Người bị suy giảm miễn dịch và mũi tiêm vaccine Covid-19 thứ 3

Đôi khi những người bị suy giảm miễn dịch mức độ trung bình đến nghiêm trọng không thể xây dựng được hàng rào miễn dịch đầy đủ hoặc không xây dựng được sau khi được tiêm chủng cả hai mũi.

Suy giảm miễn dịch được chia làm hai loại:

- Suy giảm miễn dịch nguyên phát: hiếm gặp, thường là tình trạng xảy ra do di truyền đột biến trong DNA

- Suy giả miễn dịch thứ phát: phổ biến hơn bao gồm suy dinh dưỡng, các bệnh nhiễm trùng, ung thư và một số loại thuốc điều trị.

Tình trạng thiếu hụt miễn dịch có mức độ nghiêm trọng khác nhau, tùy thuộc vào phần nào của hệ thống miễn dịch trong cơ thể bị thiếu hay giảm chức năng.

Mức độ suy giảm miễn dịch trung bình tới nghiêm trọng bao gồm các dạng suy giảm miễn dịch nguyên phát nghiêm trọng, nhiễm virus gây suy giảm miễn dịch ở người nhiễm HIV chưa được điều trị, người ghép tạng hoặc tủy xương và người đang thực hiện hóa trị liệu hay đang dùng thuốc ức chế miễn dịch liều cao.

1. Vaccine Covid-19 hoạt động tốt như thế nào ở người bị suy giảm miễn dịch?

Một bản thảo chưa được rà soát ngang hàng (preprint) từ Anh (3) cho thấy, vaccine Pfizer và Astrazeneca có hiệu quả lần lượt là 73% và 74,6% trong việc ngăn ngừa Covid-19 có triệu chứng ở những người bị suy giảm miễn dịch.

Tuy nhiên một số nghiên cứu đã được công bố mới đây thì những người bị suy giảm miễn dịch nghiêm trọng có tỷ lệ nhiễm trùng "đột phá" rất cao - khi mà họ đã được tiêm chủng đầy đủ. ĐIều này rõ ràng đang báo hiệu rằng, vaccine Covid-19 chưa hoạt động tối ưu đối với nhóm này.

Một số người bị suy giảm miễn dịch nguyên phát có thể tạo ra các phản ứng miễn dịch đối với vaccine Covid-19 và có xu hướng ít thấy hơn những tác dụng phụ của vaccine Covid-19 mà chúng ta gặp ở người khỏe mạnh. Chính khả năng miễn dịch giảm này có thể dẫn tới gia tăng các bệnh nhiễm trùng đột phá.

Thông thường, sau một liều vaccine gần 100% những người khỏe mạnh sẽ sản sinh ra các kháng thể chống lại virus Covid-19. Những trong một thử nghiệm với những người được cấy ghép nội tạng , chỉ 4% số người tạo ra phản ứng miễn dịch có thể phát hiện được sau một liều, tăng lên 40% sau hai liều và 68% sau ba liều. 

Vì vậy liều thứ ba có khả năng mang lại lợi ích đáng kể cho những bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch nghiêm trọng.

2. Ai cần mũi tiêm vaccine Covid-19 thứ ba?

Hiện tại CDC đang khuyến cáo rằng những người bị suy giảm miễn dịch ở mức độ trung bình nên tiêm một liều bổ sung. Nhóm người này bao gồm:

- Người đang áp dụng liệu pháp điều trị ung thư tích cực với các khối u hoặc ung thư máu

- Người đã được cấy ghép nội tạng và đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch

- Người đã từng được cấy ghép tế bào gốc trong vòng 2 năm qua và đang dùng thuốc ức chế miễn dịch

- Người bị suy giảm miễn dịch nguyên phát trung bình hoặc nghiêm trọng (chẳng hạn như hội chứng DiGeorge, hội chứng Wiskott-Aldrich)

- Người nhiễm HIV giai đoạn cuối hoặc không được điều trị

- Người đang điều trị tích cực bằng coritcosterói liều cao hay các loại thuốc khác có thể cản trở phản ứng miễn dịch của cơ thể.

Tốt nhất hãy nói chuyện với bác sĩ và thảo luận xem tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn có phù hợp để nhận thêm một liều thứ ba vaccine Covid-19 nữa hay không.

3. Khi nào người suy giảm miễn dịch có thể nhận mũi tiêm thứ ba?

CDC khuyến cáo những người có hệ thống miễn dịch bị tổn hại từ trung bình đến nghiêm trọng nên tiêm thêm một liều vaccine mRNA COVID-19 ít nhất 28 ngày sau khi tiêm liều thứ hai của vaccine Pfizer-BioNTech COVID-19 hoặc vaccine Moderna COVID-19.

4. Tại sao người bị suy giảm miễn dịch lại cần tiêm mũi vaccine Covid-19 thứ ba?

CDC cho biết, một liều vaccine thứ ba sẽ giúp người bị suy giảm miễn dịch khỏi bị nặng hoặc tử vong do Covid-19. Dữ liệu cung cấp cho thấy, hai liều vaccine mRNA Covid-19 có thể không tạo ra phản ứng đủ mạnh ở nhóm đang sử dụng thuốc gây ức chế miễn dịch hay bản thân gặp bệnh gây suy giảm miễn dịch và họ có thể được bảo vệ thêm với liều thứ ba.

5. Làm cách nào để biết liệu tôi có cần tiêm liều vắc-xin COVID-19 thứ ba hay không?

Nếu bạn không chắc chắn về tình trạng sức khỏe hay liệu pháp mà bạn đang điều trị có ảnh hưởng tới hệ thống miễn dịch của mình hay không thì hãy trao đổi với bác sĩ chủ trị của bạn để xác định xem rằng, bạn có được hưởng đầy đủ các lợi ích mà mũi tiêm Covid-19 thứ ba mang lại hay không.

6. Liệu mũi tiêm COVID thứ ba có phải cùng nhãn hiệu vaccine mà tôi đã tiêm ban đầu không?

Tốt nhất là có. Liều vaccine Covid-19 thứ ba của bạn phải cùng loại (Pfizer hoặc Moderna) mà bạn đã nhận được khi bạn được chủng ngừa lần đầu tiên. Bạn có thể tiêm mũi thứ ba khi đã được ít nhất bốn tuần (28 ngày) kể từ lần tiêm thứ hai, nếu bạn được coi là bị ức chế miễn dịch dựa trên các tiêu chí do CDC xác định.

Nguồn dịch:

1. https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/coronavirus/booster-shots-and-third-doses-for-covid19-vaccines-what-you-need-to-know

2. https://theconversation.com/why-is-a-third-covid-19-vaccine-dose-important-for-people-who-are-immunocompromised-166569