pnvnonline@phunuvietnam.vn
Nghiên cứu mới: Triệu chứng nhiễm COVID-19 ở các giác quan có thể kéo dài trên 5 tháng
Một nghiên cứu gần đây được trình bày bởi Học viện Thần kinh Hoa Kỳ (American Academy of Neurology) cho thấy nhiều người hồi phục sau COVID-19 vẫn chưa lấy lại được các giác quan này cho đến 5 tháng sau đó.
1. Nghiên cứu tìm thấy gì?
Nghiên cứu được thực hiện trên 813 nhân viên y tế có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19. Trong số này:
- Có 580 ca cho biết bị mất khứu giác trong thời gian đầu phát bệnh. Và cũng trong nhóm này, có gần 300 người tương đương với khoảng 51% vẫn chưa lấy lại được khứu giác 5 tháng sau khi hồi phục.
- Có 527 người bị mất vị giác và 200 người tương đương với 38% cũng chưa lấy lại được vị giác 5 tháng sau khi hồi phục.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng phần lớn những người được thử nghiệm không hoàn toàn lấy lại được khứu giác. Vị giác thì có thể được hồi phục khoảng 8/10 trên tổng số những trường hợp tham gia khảo sát.
2. Tại sao nhiễm COVID-19 lại khiến mất vị giác và khứu giác tạm thời?
Mất khứu giác tạm thời được gọi chung là mất khứu giác. Đây là một triệu chứng thần kinh và là mộ trong những dấu hiệu báo cáo sớm nhất và phổ biến nhất liên quan tới nhiễm COVID-19.
Trên thực tế, một số nghiên cứu cũng gợi ý rằng đố là một trong những biểu hiện mạnh nhất của COVID-19 so với những triệu chứng khác như sốt và ho.
Chứng thiếu máu có thể xuất phát do một nguyên nhân nào đó đơn giản như cảm lạnh thông thường còn gây kích ứng niêm mạc mũi có thể là kết quả của một nhiễm trùng nghiêm trọng hơn có tác động tới não hay dây thần kinh của người bệnh.
Tiến sĩ David Goldberg chuyên gia nội khoa và bệnh truyền nhiễm của NewYork-Presbyterian Medical Group Westchester cho biết: "Vị giác có mối liên hệ mật thiết với khứu giác". "Hầu hết chúng ta nghĩ rằng vị giác chỉ có lưỡi và miệng nhưng khứu giac lại đóng góp một phần không nhỏ cho nó. Nếu như bạn mất đi khứu giác thì vị giác cũng sẽ bị ảnh hưởng.".
Bên cạnh đó, thụ thể ACE2 cũng có liên quan trực tiếp với triệu chứng kéo dài này. Virus SARS-CoV-2 dựa vào ACE2 - vai trò như một cầu nối để virus xâm nhập và lây nhiễm tới các vật chủ. Các thụ thể ACE2 này được tìm thấy trong niêm mạc mũi và có mối liên hệ gần như trực toeesp với não.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Advances vào tháng 7 năm 2020 đã chứng minh rằng SARS-CoV-2 lây nhiễm vào các thụ thể ACE2 được tìm thấy trong các tế bào thần kinh cảm giác hỗ trợ của mũi được gọi là tế bào duy trì, giúp nó ghi nhận mùi.
Ở miệng cũng có các thụ thể ACE2 và vị giác của chúng ta liên quan trực tiếp đến khứu giác; đó là lý do tại sao những người mất khứu giác cũng có thể gặp khó khăn trong việc phát hiện mùi vị.
3. Tại sao sau khi hồi phục các giác quan này lại có tốc độ phục hồi chậm?
Goldberg chỉ ra rằng việc mất khứu giac cho thấy có sự tổn thương bị tổn thương. "Dây thần kinh khứu giác có liên quan tới khứu giác. Với những tổn thương thần kinh, cho dù là mất khứu giác do COVID-19 hay đột quỵ thì tốc độ phục hồi rất chậm. Hay nói cách khác, bất kì một sự tổn thương thần kinh nào cũng có sự phục hồi chậm. Nó được đo bằng tháng hoặc thậm chí là năm".
