Nguyên nhân gây ra vị chua trong miệng là gì?

Đôi khi bạn cảm thấy có vị chua ở miệng và tự biến mất nhưng trong một số trường hợp cảm thấy miệng có vị chua kéo dài làm ảnh hưởng đến vị giác và khiến bạn cảm thấy ăn uống không được ngon miệng. Sự rối loạn trong vị giác này có thể đến từ nhiều nguyên nhân, từ thói quen cho đến bệnh tật.

1. Nguyên nhân gây ra vị chua trong miệng

1.1. Các vấn đề về sức khỏe răng miệng

Tình trạng sức khỏe răng miệng có thể là nguyên nhân gây ra sự thay đổi vị giác. Khi nói đến cảm nhận vị chua trong miệng, có một số khả năng là do các nguyên nhân như:

- Hội chứng khô miệng: Sự sản xuất nước bọt không đủ có thể làm thay đổi vị của thức ăn và để lại vị chua trong miệng. Các tình trạng sức khỏe, thuốc men và phương pháp điều trị nhất định có thể dẫn đến khô miệng.

- Nhiễm trùng nấm candida miệng (nấm miệng): Loại nhiễm trùng nấm này có thể gây ra vị chua trong miệng, cùng với các đốm trắng trên lưỡi và miệng. Những người có hệ miễn dịch yếu đặc biệt dễ bị nấm miệng.

- Hội chứng bỏng miệng: Tình trạng không phổ biến này có thể gây ra cảm giác bỏng rát hoặc nóng trong miệng và thay đổi vị giác mà không rõ nguyên nhân. Nó có thể được liên kết với các tình trạng sức khỏe cụ thể hoặc thuốc men, và hội chứng này thường gặp ở những người sau mãn kinh. Hội chứng miệng bỏng rát khó chẩn đoán và điều trị.

1.2. Thói quen

Một số thói quen cũng có thể góp phần gây ra vị chua trong miệng. Bằng cách thay đổi những thói quen này, bạn có thể loại bỏ hoặc ngăn chặn triệu chứng này:

- Hút thuốc lá: Hút thuốc làm thay đổi cảm giác vị giác và có thể để lại vị chua trong miệng. Cho dù bạn hút thuốc lá, vape, hoặc sử dụng sản phẩm thuốc lá không khói thì cũng đều để lại vị chua trong miệng hoặc gây thay đổi vị giác.

- Uống ít nước: Việc uống ít nước có thể dẫn đến khô miệng, làm thay đổi cảm nhận vị giác và có thể gây ra vị chua. Hãy chắc chắn rằng bạn uống ít nhất 6 đến 8 ly nước mỗi ngày.

1.3. Liên quan đến hormone

Những vấn đề liên quan đến hormone gây ra vị chua ở miệng bao gồm:

- Trong chu kỳ kinh nguyệt: trong các giai đoạn khác nhau của chu kỳ kinh nguyệt, một số người có thể nhận thấy sự thay đổi trong vị giác của họ. Ngoài việc cảm nhận một vị lạ trong miệng, bạn cũng có thể cảm thấy thèm những hương vị cụ thể, như thực phẩm mặn, ngọt,...

- Trong thời kỳ thai nghén: Thai nghén mang lại những thay đổi lớn về hormone, có thể ảnh hưởng đến cảm quan vị giác. Nhiều bà mẹ mang cho biết họ có sự thay đổi trong sở thích khẩu vị, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thai kỳ. Những thay đổi này có thể dẫn đến cảm giác vị chua trong miệng sau khi ăn hoặc uống.

- Mãn kinh: Tương tự như thai nghén, mãn kinh cũng bao gồm những thay đổi về hormone có thể ảnh hưởng đến vị giác và cảm thấy có vị chua ở miệng.

1.4. Sự lão hóa

Các giác quan của bạn, bao gồm cả vị giác, sẽ thay đổi khi bạn già đi. Điều này không phụ thuộc vào những thay đổi nội tiết tố đã thảo luận ở trên và có thể xảy ra ở cả nam và nữ.

Bạn có thể nhận thấy thức ăn không còn có mùi vị như trước đây hoặc đôi khi miệng bạn có cảm giác khó chịu hoặc có vị chua.

1.5. Thiếu hụt kẽm

Việc bổ sung không đủ kẽm cho cơ thể có thể gây ra cảm giác vị chua sau khi ăn. Nhiều yếu tố có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt kẽm, như chế độ ăn thiếu thực phẩm giàu kẽm, một số tình trạng y tế như viêm loét đại tràng hoặc bệnh gan, sử dụng một số loại thuốc cụ thể, hoặc trải qua các phương pháp điều trị y tế như hóa trị liệu.

1.6. Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) - một tình trạng mãn tính ảnh hưởng đến cơ vòng thực quản dưới, có thể gây ra cảm giác vị chua trong miệng sau khi ăn. Tình trạng này xảy ra khi axit dạ dày trào ngược trở lại thực quản, dẫn đến các triệu chứng như ợ nóng, đau ngực và cảm giác nóng rát trong cổ họng.

