pnvnonline@phunuvietnam.vn
Ngày Quốc tế vui chơi (11/6): Hướng đến một thế giới nơi mọi trẻ em được vui chơi

Ảnh minh hoạ
Được vui chơi - quyền cơ bản
Mọi trẻ em đều có quyền được vui chơi. Đây là quyền cơ bản đã được công nhận trong Công ước của Liên hợp quốc về Quyền trẻ em.
Dù giàu hay nghèo, dù thuộc nền văn hóa nào, trẻ em trên khắp thế giới cần được vui chơi bằng các cách khác nhau. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu vui chơi là một nhu cầu của mỗi đứa trẻ. Theo khảo sát của Ngày Quốc tế Vui chơi và Dự án Quản trị thân thiện với trẻ em, 71% số trẻ được hỏi cho biết, vui chơi rất quan trọng vì nó khiến các em hạnh phúc và 58% nói rằng vui chơi giúp trẻ em kết bạn và có khoảng thời gian vui vẻ với người khác. Những con số nêu trên thể hiện mong muốn chính đáng của trẻ em. Thế nhưng, vẫn còn 160 triệu trẻ em trên toàn thế giới đang lao động, thay vì được vui chơi hoặc đi học. Chỉ có 1/4 tổng số trẻ được vui chơi so với thế hệ ông bà của chúng, nơi gần 3/4 cho biết họ chơi ngoài trời vài lần một tuần.
Vui chơi là cách trẻ nhỏ khám phá thế giới, hình thành kỹ năng kể truyện, trau dồi kiến thức và kỹ năng xã hội. Vui chơi là cách hiệu quả để cha mẹ và con cái kết nối và thể hiện tình yêu thương. Thông qua vui chơi, trẻ em được xây dựng nền tảng ngay từ những năm đầu đời để có thể trở thành một người ham học hỏi, tự tin và hạnh phúc. Cần thúc đẩy học tập thông qua vui chơi, cung cấp không gian vui chơi an toàn và hòa nhập cho trẻ em, bảo đảm tiếp cận các tài liệu và dụng cụ vui chơi, cũng như trang bị cho cha mẹ những kỹ năng cần thiết để chơi cùng con…

Các hoạt động trong Ngày hội Vui chơi 2024 đều chú trọng đến yếu tố sáng tạo - Ảnh: Giang Nam
Vui chơi tạo cho trẻ những cơ hội học tập trên mọi lĩnh vực phát triển - trí tuệ, xã hội, cảm xúc và thể chất. Khi vui chơi, trẻ học cách tạo dựng mối quan hệ với người khác, xây dựng kỹ năng lãnh đạo, trở nên bản lĩnh hơn, khắc phục khó khăn cũng như vượt qua nỗi sợ hãi của bản thân. Vui chơi là nền tảng để trẻ thể hiện và phát triển trí tưởng tượng cũng như khả năng sáng tạo. Đây là những kỹ năng quan trọng mà trẻ cần trang bị trước khi bước vào một thế giới với những cải tiến công nghệ hiện nay.
Sức mạnh của trò chơi
Thúc đẩy môi trường an toàn và lành mạnh để cha mẹ tham gia và chơi với trẻ là giải pháp giúp trẻ phát triển toàn diện. Tuy nhiên, cha mẹ và người chăm sóc có thể không nhận được sự hỗ trợ cần thiết để có thể chơi cùng con cái. Nguyên nhân là do những căng thẳng về tài chính, tính cách và nghề nghiệp của họ. Hơn nữa, việc không nhận thức đầy đủ về giá trị của hoạt động vui chơi có thể là trở ngại đối với các bậc cha mẹ, người chăm sóc trẻ và các nhà hoạch định chính sách trong việc thay đổi chính sách quốc gia và các chương trình hỗ trợ làm cha mẹ.

