Chiều 25/11, với 88,2% đại biểu tán thành, Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.
Luật có bố cục gồm 3 Điều. Điều 1 quy định về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức; Điều 2 quy định về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Viên chức; Điều 3 quy định về hiệu lực thi hành. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2020.
Một trong những nội dung đáng chú ý là sửa đổi quy định xử lý đối với hành vi vi phạm trong thời gian công tác của cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu. Theo đó, luật đã chính thức quy định việc xử lý kỷ luật với cán bộ công chức đã nghỉ hưu theo hướng:
“Cán bộ, công chức sau khi nghỉ việc hoặc nghỉ hưu mới phát hiện có hành vi vi phạm trong thời gian công tác thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm phải chịu một trong những hình thức kỷ luật khiển trách, cảnh cáo, xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm gắn với hệ quả pháp lý tương ứng với hình thức xử lý kỷ luật.
Việc xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu có hành vi vi phạm trong thời gian công tác trước ngày 01/7/2020 được thực hiện theo quy định của Luật này”.
Trước đó, giải trình dự thảo Luật, ông Nguyễn Hạnh Phúc - Tổng Thư ký Quốc hội - cho biết, có ý kiến đề nghị cân nhắc thay hình thức kỷ luật “xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm” bằng hình thức kỷ luật giảm hoặc truất lương hưu vĩnh viễn kèm theo hậu quả pháp lý là tước bỏ hoặc cắt giảm các chế độ, chính sách đang được hưởng.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu là một chủ trương lớn, cần phải nghiên cứu thận trọng, có quy định hợp lý bảo đảm tính khả thi, hiệu quả và thống nhất trong quá trình thực hiện. Do đó, xin được quy định trong Luật nguyên tắc chung về xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu.
Đồng thời, quy định cụ thể về hình thức xử lý kỷ luật, trong đó hình thức “xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm” là để bảo đảm thống nhất với hình thức kỷ luật theo quy định của Đảng.
“Thực tiễn áp dụng trong thời gian qua cho thấy đã có hiệu quả nhất định, đáp ứng được nguyện vọng của đông đảo nhân dân. Vì thế, để thể hiện rõ hình thức kỷ luật gắn với hệ quả về vật chất, tinh thần, trong dự thảo Luật cũng đã bổ sung nguyên tắc gắn hình thức xử lý kỷ luật với hệ quả pháp lý tương ứng để làm cơ sở cho Chính phủ quy định chi tiết, bảo đảm tính khả thi, linh hoạt trong quá trình triển khai thực hiện” - ông Nguyễn Hạnh Phúc nói.
Cũng về nội dung này, có ý kiến đề nghị quy định theo hướng chỉ xử lý hành vi vi phạm trong thời gian công tác của cán bộ, công chức giữ chức vụ, quyền hạn nhất định đã nghỉ hưu, nghỉ việc mà không áp dụng chung cho tất cả cán bộ, công chức đã nghỉ hưu, nghỉ việc.
Về điều này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng việc bổ sung vào Luật quy định xử lý kỷ luật đối với tất cả cán bộ, công chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu là thực hiện đúng yêu cầu của Nghị quyết Trung ương, bảo đảm sự công bằng, nghiêm minh của pháp luật.
“Việc này nhằm tăng cường kỷ cương, kỷ luật, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức nói chung, trong đó có cán bộ, công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý. Do đó, xin Quốc hội cho thể hiện nội dung này như trong dự thảo Luật” - Tổng thư ký Quốc hội nhấn mạnh.
Cũng theo nội dung mới được sửa đổi của luật, hợp đồng làm việc xác định thời hạn được tăng lên khoảng thời gian 60 tháng so với mức cũ là 36 tháng. Đây là hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời hạn, thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong khoảng thời gian từ đủ 12-60 tháng.
Hợp đồng làm việc xác định thời hạn áp dụng đối với người được tuyển dụng làm viên chức kể từ ngày 1/7/2020, trừ trường hợp quy định tại điểm b và điểm c khoản 2 Điều này.
Giải trình về các nội dung liên quan đến hợp đồng lao động trước đó, Tổng Thư ký Quốc hội cho biết, có ý kiến đề nghị quy định theo hướng viên chức được tuyển dụng mới sau khi ký kết hợp đồng làm việc xác định thời hạn tối đa hai lần sẽ ký hợp đồng làm việc không xác định thời hạn để bảo vệ quyền lợi của người lao động; thu hút lao động có trình độ cao, bảo đảm công bằng trong áp dụng chế độ viên chức, tương thích với quy định của Bộ luật Lao động.
Ngoài ra, có ý kiến đề nghị kéo dài thời hạn của hợp đồng để phù hợp hơn với tính chất công việc tương đối ổn định của viên chức và tương ứng với quy định về thời gian bổ nhiệm, thời gian thực hiện một số loại công việc.
Tiếp thu các ý kiến của ĐBQH, dự thảo luật điều chỉnh theo hướng kéo dài thời hạn của hợp đồng làm việc từ 36 tháng như Luật hiện hành lên 60 tháng và quy định một số trường hợp được ký kết hợp đồng làm việc không xác định thời hạn.
Điều khoản này được áp dụng với các trường hợp như cán bộ, công chức chuyển sang làm viên chức hoặc viên chức công tác tại vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn.
Luật cũng bổ sung quy định trường hợp đơn vị sự nghiệp công lập còn nhu cầu, viên chức đáp ứng đầy đủ các yêu cầu theo quy định của pháp luật thì người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập phải tiếp tục ký kết hợp đồng làm việc với viên chức.
Trường hợp không ký tiếp hợp đồng làm việc với viên chức thì người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập phải nêu rõ lý do bằng văn bản.