Mạo hiểm lập công ty công nghệ giữa đại dịch, nữ giám đốc gặt hái thành quả xứng đáng

Mạo hiểm đầu tư giữa đại dịch

Bước lên sân khấu nhận Giải thưởng Thách thức Hóa học Xanh 2025 của Hiệp hội Hóa học Mỹ, Emilie Bodoin mang theo niềm tự hào lộ rõ trên gương mặt. Sáu năm sau khi thành lập Pure Lithium - công ty công nghệ pin đột phá - cô đã gặt hái được thành quả xứng đáng sau hành trình bền bỉ gây dựng sự nghiệp kinh doanh.

Với tư cách Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành và tác giả của nhiều bằng sáng chế, Emilie Bodoin chính là lực đẩy đưa Pure Lithium từ một ý tưởng đầy tham vọng trở thành công ty dẫn dắt một hướng đi mới cho công nghệ pin. Khi được hỏi đâu là điểm khởi đầu cho thành công ở cả vị trí nhà khoa học và doanh nhân công nghệ, Emilie trả lời rằng tất cả bắt đầu từ sự tò mò vô hạn của bản thân.

Lớn lên ở Detroit (bang Michigan, Mỹ), Emilie sớm bị thu hút bởi những bài toán khó và những mục tiêu lớn. Giống như nhiều đứa trẻ, Emilie Bodoin thay đổi ước mơ qua nhiều giai đoạn. Cô từng muốn trở thành phi hành gia, cho đến khi chứng kiến thảm kịch nổ tàu con thoi Challenger trên truyền hình - một khoảnh khắc khiến cô tự hỏi làm sao một vấn đề nhỏ có thể gây hậu quả thảm khốc đến vậy. Sau đó, cô muốn trở thành luật sư, rồi nhà vật lý hay bất cứ nghề nghiệp gì nếu khiến cô cảm thấy hứng thú.

Emilie theo học Đại học Carnegie Mellon, rồi bắt đầu sự nghiệp trong lĩnh vực tài chính doanh nghiệp tại New York. Kinh nghiệm vận hành doanh nghiệp và quản lý công nghệ, đặc biệt trong vai trò Giám đốc Công nghệ tại ngân hàng đầu tư G.C. Andersen Partners, trở thành những nền tảng quan trọng cho con đường khởi nghiệp sau này.

Tuy nhiên, niềm đam mê khoa học khiến cô trở lại bàn nghiên cứu. Tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Argonne (Illinois), nơi cô làm việc cho một dự án sản xuất lithium kim loại, Emilie lần đầu tập trung sâu vào tiềm năng to lớn của vật liệu này. Vật liệu vốn được xem là "chén thánh" của ngành lưu trữ năng lượng. Emilie Bodoin không khỏi ngạc nhiên khi nhận ra rằng chưa từng có pin lithium-kim loại nào được thương mại hóa thành công.

Cuối năm 2019, Emilie quyết định nhảy vào khoảng trống đó và thành lập Pure Lithium. Chỉ vài tháng sau, giữa cao điểm đại dịch COVID-19, cô bắt đầu kêu gọi vốn Series A (vòng gọi vốn đầu tiên sau vòng hạt giống) và nhanh chóng nhận được sự hậu thuẫn, trong đó có cả từ nhà đầu tư tỷ phú Robert Friedland.

Sau khi quy tụ được một đội ngũ R&D xuất sắc, Emilie tập trung vào vấn đề lớn nhất: lithium kim loại quá đắt đỏ, tiêu tốn nhiều năng lượng, dễ hư hỏng khi vận chuyển và phụ thuộc vào chuỗi cung ứng xuyên lục địa. Một viên pin lithium-kim loại hoàn chỉnh có thể đội chi phí lên đến hàng trăm, thậm chí hàng nghìn USD.

Bước ngoặt đến từ công nghệ độc quyền "Brine to Battery" cho phép Pure Lithium sản xuất lithium kim loại tinh khiết giá rẻ và điện kết tủa trực tiếp lên tấm đồng để tạo cực dương - chỉ trong một bước duy nhất. Tuy vậy, đó mới chỉ là nửa viên pin. Emilie tìm đến nhà khoa học đoạt Nobel Sir M. Stanley Wittingham để cùng phát triển cực âm. Sau nhiều thử nghiệm, họ chọn vanadium - vật liệu cho thấy sự tương thích hoàn hảo.

Cả hai công nghệ kết hợp tạo ra một loại pin mới không phụ thuộc vào các chuỗi cung ứng toàn cầu vốn khó kiểm soát của graphite, nickel, cobalt hay manganese. Thay vào đó, nguyên liệu chính - nước muối lithium và vanadium oxide - có sẵn ở Mỹ và nhiều nơi trên thế giới.

Khi kết quả thử nghiệm vượt trội hơn pin lithium-ion ở mọi tiêu chí, Emilie bắt đầu đăng ký loạt bằng sáng chế và chuyển Pure Lithium về Chicago để bước vào giai đoạn tạo mẫu, chuẩn bị tiến tới thương mại hóa.

Phong cách lãnh đạo nuôi dưỡng đổi mới

Từ những năm làm việc trong ngành tài chính, Emilie hiểu rõ, phát minh là một chuyện, còn dẫn dắt con người lại là chuyện khác. Trong một ngành nam giới chiếm ưu thế, cô xem tính đa dạng và hòa nhập là điều quan trọng.

Tại Pure Lithium, cô xây dựng đội ngũ trong đó nhiều vị trí lãnh đạo quan trọng được đảm nhận bởi các phụ nữ tài năng - từ giám đốc kỹ thuật pin đến giám đốc phát triển và quản lý phòng thí nghiệm. Emilie đặc biệt chú trọng môi trường làm việc không rào cản. Nhóm vận hành và nhóm khoa học luôn được cập nhật thông tin như nhau, và nhân viên được khuyến khích coi mỗi vấn đề là cơ hội hợp tác.

Chính văn hóa ấy - cởi mở, đa dạng, minh bạch - là động lực thúc đẩy Pure Lithium tiến nhanh đến mục tiêu thương mại hóa công nghệ pin mang tính cách mạng.

Emilie Bodoin đặt mục tiêu thay thế hoàn toàn pin lithium-ion - loại pin sạc được sử dụng rộng rãi nhất thế giới hiện nay - bằng một lựa chọn hiệu quả hơn và thân thiện môi trường hơn. Đó là một bài toán không hề nhỏ, nhưng Emilie chưa bao giờ chọn những bài toán dễ. Cô đi tìm những vấn đề mà người khác cho là bất khả thi - và tìm cách giải quyết chúng.