Người mẹ thứ hai của cô bé mồ côi

Tuổi thơ thiếu mẹ

Những ngày đầu tháng 7/2023, dưới cái nắng chói chang của thời tiết đang độ đỉnh hè, tôi có dịp được cùng chị Nguyễn Thị Yến, Trưởng phòng giao dịch số 03, Tổ chức tài chính vi mô Tình Thương (TYM) - Chi nhánh Vĩnh Phúc, đến thăm cô bé Bùi Thị Như Thế ở thôn Rừng (xã Thanh Trù, TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc). Chị Yến là người đại diện cho TYM – Chi nhánh Vĩnh Phúc để làm mẹ đỡ đầu cho Như Thế đến nay đã bước sang năm thứ 2.

Cánh cổng sắt vừa mở, thoáng thấy bóng dáng chị Yến, Như Thế đã chạy vội ra, ôm chầm lấy mẹ nuôi rồi tíu tít nói cười.

Chia sẻ về hoàn cảnh của cháu gái, bà Vũ Thị Hoả (74 tuổi, bà nội Như Thế) không giấu được sự xúc động. Bà Hỏa sinh được bốn người con hai trai, hai gái. Anh Bùi Văn Giang (sinh năm 1981, bố của Như Thế) là người con thứ hai. Từ nhỏ, sức khỏe anh Giang đã không tốt. 

Nhờ mai mối, anh Giang nên nghĩa chồng vợ với một người con gái hiền lành. Từ khi lấy vợ rồi lần lượt đón hai cô con gái, anh nỗ lực làm ăn và sức khỏe cũng tốt hơn. 

Năm 2008, vợ anh Giang mang thai người con thứ ba. Ngày chị trở dạ, một sự cố y khoa đã xảy ra, cướp đi sinh mạng của chị. May mắn, cháu bé vẫn bình an chào đời. Một người trong họ đã quyết định đặt tên cho cháu là Như Thế. "Cái tên đặc biệt đó có ý nghĩa là cuộc đời cháu nó sinh ra đã phải chịu những thiệt thòi như thế...", bà Hỏa cắt nghĩa.

Nhiều năm trước, người dân sinh sống tại thôn Rừng đã quá quen thuộc với hình ảnh bà Hỏa bồng bế đứa cháu nội vẫn còn đỏ hỏn đi khắp làng trên, xóm dưới để xin cho cháu được bú nhờ. 

Sau khi vợ mất, anh Giang cũng ốm nặng rồi mất sức lao động. Cuộc sống của gia đình bốn thành viên đè nặng lên đôi vai bà Hỏa. Ngoài những lúc nông vụ đến thì, bà Hỏa chấp nhận làm thuê, làm mướn đủ thứ để có tiền chăm sóc cho ba người cháu thơ dại. Tình thương của bà Hỏa dành cho Như Thế khiến nhiều người cảm động. Câu chuyện về gia cảnh éo le của gia đình bà cũng được người ta truyền tai nhau. Những sự giúp đỡ đến với gia đình dù ít, dù nhiều bà Hỏa đều rất trân trọng. 

Thương các cháu côi cút, thương mẹ già, người con trai thứ ba của bà Hỏa là anh Bùi Văn Sơn (sinh năm 1985) đến nay vẫn chưa chịu lấy vợ mà đi làm thuê, góp sức vào với mẹ để chăm nuôi anh trai và các cháu. 

Ánh sáng cho tương lai của em

Bà Hỏa kể lại rằng, lớn lên được một chút, Như Thế bắt đầu nhận thấy sự thiếu vắng của người mẹ. Trước những câu hỏi ngây ngô của cô cháu gái về mẹ, bà Hỏa đều phải lái sang chuyện khác hoặc dối cháu là mẹ đang đi làm xa. Tuy nhiên, khi nhận thức đã đủ đầy, Như Thế hiểu rằng người mẹ "đang đi làm xa" mãi mãi sẽ không thể trở về bên cạnh em được nữa.

Những đau thương, mất mát và thiếu vắng tình thương của người mẹ khiến cô bé trở nên nhút nhát, ngại giao tiếp, ngại bộc lộ cảm xúc, nhất là với người lạ. Trong thời điểm phát triển quan trọng của bản thân, thật may mắn khi Như Thế đã gặp mẹ Yến thông qua chương trình "Mẹ đỡ đầu".

