Nâng cao chất lượng quản lý và khai thác, bước đi cần thiết cho hệ thống cao tốc Việt Nam

Ngày 14/10 tại Hà Nội, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) tổ chức hội thảo "Chia sẻ kinh nghiệm, nâng cao chất lượng quản lý khai thác đường cao tốc", với sự tham dự của đại diện Cục Đường bộ Việt Nam, Cục Cảnh sát giao thông (C08), các cơ quan thuộc Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, cùng nhiều chuyên gia, nhà khoa học và các đơn vị quản lý, vận hành đường cao tốc.

Hội thảo tập trung đánh giá thực tiễn công tác quản lý, vận hành và bảo trì hệ thống đường cao tốc Việt Nam; đồng thời trao đổi, kiến nghị hoàn thiện thể chế, chính sách, hướng tới mô hình quản lý đồng bộ, hiện đại và bền vững.

Theo ông Phạm Hồng Quang, Tổng Giám đốc VEC, sau hơn một thập kỷ phát triển, Việt Nam đã đưa vào khai thác hàng ngàn km đường cao tốc, bước đầu hình thành mạng lưới kết nối các trung tâm kinh tế lớn. Tuy nhiên, công tác quản lý khai thác vẫn còn nhiều hạn chế như khung pháp lý và tiêu chuẩn kỹ thuật chưa đồng bộ, cơ chế tài chính thiếu bền vững, năng lực quản lý chưa tương xứng và việc ứng dụng công nghệ còn manh mún. Những tồn tại này đòi hỏi sớm có giải pháp toàn diện để nâng cao hiệu quả vận hành, đảm bảo an toàn, bền vững cho hệ thống cao tốc quốc gia.

Từ thực tiễn khai thác, vận hành, ông Nguyễn Thanh Sơn, Giám đốc Công ty cổ phần Vận hành và Bảo trì đường cao tốc Việt Nam (VEC O&M), cho rằng công tác tuyên truyền đóng vai trò then chốt trong quản lý vận hành, giúp người dân và đội ngũ lái xe hiểu rõ quy định, quy trình và các giá trị của dự án. Cùng với đó, việc đào tạo cán bộ vận hành cũng cần được chú trọng, bảo đảm nắm vững quy định về kỹ thuật, an toàn và xử lý tình huống.

Đại diện Cục Cảnh sát giao thông (C08) đã chia sẻ những thách thức trong công tác phối hợp giữa cảnh sát giao thông và các đơn vị quản lý, khai thác cao tốc như: Thiếu cơ chế phối hợp chặt chẽ, đồng bộ; Thiếu đồng bộ về quy trình, thông báo thông tin; Hệ thống giám sát chưa đồng bộ...

Hiện nay, các dự án cao tốc đã ứng dụng mạnh mẽ công nghệ và chuyển đổi số trong vận hành, từ giám sát giao thông, cảnh báo rủi ro đến thu phí điện tử. Tuy nhiên, việc tiếp cận công nghệ mới và nâng cao năng lực cán bộ vẫn là thách thức lớn, bên cạnh yếu tố phối hợp giữa các đơn vị và ý thức người tham gia giao thông.

Hội thảo cũng giới thiệu nhiều công nghệ khảo sát, bảo trì tiên tiến của Hàn Quốc như xe khảo sát mặt đường, radar xuyên đất, phân tích hình ảnh bằng AI và hệ thống PMS; Đồng thời, Trường Đại học Giao thông Vận tải cũng giới thiệu mô hình "Living Lab", hướng tới thử nghiệm và áp dụng nhanh các công nghệ mới vào thực tiễn.

VEC khẳng định sẽ tiếp tục giữ vai trò nòng cốt trong phát triển hệ thống đường cao tốc quốc gia, hướng tới mục tiêu xây dựng mạng lưới "an toàn – thông minh – bền vững", góp phần hiện thực hóa 5.000 km đường cao tốc vào năm 2030 và 9.000 km vào năm 2050.

Kết quả hội thảo được kỳ vọng là cơ sở để VEC và các đơn vị liên quan tiếp tục nâng cao chất lượng khai thác, đảm bảo an toàn giao thông và phát huy hiệu quả đầu tư hạ tầng quốc gia.