Nhiều hệ lụy từ sử dụng thuốc lá điện tử

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm thuốc lá cướp đi sinh mạng gần 8 triệu người trên thế giới. Ở Việt Nam, các bệnh liên quan đến thuốc lá là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, khoảng 40.000 ca tử vong mỗi năm. Nếu không có can thiệp khẩn cấp, ước tính số tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá mỗi năm sẽ tăng lên thành 70.000 người vào năm 2030.

Tại Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống thuốc lá được tổ chức ngày 17/10 tại TPHCM, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm chống độc - Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) - cho biết thuốc lá gây ra 28 nhóm bệnh khác nhau, đặc biệt là ung thư, các bệnh tim mạch, hô hấp…. Bên cạnh đó, thuốc lá còn gây thiệt hại về kinh tế, lao động, sản xuất.

Bên cạnh thuốc lá cũ thì thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng) ngày càng được nhiều người, đặc biệt là giới trẻ sử dụng. Hiện nay, các loại thuốc lá mới được đưa vào Việt Nam chủ yếu qua đường nhập lậu, xách tay, được quảng cáo khá phổ biến trên mạng xã hội. Người dùng có thể dễ dàng mua các sản phẩm thuốc lá mới trên internet, mạng xã hội.

Theo chuyên gia, việc sử dụng thuốc lá điện tử dẫn đến nhiều hệ lụy như tăng nhanh tỷ lệ sử dụng, nghiện nicotine và sử dụng thuốc lá thông thường ở giới trẻ. Kèm theo đó là tăng nguy cơ tổn thương phổi cấp và chấn thương do nổ pin thuốc lá điện tử; nguy cơ lạm dụng ma túy…

Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên nhấn mạnh, thuốc lá điện tử với chất nicotine tổng hợp sẽ duy trì tình trạng nghiện sử dụng thuốc lá. Ngộ độc cấp tính nicontine ở mức độ nhẹ sẽ gây cảm giác bỏng, kích ứng niêm mạc miệng, tăng tiết nước bọt, buồn nôn, đau bụng, nhợt nhạt. Ở mức độ nặng sẽ gây đau bụng, nôn, tiêu chảy nặng, đau đầu, chóng mặt, liệt cơ, lẫn lộn, hôn mê, co giật…

Đặc biệt, ngộ độc mạn tính nicontine sẽ ảnh hưởng đến chức năng sinh sản của cả nam giới và nữ giới. Trong đó, đối với nam giới sẽ làm giảm hoặc mất, rối loạn cương dương; giảm tiết testosteron; giảm số lượng và chức năng tinh trùng. Đối với nữ giới sẽ khiến rối loạn kỳ kinh, tăng hormone kích thích tạo nang trứng… ảnh hưởng buồng trứng, trưởng thành noãn, giảm dòng máu đến vòi trứng. Đối với thai nhi sẽ khiến thai chậm phát triển, thai lưu, thai ngoài tử cung, chậm phát triển tri tuệ thai, tăng nguy cơ hen ở con sinh ra.

Một kết quả khảo sát tại Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 1/2022 đến tháng 10/2023 cho thấy, Trung tâm đã tiếp nhận hơn 120 ca bệnh nhân nhập viện sau khi sử dụng thuốc lá điện tử. Trong đó, nam giới chiếm 87%, có 30% là học sinh. Trong số bệnh nhân nhập viện có tới hơn 51% bệnh nhân có biểu hiện rối loạn về cảm xúc, tâm thần, trong đó gồm kích động la hét, ảo giác, hoang tưởng, không kiểm soát được hành vi.

Bác sĩ Nguyên cho biết, hiện nhiều nước đã cấm thuốc lá điện tử như Trung Quốc, Thái Lan, Singapore… Thậm chí, Trung Quốc là nước phát minh, sản xuất thuốc lá điện tử nhiều nhất trên thế giới cũng cấm các loại thuốc lá điện tử có hương thơm từ tháng 10/2022 (gần như toàn bộ các sản phẩm thuốc lá điện tử).

Giám đốc Trung tâm chống độc - Bệnh viện Bạch Mai đề xuất cần ngay lập tức cấm lưu hành thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và thuốc lá mới khác ở Việt Nam. Cần cấm hoàn toàn, không thử nghiệm, không cần đánh giá, theo dõi bởi thuốc lá chỉ có hại, không có lợi.