Chị Yến là một người yêu thích công tác thiện nguyện, hay giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn. Thông qua Hội LHPN tỉnh Vĩnh Phúc, chị Yến biết đến hoàn cảnh của Như Thế. 

Chị Yến bảo, cũng là một cái duyên khi cùng thời điểm đó, Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phát động chương trình "Mẹ đỡ đầu". Biết được mục đích nhân văn của chương trình, chị Yến đã đề đạt với Giám đốc chi nhánh để được hỗ trợ Như Thế. Ý kiến của chị sau đó đã được cả chi nhánh ủng hộ và bản thân chị được giao là người đại diện của chi nhánh để đỡ đầu bé Như Thế từ năm 2022 cho đến nay.

Chị Yến kể ấn tượng lần đầu gặp Như Thế, đó là một cô bé có gương mặt thanh tú, đôi mắt đen sâu thẳm nhưng mênh mông buồn. "Khi đó, quần áo, đầu tóc Thế cũng không được gọn gàng như thời điểm hiện tại. Đặc biệt, bé gặp khó khăn lớn trong việc trò chuyện, giao tiếp khi gọi bé không nói, hỏi bé không thưa. Bé không muốn mở lòng với ai", chị Yến chia sẻ.

Thời gian sau đó, chị Yến kiên nhẫn đến thăm nhà, trò chuyện và dần trở thành một người thân của Như Thế. Những lần gặp mặt Như Thế, chị Yến đều dành tối đa thời gian có được để trò chuyện, lắng nghe tâm sự của con gái nuôi cũng như hướng dẫn bé từ những điều nhỏ nhặt nhất trong cuộc sống. Chị dạy Như Thế vệ sinh cá nhân sao cho đúng cách, hướng dẫn Thế chỉnh trang quần áo, đầu tóc như thế nào trước khi đến lớp, cách đối nhân xử thế với mọi người và đặc biệt là phải mở lòng chia sẻ với bạn bè, người thân.

"Hoàn cảnh của Như Thế rất đáng thương. Cũng là một người mẹ nên tôi hiểu được tầm quan trọng của người mẹ trong giai đoạn phát triển của các con. Tôi mong muốn được trở thành người mẹ thứ hai của bé và bù đắp lại những mất mát bé đã từng phải trải qua. Những kiến thức tôi truyền đạt cho bé đều là đúc kết từ quá trình tôi đã nuôi dạy hai người con khôn lớn, trưởng thành", chị Yến tâm sự.

Mặc dù công việc rất bận rộn, chị Yến đều giành thời gian đến với con gái nuôi trong những ngày đặc biệt như lễ, Tết, khai giảng… Như để đền đáp lại tấm lòng của mẹ Yến, chỉ trong vòng hơn hai năm, Như Thế đã có những tiến bộ không ngừng cả về học tập cũng như các hoạt động tập thể. 

Như Thế trong hai năm học có sự đồng hành của mẹ Yến đều đạt danh hiệu học sinh tiên tiến. Trong cuộc sống hàng ngày, Thế cũng sinh hoạt gọn gàng, sạch sẽ hơn, biết giúp đỡ bà những công việc nhà. Đáng nói hơn, Thế cởi mở và thân thiện hơn với mọi người. "Lần đầu tiên sau hơn 10 năm, tôi mới thấy Như Thế đi sinh hoạt hè tại địa phương cùng các anh chị. Công lao trên đều là nhờ cô Yến tận tình hướng dẫn, chỉ bảo", bà Vũ Thị Hỏa chia sẻ.

Mới đây, chị Yến và con nuôi đã có những kỷ niệm đặc biệt dành cho nhau khi tham gia chương trình Trại hè "Hoa Hướng Dương" năm 2023 – chương trình nhằm tôn vinh cặp Mẹ - Con tiêu biểu trong chương trình "Mẹ đỡ đầu" trên toàn quốc.

"Hai mẹ con đã có ba ngày để ở cùng nhau. Trong ba ngày được sinh hoạt dưới một mái nhà, tôi cũng dành thời gian nhiều để tâm sự với bé, giúp bé hoàn thiện các kỹ năng cần thiết trong cuộc sống. Đặc biệt, hai mẹ con cùng 99 cặp mẹ con khác đã vinh dự được Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân động viên, khích lệ tinh thần và được tham gia những chương trình rất ý nghĩa", chị Yến kể lại.