Các em nhỏ hào hứng tham gia một cuộc thi chạy - Ảnh: Giang Nam

Các em nhỏ tham gia Ngày hội Vui chơi được tổ chức tại Hà Nội nhân Ngày Quốc tế Vui chơi năm 2024 - Ảnh: Giang Nam
Để khuyến khích những tương tác vui vẻ giữa cha mẹ/người chăm sóc trẻ và trẻ em, chính phủ và các bên liên quan cần tạo ra một môi trường thuận lợi. Họ cần xây dựng chính sách khuyến khích học tập dựa trên vui chơi, khẳng định quyền vui chơi của trẻ em và đầu tư vào các chương trình làm cha mẹ nhằm đảm bảo sức khỏe và phúc lợi của người chăm sóc trẻ, đồng thời trang bị cho cha mẹ/người chăm sóc những kỹ năng cần thiết để tham gia vui chơi cùng con trẻ. Những chính sách này cần hỗ trợ đầy đủ cho cha mẹ/người chăm sóc trẻ. Ví dụ: Nghỉ phép có lương cho cha mẹ; dịch vụ chăm sóc trẻ chất lượng, giá cả hợp lý, dễ tiếp cận; nâng cao khả năng chi tiêu thông qua các dịch vụ phúc lợi xã hội như đảm bảo thu nhập cơ bản cho toàn bộ người dân; hỗ trợ tăng cường sức khỏe tâm thần; xây dựng các cộng đồng và mạng lưới hỗ trợ.
"Vui chơi là trao quyền cho trẻ em để tạo ra một tương lai tốt đẹp hơn cho bản thân, gia đình và cộng đồng. Thông qua sự công nhận mang tầm quốc tế về tầm quan trọng của vui chơi, chúng ta cần nỗ lực để đảm bảo rằng, không trẻ em nào bị từ chối quyền cơ bản là được vui chơi".
Bà Gillian McMahon, Giám đốc điều hành của Tổ chức phát triển toàn cầu Right To Play (Anh)
Để gia tăng nhu cầu vui chơi và thu hút sự ủng hộ của xã hội, cần có các chiến lược giúp cha mẹ hiểu được lợi ích của việc vui chơi, vai trò của họ trong việc cung cấp những trải nghiệm vui chơi có ý nghĩa trong gia đình và trao quyền cho cha mẹ tham gia vui chơi cùng con mình. Những tương tác vui vẻ giữa người chăm sóc trẻ và trẻ có thể bao gồm những trò chơi không cần đồ chơi hoặc chỉ đơn giản là phản ứng trước nét mặt và âm thanh mà trẻ tạo ra. Tuy nhiên, đối với những trò chơi cần có đồ chơi, không cần thiết phải chi nhiều tiền để mua. Có thể làm phong phú môi trường học tập của trẻ bằng đồ chơi và vật liệu được sản xuất tại địa phương phù hợp với bối cảnh học tập và những trò chơi dân gian trong cộng đồng. Ở nhà, đồ chơi có thể làm từ những vật dụng gia đình thông thường an toàn cho trẻ.
Năm 2024, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã bỏ phiếu thông qua Nghị quyết công nhận ngày 11/6 là "Ngày Quốc tế vui chơi" theo sáng kiến của Việt Nam và được 138 quốc gia đồng bảo trợ. Nghị quyết này ghi nhận ý nghĩa của vui chơi đối với sự phát triển thể chất, kỹ năng xã hội, nhận thức, giao tiếp, đời sống tình cảm ở mọi lứa tuổi; ghi nhận tầm quan trọng của việc bảo đảm tiếp cận vui chơi, các hoạt động giải trí đối với sức khỏe thể chất, tâm lý, sự phát triển của trẻ em và thanh niên. Ngày quốc tế vui chơi tạo ra một khoảnh khắc thống nhất ở cấp độ toàn cầu, quốc gia và địa phương để nâng cao tầm quan trọng của hoạt động vui chơi. Ngày này báo hiệu lời kêu gọi về các chính sách, đào tạo và tài trợ để đưa trò chơi vào giáo dục và các bối cảnh cộng đồng trên toàn thế giới.
Chủ đề của Ngày Quốc tế Vui chơi năm 2025 là "Chọn vui chơi mỗi ngày". Chủ đề này là lời nhắc nhở tất cả chúng ta hãy đưa ra quyết định ủng hộ và ưu tiên hoạt động vui chơi cho trẻ em.