Một số yếu tố làm trầm trọng thêm các triệu chứng này, như hút thuốc, rượu bia, thực phẩm béo hoặc chua, và ăn những bữa ăn lớn.

1.7. Nhiễm trùng hoặc bệnh tật

Chống lại nhiễm trùng hoặc bệnh tật có thể ảnh hưởng đến các giác quan của chúng ta, bao gồm vị giác.

Chẳng hạn, khi chúng ta bị nghẹt mũi do cảm lạnh, viêm xoang hoặc Covid-19, bạn có thể mất khứu giác hoặc thay đổi vị giác, cảm giác vị chua trong miệng. Đờm từ một cơn ho dai dẳng cũng có thể góp phần vào cảm giác này.

1.8. Ảnh hưởng của thuốc

Vị đắng hoặc chua trong miệng sau khi ăn có thể là tác dụng phụ của thuốc. Tác dụng phụ này có thể được gây ra bởi:

- Thuốc ảnh hưởng đến thụ thể vị giác trong não

- Mùi vị của thuốc khi trộn với nước bọt

- Một phân tử thuốc trong mạch máu của lưỡi tương tác với các thụ thể nụ vị giác

Một số loại thuốc phổ biến hơn có thể gây ra vị chua trong miệng bao gồm:

- Thuốc kháng sinh: Bao gồm ampicillin, macrolide, quinolon, sulfamethoxazol, trimethoprim, tetracycline và metronidazole

- Thuốc tim: Bao gồm nhiều loại thuốc trị cao huyết áp, thuốc lợi tiểu, statin và thuốc chống loạn nhịp tim

- Thuốc hóa trị: Trong đó có cisplatin, cyclophosphamide, và etoposide

- Thuốc thần kinh: Bao gồm thuốc chống bệnh Parkinson, thuốc trị đau nửa đầu và thuốc giãn cơ

- Thuốc hướng tâm thần: Bao gồm hầu hết các thuốc chống trầm cảm 3 vòng, một số thuốc chống loạn thần, thuốc chống lo âu, thuốc ổn định tâm trạng và thuốc ngủ

- Các loại thuốc kê đơn và không kê đơn (OTC) khác: Bao gồm thuốc tuyến giáp, thuốc kháng histamine, thuốc giãn phế quản, thuốc chống viêm, thuốc hỗ trợ cai thuốc lá, thuốc chống nấm và thuốc chống vi rút.

Ngoài các nguyên nhân trên, ngộ độc chì hoặc lo lắng căng thẳng cũng có thể gây ra vị chua trong miệng.

2. Cách để loại bỏ vị chua trong miệng

Trong hầu hết các trường hợp, vị chua trong miệng không phải là lý do để lo lắng. Nhưng nếu vị chua ảnh hưởng đến vị giác và khiến bạn khó chịu thì một số biện pháp sau có thể khắc phục tình trạng này:

- Vệ sinh răng miệng sạch sẽ: Bạn hãy đảm bảo chải răng ít nhất 2 lần/ngày và chú ý làm sạch lưỡi - lưỡi là bộ phận chứa rất nhiều vi khuẩn nhưng thường xuyên bị bỏ qua khi làm sạch. Bạn cũng nên súc miệng bằng hỗn hợp 1/2 thìa cà phê baking soda hoặc 1/2 thìa cà phê muối và một cốc nước để bảo vệ răng miệng tốt hơn.

- Uống đủ nước: Uống nhiều nước không chỉ giữ ẩm cho miệng mà còn khiến bạn đi tiểu nhiều hơn. Điều này có thể giúp loại bỏ bất kỳ chất nào trong cơ thể có thể góp phần gây ra các triệu chứng của bạn.

- Kiểm tra lại thuốc: Nếu vị chua trong miệng là do thuốc, bạn có thể tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ về việc ngừng hay đổi loại thuốc nếu có thể.

- Nếu bạn bị trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Những thay đổi trong chế độ ăn uống và lối sống (như giảm cân và tránh các thực phẩm kích thích) có thể hữu ích. Thuốc giảm axit, thuốc chẹn H2 hoặc thuốc ức chế bơm proton cũng có thể được khuyên dùng.

- Nếu bạn thiếu kẽm trong chế độ ăn uống: Bạn nên bổ sung các thực phẩm như các loại đậu, trứng và thịt đỏ,...

- Nếu bạn bị nấm miệng: Phương pháp điều trị bao gồm sử dụng một số loại thuốc như thuốc chấm nấm, nước súc miệng,...

- Nhai kẹo cao su không đường: Nhai kẹo cao su sẽ kích thích miệng tiết nước bọt, giúp miệng không bị khô. Hương vị của kẹo cao su cũng có thể làm giảm mùi vị khó chịu.

- Ngừng hút thuốc: Dù nguyên nhân cơ bản gây ra mùi vị khó chịu trong miệng là gì, hút thuốc lá hoặc sử dụng thuốc lá sẽ làm vấn đề trở nên trầm trọng hơn.

Nhìn chung vị chua trong miệng thường không phải là tình trạng đáng lo. Nhưng nếu triệu chứng kéo dài và kèm theo nhiều triệu chứng bất thường khác, bạn nên đến bệnh viện thăm khám và điều trị.