt vát được thứ gì. Nhà của hai người con bà cũng chung số phận. Không còn nơi nương tựa, gia đình bà phải xin tạm một phòng trong trường mầm non gần đó. Bà Hồng chua chát: "Giờ đang trong thời gian nghỉ hè, các cháu chưa học nên gia đình tôi mới có chỗ ở, vài ngày nữa trường mở cửa trở lại thì gia đình tôi không biết trú đâu".
Nhiều gia đình khác ở Xằng Trên cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự. Chị Vi Thị Cúc, 36 tuổi, người dân tộc Thái, mất sạch nhà cửa và tài sản. Đáng nói hơn, căn nhà của gia đình chị Cúc vừa mới được dựng bằng nguồn kinh phí hỗ trợ của Chương trình Xoá nhà tạm, nhà dột nát cộng với khoản tiền gia đình vay mượn ngân hàng.
Hơn một tháng nay, gia đình 4 người của chị phải nương tựa vào căn nhà nhỏ của chị gái. Tổng cộng 7 người phải chen chúc trong một không gian chật hẹp, tương lai mịt mờ phía trước. Nhiều khi, người dân bản thường thấy chị Cúc thất thần đi về phía ngôi nhà cũ, tìm kiếm những thứ còn sót lại trong đống đổ nát nhưng chẳng có gì.

Mất nhà, gia đình chị Cúc phải đi ở nhờ nhà người thân.
Bà Phan Thị Thuyên, 48 tuổi, cũng là một nạn nhân của trận lũ. Vợ chồng bà không có người thân để nương nhờ, đành xin bản một khoảnh đất nhỏ để dựng tạm chiếc lều, làm chỗ trú ngụ cho 4 người trong gia đình. Cuộc sống đã khổ cực, nhưng nỗi lo lớn nhất của họ lại là nguy cơ sạt lở đất.

Bà Thuyên cũng lâm vào cảnh "màn trời chiếu đất" do mưa lũ.
"Cứ mỗi khi trời có mưa to lâu một chút là tất cả dân bản chúng tôi đều phải bỏ nhà, bỏ cửa chạy lên nhà văn hóa để trú ẩn bởi nỗi lo quả đồi nằm ngay sau bản sẽ đổ ụp xuống. Trên đó đã xuất hiện vết nứt lớn và rất có thể sẽ vùi lấp dân bản chúng tôi nên chẳng ai dám liều mình ở lại nhà khi có mưa to", bà Thuyên lo lắng.
Chính quyền chung tay ứng phó
Ông Lô Hoành, Bí thư Chi bộ Bản Xằng Trên, cho biết toàn bản có 170 hộ, trong đó 36 căn nhà đã bị lũ cuốn trôi. Sau hơn một tháng, tuyến đường độc đạo vào bản đã được thông xe nhưng vẫn rất khó đi, đặc biệt là những khi trời mưa. Bên cạnh đó, người dân vẫn chưa có điện, công tác bố trí chỗ ở cho người dân gặp nhiều khó khăn. "Trước mắt, những ai có người thân không bị ảnh hưởng sẽ sang đó ở nhờ. Những hộ không có người thân sẽ phải bố trí diện tích để dựng lều bạt trú tạm cho đến khi bố trí được nơi ăn, chốn ở mới," ông Hoành chia sẻ.

Người dân bản Xằng Trên tập trung chờ nhận tiền hỗ trợ.
Về nguy cơ sạt lở, ông Hoành cho biết, trên quả đồi sau bản đã xuất hiện một vết nứt dài 30m, rộng 1,5m và sâu hơn 2m. Đây là một mối hiểm họa lớn đối với người dân. Sau khi nhận được báo cáo, tỉnh Nghệ An đã chỉ đạo lãnh đạo bản phải theo dõi sát sao diễn biến thời tiết và hiện trạng vết nứt để kịp thời di tản bà con.
"Ban ngày, đặc biệt là đêm tối, chúng tôi luôn túc trực thời tiết. Cứ thấy có mưa to với thời gian hơn 20 phút là chúng tôi sẽ phát loa thông báo cho bà con di tản ra khỏi khu vực nguy hiểm", ông Hoành nói.

Ông Lô Hoành, Bí thư Chi bộ Bản Xằng Trên chia sẻ với Báo PNVN.
Trận lũ dữ đã để lại những "vết sẹo" sâu sắc trong lòng người dân Xằng Trên. Cuộc sống của họ vẫn còn rất nhiều khó khăn và thử thách. Hi vọng rằng, với sự chung tay của cả cộng đồng và chính quyền, người dân Xằng Trên sẽ sớm vượt qua giai đoạn này, ổn định cuộc sống và xây dựng lại bản làng.