Nghiên cứu mới: Người hiện đại và người Neanderthal đã từng "vay mượn công nghệ" để cùng tồn tại

Vào một thời điểm nào đó trong lịch sử, người hiện đại và người Neanderthal đã gặp nhau. Chúng ta biết chắc chắn điều này vì giới khoa học đã tìm thấy dấu vết di truyền của người Neanderthal ở một số người hiện đại, và cũng có bằng chứng khảo cổ học chỉ ra điều đó. Nhưng chính xác thì hai loài này cùng tồn tại từ khi nào và bao lâu vẫn là một câu hỏi bỏ ngỏ.

Giờ đây, một nghiên cứu xác định niên đại các địa điểm khảo cổ ở Pháp và Tây Ban Nha cho thấy rằng 40.000 năm trước, tổ tiên của chúng ta đã trùng tụ ở đó với người Neanderthal với khoảng thời gian lên đến gần 3.000 năm.

Nghiên cứu trước đây của nhà cổ sinh học Thụy Điển Svante Paabo, người vừa được trao giải Nobel Y học tuần trước, cho thấy những người gốc Âu (và hầu như tất cả mọi người trên thế giới) có một tỷ lệ nhỏ DNA của người Neanderthal. Mức độ tương tác của chúng ta với người Neanderthal là trọng tâm của nhiều cuộc điều tra khoa học vì nó có thể đánh dấu một thời điểm quan trọng trong lịch sử tiến hóa của chúng ta.

Igor Djakovic, một nhà nghiên cứu tại Đại học Leiden và là tác giả đầu tiên của phân tích, cho biết: “Chúng tôi biết rằng con người và người Neanderthal đã gặp nhau và cùng sinh sống ở Châu Âu, nhưng chúng tôi không biết điều này thực sự xảy ra ở những khu vực cụ thể nào”. “Chúng tôi tìm thấy nhiều điểm tương đồng trong cách hai loài tạo ra văn hóa vật chất và hành vi”.

Djakovic và nhóm của anh đã khai quật 10 địa điểm khảo cổ trải dài khắp miền tây nam, trung tâm, Địa Trung Hải nước Pháp và miền bắc Tây Ban Nha, sau đó phát hiện ra những đồ tạo tác của người Neanderthal và tổ tiên người hiện đại. Sau đó, họ sử dụng mô hình để ước tính phạm vi sinh sống và suy ra ngày sớm nhất và muộn nhất mà các nhóm người có thể có mặt tại các địa điểm.

Nghiên cứu ước tính rằng các đồ tạo tác của người Neanderthal lần đầu tiên xuất hiện từ 45.343 đến 44.248 năm trước, và sau đó biến mất khỏi khu vực từ 39.894 đến 39.798 năm trước, một thời gian ngắn trước khi tuyệt chủng. Trong khi đó, con người hiện đại được ước tính xuất hiện từ 42.653 đến 42.269 năm trước, và không bao giờ rời đi, cho thấy sự trùng lặp lên đến 2.900 năm.

Các nhà nghiên cứu cho biết trong thời gian "chồng chéo" này, có những dấu hiệu cho thấy sự “truyền bá ý tưởng” đáng kể của cả con người và người Neanderthal. Họ nói thêm rằng thời kỳ này đã chứng kiến một sự thay đổi đáng kể “trong cách con người tạo ra văn hóa vật chất", chẳng hạn như đồ trang trí và công cụ. Về cơ bản, các đồ tạo tác do người Neanderthal tạo ra thậm chí còn bắt đầu trông giống như đồ do con người tạo ra.

Các nhà nghiên cứu cho biết, mặc dù đây không phải là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu đề xuất người hiện đại và người Neanderthal sinh sống cùng nhau ở châu Âu trong thời kỳ này, nhưng ngày tháng sửa đổi mang đến khoảng thời gian hẹp hơn cho một sự kiện như vậy, các nhà nghiên cứu cho biết. Sự chồng chéo này sẽ có đủ thời gian để các thế hệ người và người Neanderthal gặp gỡ, lai tạo và chia sẻ các mẹo chế tạo công cụ.

Djakovic cho biết, việc lai tạo với một lượng lớn dân số hơn có nghĩa là theo thời gian, những người Neanderthal đã bị “đồng hóa vào nguồn gen của chúng ta một cách hiệu quả”. “Khi bạn kết hợp điều đó với những gì chúng ta biết bây giờ - rằng hầu hết mọi người sống trên Trái Đất đều có DNA của người Neanderthal - bạn có thể đưa ra lập luận rằng họ chưa bao giờ thực sự tuyệt chủng, theo một nghĩa nào đó”, ông nói thêm.