pnvnonline@phunuvietnam.vn
Một khối u bướu được hình thành như thế nào?
Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới WHO, tỉ lệ tử vong do bệnh u bướu gây ra chiếm tới 54%. Năm 2018, tại Mỹ có gần 2 triệu người mắc u bướu và hơn 600.000 người sẽ chết vì căn bệnh này.
Hiện nay, tại Việt Nam cũng có hàng triệu người đang mắc bệnh này, không ít trong số đó đã tử vong. Phần lớn người bị u bướu đến khám và điều trị ở giai đoạn muộn nên việc điều trị ngày càng khó khăn
U bướu là khi một số tế bào trong cơ thể tăng sinh một cách không thể kiểm soát và lan rộng, xâm nhập vào các mô xung quanh. Các tế bào trở nên bất thường, phá vỡ trật tự của các tế bào bình thường, hình thành nên các khối u. Việc nắm được quá trình hình thành một khối u giúp bạn kiểm soát sức khỏe và tập thói quen khám bệnh định kỳ.
Một khối u bướu được hình thành như thế nào?
1. Quá trình oxy hóa trong cơ thể
Khi quá trình oxy hóa, các gốc tự do sẽ mất đi một phần của chính đó, điều này gây ra sự bất ổn và có xu hướng làm bất ổn các phân tử khác, điều này tạo ra hàng loạt gốc tự do bất thường.
Đọc thêm:
- Phân biệt polyp dạ dày lành tính và polyp có nguy cơ thành khối u dạ dày ác tính (ung thư dạ dày)
- Tin vui cho bệnh nhân UNG BƯỚU: Tạp chí quốc tế đưa tin về phức hệ Nano dược liệu kháng U mạnh
“Khắc tinh” của các gốc tự do chính là các chất chống oxy hóa, khi cơ thể chúng ta tiếp xúc với quá nhiều tác nhân gây hại trong thời gian dài như ô nhiễm môi trường, khói thuốc lá, viêm nhiễm thì các gốc tự do sẽ gia tăng, vượt xa khả năng chất chống oxy hóa có thể kiểm soát, gây ra mất cân bằng.
Đây là tiền đề hình thành u bướu.
2. Các tế bào bị tổn thương hoặc các tế bào bị suy giảm chức năng
Khi quá trình oxy hóa diễn ra nhanh và quá mức, nồng độ chất oxy hóa sẽ không còn đủ để cân bằng, những gốc tự do này sẽ tự do đầu độc các tế bào khiến tế bào bị tổn thương và không thể phục hồi, một số tế bào bị đánh mất chức năng biệt hóa của chính nó.
3. Các tế bào bị cắt đứt thông tin
Tại mọi thời điểm khi cơ thể hoàn toàn khỏe mạnh, các tế bào trao đổi thông tin thường xuyên để duy trì chức năng, vận động. Tuy nhiên, một số tế bào tổn thương bởi các gốc tự do sẽ ngưng hoạt động và không thể liên lạc với nhau được nữa. Đồng thời, các hoạt động diễn ra sẽ bị hạn chế tùy theo số lượng tế bào bị hủy hoại.
4. Rối loạn quá trình “sinh tử” của tế bào
Thông thường mỗi giây có hàng triệu tế bào mới được sinh ra để thay thế cho các tế bào già yếu, không đảm bảo chức năng và sẽ chết đi. Đầy là quá trình chết tế bào theo chương trình.
Nhưng khi cơ thể bị các gốc tự do tấn công, quy trình này sẽ bị rối loạn và khiến tế bào già yếu không chết đi và tế bào non trẻ không được biệt hóa theo chức năng cơ thể. Nếu quá trình này xảy ra mỗi lúc thường xuyên thì sẽ suy giảm chức năng của cơ thể, mệt mỏi vì mất năng lượng.
5. Quá trình tăng sinh tế bào bất thường
Những tế bào non trẻ nhưng không được biệt hóa bị xâm nhập bởi các gốc tự do sinh sản quá nhiều khiến các mô mà nó cư trú trở nên bị phình to, đây chính là quá trình hình thành các u bướu trên cơ thể. Tuy nhiên những khối u này đang còn khu trú 1 chỗ.
6. Dị sản tế bào
Dị sản tế bào là quá trình sinh sản quá mức các tế bào bình thường (đã biệt hóa) của mô khác trong tổ chức mô nào đó. Đây là giai đoạn nặng hơn tăng sinh trong quá trình sản sinh u bướu.
7. Loạn sản tế bào
Đây là mức độ nặng nhất của rối loạn sản sinh tế bào, cơ thể chỉ sinh ra những tế bào non, không được biệt hóa, không đảm bảo chức năng, đây là mức độ nặng nhất của rối loạn sản sinh tế bào, là giai đoạn tiền ung thư.
Giai đoạn tăng sinh - dị sản - loạn sản tế bào có thể kéo dài vài tháng hoặc vài năm, các khối u tăng sinh có thể từ 100 đến 1 triệu tế bào, nhưng khối u còn quá nhỏ để phát hiện bằng phương pháp phân tích y học.
8. Tế bào tiền u bướu
Các tế bào u bướu được bảo vệ bằng 1 lớp polymer để “ngụy trang” thành một tế bào hoàn toàn bình thường. Hệ miễn dịch của cơ thể sẽ không thể nhận biết được điều gì. Vậy mới nói, đa số bệnh nhân khi phát hiện ra u bướu trong cơ thể đã trưởng thành và khó điều trị
9. Hình thành khối u bướu
Khi trải qua tất cả bước trên sẽ hình thành một khối u bướu trong cơ thể. Việc điều trị sẽ gặp khó khăn hơn, tuy nhiên y học hiện nay đã áp dụng nhiều phương pháp điều trị để giải quyết 3 mục tiêu chính:
- Tiêu diệt tế bào u bướu đã hình thành
- Ngăn chặn quá trình hình thành u bướu để ngăn ngừa bệnh tái phát
- Tăng cường sức khỏe bằng các phương pháp ăn uống, tập luyện
U bướu là một trong những căn bệnh nguy hiểm nhất hiện nay. Nắm bắt được cơ chế tăng sinh sẽ giúp chúng ta có phương pháp phòng ngừa bệnh từ ngay giai đoạn đầu như: xây dựng chế độ sống lành mạnh, tránh xa các tác nhân độc hại, bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, tăng cường luyện tập thể thao...