Mẹ sốc nặng khi con trai 9 tuổi phải uống thuốc cả đời vì thói quen thường gặp

Mẹ ngã ngửa khi con phải dùng thuốc cả đời vì thói quen nhiều người gặp phải

Xuất phát từ sự chủ quan và tùy tiện khi dùng thuốc, không ít phụ huynh đã khiến chính con mình phải gánh hậu quả cả đời, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Ths.BS Phạm Như Quỳnh, Trưởng đại điện Văn phòng Bác sĩ nhà mình (nguyên bác sĩ Bệnh viện Nội tiết Trung ương) cho biết, khi thời tiết thay đổi, giao mùa, nhiều trẻ mắc viêm phế quản được bố mẹ mua thuốc có thành phần corticoid về uống. Quá trình sử dụng kéo dài từ năm này qua năm khác có thể khiến tuyến thượng thận của trẻ bị ảnh hưởng nặng nề.

Mới đây, bác sĩ Quỳnh vừa tiếp nhận một trường hợp bệnh nhi đến khám do tình trạng lạm dụng thuốc có chứa corticoid nhưng bố mẹ không hề hay biết, đến khi phát hiện thì tình trạng đã quá nặng không thể cứu vãn. “Trường hợp này như một lời cảnh tình về việc tự ý dùng thuốc của các bậc phụ huynh với con trẻ. Rất nhiều người nghĩ đơn giản rằng, thuốc chữa ho, cảm cúm đơn thuần tự mua và cho con dùng được, nhưng đó là điều rất sai”, bác sĩ Quỳnh chia sẻ.

Trường hợp một bé trai 9 tuổi ở Hà Nội là một điển hình. Trước khi đưa đi khám, người mẹ thấy con có nhiều thay đổi về ngoại hình như mặt béo căng tròn, da đỏ núng nính, ria mép ngày càng nhiều, chân tay cũng mọc nhiều lông hơn… Nhìn bề ngoài ai cũng nghĩ bé trai béo đẹp vì mặt lúc nào cũng căng mọng.

Biểu hiện trẻ lạm dụng corticoid thường rất dễ nhận biết nhưng không ít bố mẹ lại nghĩ con bị dậy thì sớm. Ảnh chỉ mang tính minh họa.

Do con mới 9 tuổi nên người mẹ lo lắng con bị dậy thì sớm, vì thế đã đưa con đi khám chuyên khoa nội tiết. Bác sĩ Quỳnh cho biết, khi cháu bé vừa bước chân vào phòng, nhìn qua biểu hiện phía ngoài bác sĩ đã hỏi mẹ cháu về việc dùng thuốc trước đó.

Không nằm ngoài dự đoán, bé trai có tiền sử viêm phế quản, viêm mũi từ nhỏ và thường được gia đình tự mua thuốc về sử dụng (thuốc có chứa thành phần corticoid), khi dùng thuốc này bệnh nhi khỏi bệnh rất nhanh.

Kết quả khám cho thấy, bệnh nhi không dậy thì sớm mà bị suy tuyến thượng thận do hậu quả dùng thuốc có chứa corticoid kéo dài. Đau lòng hơn, trường hợp này đã bị suy tuyến thượng thận mãn tính, không có khả năng hồi phục và phải dùng hormone thay thế cả đời.

Bộ phận nhỏ nhưng vô cùng quan trọng

Theo bác sĩ Quỳnh, tuyến thượng thận nhỏ, nằm ở vị trí trên đầu mỗi quả thận, mỗi tuyến có cấu tạo gồm 2 phần, cụ thể:

- Phần tủy tiết ra các hormone catechamin nhằm duy trì huyết áp và nhịp tim;

- Phần vỏ tiết ra hormone corticosteriod. Đây đều là những hormone rất quan trọng để duy trì sự sống của con người.

“Tuyến thượng thận nhỏ nhưng lại tiết ra các hormone quan trọng như điều hòa tụt huyết áp, hormone điều hòa về chuyển hóa đường, hormone điều hòa chuyển hóa muối, chất khoáng… Những hormone này có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể sự sống”, bác sĩ Quỳnh cho hay.

Suy tuyến thượng thận là tình trạng tuyến thượng thận sản xuất quá ít cortison, dẫn đến rối loạn các quá trình chuyển hóa trong cơ thể, ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh, thậm chí gây tử vong.

Việc lạm dụng thuốc corticoid rất nguy hiểm, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng. Ảnh minh họa.

Trong nhiều năm khám bệnh, bác sĩ Quỳnh gặp nhiều trường hợp bị suy tuyến thượng thận vì lạm dụng corticoid nhưng do phát hiện và can thiệp kịp thời nên tuyến thượng thận có thể phục hồi. Tuy nhiên, cũng không ít người bị mãn tính, tuyến thượng thận không thể hồi phục được nữa, điển hình như bé trai 9 tuổi trên. Trường hợp này, bệnh nhân phải uống hormone tuyến thượng thận cả đời.

Bác sĩ Quỳnh chỉ dẫn, dấu hiệu của người suy tuyến thượng thận do lạm dụng thuốc có thành phần corticoid là bệnh nhân tăng cân, mặt tròn đỏ, da hơi mỏng. Với nam giới có thể xảy ra tình trạng mọc ria mép, lông chân tay nhiều…

“Việc dùng thuốc có thành phần corticoid trong thời gian dài, lạm dụng năm này qua năm khác mới có nguy cơ suy tuyến thượng thận. Không phải chỉ dùng một đợt vài ngày thuốc có thành phần này là có thể gây suy thượng thận ngay. Bởi corticoid nếu dùng theo đúng chỉ định của bác sĩ thì có giá trị rất lớn trong việc điều trị một số bệnh. Vì vậy muốn có đánh giá chính xác, bệnh nhân phải đến thăm khám tại các cơ sở y tế”, bác sĩ Quỳnh chia sẻ.