Nguy hiểm nếu cứ viêm amidan là cắt

1 trong 2 trường hợp tử vong tại BV Đa khoa Trí Đức vào ngày 25/12 sau gây mê để cắt amidan là bệnh nhân Hoàng Văn T., sinh năm 1982, ở phường Tân Mai, Q.Hoàng Mai, Hà Nội.

Anh T. được chẩn đoán viêm xoang mãn - viêm amidan lệch vách ngăn - sùi vòm. Bác sĩ có chỉ định phẫu thuật nội soi xoang - cắt amidan - chỉnh hình vách ngăn - nạo sùi vòm. Tuy nhiên, ca phẫu thuật cắt amidan chưa thực hiện, bệnh nhân đã tử vong trong quá trình gây mê.

Cân nhắc trước khi quyết định cắt amidan. Ảnh minh họa.

Cách đây hơn 2 năm, tại BV Đa khoa Thái Bình Dương, tỉnh Quang Nam, từng xảy ra ca tử vong sau khi cắt amidan. Nạn nhân là bé Võ Tấn N., 4 tuổi. Trước đó, bé N. bị đau rát cổ nên được gia đình đưa tới BV khám. Sau thăm khám, các bác sĩ tiến hành mổ cắt amidan cho bé N. Tuy nhiên, bé N. bị co giật, có biểu hiện nguy kịch nên BV Đa khoa Thái Bình Dương chuyển cháu ra BV Sản - Nhi Đà Nẵng cấp cứu. Nhưng sau đó bé N. không qua khỏi. Nguyên nhân ca tử vong được xác định do bé N. bị suy hô hấp khi hít phải dịch tiết ra từ vết mổ, sau đó chất dịch này đi vào sâu bên trong phổi dẫn đến nguy kịch và tử vong. 

Tuy những sự việc trên diễn ra khá lâu nhưng vẫn còn tính thời sự, bởi tai biến do mổ cắt amidan luôn tiềm ẩn, trong khi nhiều cha mẹ, thậm chí bác sĩ, khi thấy trẻ viêm amidan là đề nghị và chỉ định cắt.

BS Trần Thu Thủy, khoa Khám bệnh, BV Nhi TƯ, cho biết, cắt amidan sẽ chỉ được bác sĩ tai mũi họng đề cập sau quá trình bệnh lý kéo dài, bao gồm viêm VA/amidan tái đi tái lại nhiều lần, gây biến chứng gần và xa; VA/amdian phì đại khiến phải thở bằng miệng, nghẹt mũi, ngủ ngáy, ngủ không yên giấc, ngừng thở khi ngủ...

Chỉ nên cắt amidan khi viêm amidan mạn tính, tái phát nhiều lần (trên 5 lần/năm) làm ảnh hưởng nhiều đến việc học tập, sức khỏe và chất lượng sống của bệnh nhi. Tuy nhiên, chỉ tính các đợt viêm amidan được bác sĩ chẩn đoán rõ ràng, không tính các đợt do người bệnh tự chẩn đoán. 

Cũng như với bất kỳ ca phẫu thuật nào, cắt amidan đi kèm một số nguy cơ như chảy máu sau mổ, nhiễm trùng tại vị trí phẫu thuật và gây mê. Người bệnh có thể có phản ứng dị ứng hay rối loạn hô hấp liên quan tới gây mê. Cần báo cáo với bác sĩ nếu bệnh nhân có dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào.

BS Trần Thu Thuỷ có lời khuyên, amidan không bao giờ mọc lại nhưng mỗi cơ thể có đáp ứng khác nhau với phẫu thuật, phản ứng với gây mê của mỗi người cũng khác nhau nên rất khó dự đoán chắc chắn kết quả phẫu thuật và các biến chứng tiềm ẩn. Tiên lượng sau mổ cũng phụ thuộc cả vào tình trạng bệnh hiện có của mỗi người. Mặc dù phần lớn biến chứng này rất hiếm khi xảy ra nhưng nó cũng từng xảy ra tại một thời điểm nào đó. Vì vậy, gia đình và bác sĩ cần cân nhắc kỹ để so sánh những nguy cơ tiềm ẩn với lợi ích của phẫu thuật trước khi đưa ra quyết định mổ cắt amidan.

Một số nguy cơ khi cắt amidan: - Chảy máu sau mổ: Đây là biến chứng thường gặp. Nguy cơ này lớn nhất vào ngày đầu tiên sau mổ và lần thứ hai xuất hiện 5-7 ngày sau phẫu thuật khi lớp vảy phủ vết thương vùng amidan bong ra. Người bệnh được uống đủ nước và tuân thủ chế độ ăn mềm, ít có khả năng gặp biến chứng này.  - Bất kỳ cuộc gây mê nào cũng đi kèm nguy cơ. Người bệnh có thể có phản ứng dị ứng hay rối loạn hô hấp liên quan tới gây mê. Cần báo cáo với bác sĩ nếu người bệnh có dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào. - Mỗi cá nhân có đáp ứng khác nhau với phẫu thuật, phản ứng với gây mê và lành vết thương khác nhau nên rất khó dự đoán chắc chắn kết quả phẫu thuật và các biến chứng tiềm ẩn. Tiên lượng sau mổ cũng phụ thuộc cả vào tình trạng bệnh hiện có của mỗi người.