Tiến sĩ Robert Glatter, bác sĩ cấp cứu tại Bệnh viện Lenox Hill nói rằng, một khả năng khác đối với những triệu chứng kéo dài sau phục hồi do COVID-19 có thể là các tổn thương tế bào trong não.
Ông nói: "Với COVID-19. chúng tôi biết rằng virus SARS-CoV-2 có thể xâm nhập vào một khu vực nhỏ của não được gọi là vùng khứu giác. Virus có khả năng tiêu diệt một số tế bào ở khu vực này dẫn tới các triệu chứng kéo dài như chúng tôi đang quan sát được ở các bệnh nhân này".
4. Dấu hiệu COVID-19 kéo dài
Những triệu chứng kéo dài sau khi khỏi bệnh là một vấn đề sức khỏe tiếp theo mà các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục tìm hiểu.
Quá trình kéo dài của COVID-19 đề cập đến sự tồn tại của những triệu chứng trong vài tháng sau khi virus đã được loại bỏ khỏi cơ thể. Ngoài mát khứu giác và vị giác, những tác động kéo dài khác còn bao gồm sự mệt mỏi, suy giảm trí nhớ và các vấn đề khác.
Glatter chỉ ra rằng, virus sẽ gây ra những phản ứng viêm ảnh hưởng tới các tế bào. "Mất khứu giác và vị giác có liên quan tới phản ứng viêm do virus SARS-CoV-2 gây ra. Tình trạng viêm dẫn tới mất khứu giác và vị giác được các nhà khoa học gọi là một phần của chuỗi hiệu ứng COVID kéo dài".
Các nhà nghiên cứu ở Thụy Sĩ đã phát hiện ra rằng, cứ 3 người thì có 1 người bị COVID-19 nhẹ hơn gặp phải các triệu chứng kéo dài sau 6 tuần.
Một nghiên cứu khác cho thấy, trong số những ca nhập viện ở Ý vì COVID-19 thì có hơn 87% cho biết họ đã trải qua ít nhất là 1 triệu chứng liên quan tới giác quan sau 2 tháng kể từ khi được xuất viện.
Goldberg nói thêm: "Những phát hiện này khá phù hợp với kinh nghiệm làm việc với các bệnh truyền nhiễm của tôi. Nên cảm nhận của tôi về những phát hiện này là đúng. Một nửa số người nhiễm COVID-19 ít nhiều bị mất khứu giác và/hoặc vị giác tạm thời và thậm chí có những người không đạt được 100% hồi phục chúng trong 5 tháng.
5. Cách xử lý khi bị mất vị giác và khứu giác tạm thời do COVID-19
Hiện tại, không có phương pháp điều trị nào điều trị cho việc mất vị giác và khứu giác tạm thời do COVID-19.
"Đó là một hệ lụy. Hãy để nó lành lại. Không có gì mà chúng tôi biết có thể khắc phục tình trạng này nhanh chóng biến mất. Mọi người có thể hồi phục hoàn toàn trong 1 - 2 năm. Nhưng nếu chúng tôi có những ngoại suy liên quan tới các tổn thương thần kinh khác thì mọi người có thể cải thiện các triệu chứng này sau 5 tháng và một số người có thể không hồi phục được.".
Mặc dù không phải là một hệ quả có thể đe dọa tới tính mạng nhưng sẽ ảnh hưởng sâu sắc tới chất lượng cuộc sống.
Nó cũng có thể khiến bệnh nhân có nguy cơ gặp phải các vấn đề tiềm ẩn khác. Hãy tưởng tượng bạn không thể ngửi thấy mùi khói, khí thải trong nhà hay không thể nếm được đâu là thức ăn hư hỏng?.
Mặc dù không có biện pháp nào để đẩy nhanh quá trình chữa bệnh, Glatter tin rằng khoảng 80 - 90% những người bị ảnh hưởng bởi điều này rồi sẽ hồi phục. Tuy nhiên, có một số trường hợp có thể phải đối mặt trong thời gian dài hơn.
Nguồn dịch: https://www.healthline.com/health-news/post-covid-19-it-can-take-over-5-months-for-sense-of-smell-to-return#How-to-treat-loss-of-smell-and/or-taste