Bé Diệp Anh (17 tháng, Hà Nam) bỗng nhiên lên cơn sốt kèm theo nổi các nốt đỏ li ti trên mặt. Ban đầu, bé chỉ sốt nhẹ nhưng hôm sau thì nhiệt độ cơ thể tăng cao kèm theo biểu hiện li bì. Các nốt ban từ mặt đã lan xuống ngực, cánh tay và 2 bàn chân của cháu. Ngày 7/3, cháu Diệp Anh được cha mẹ đưa đến Bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây, sau khi thăm khám, cháu được các bác sĩ kết luận mắc sởi.
Ngày 14/3, TS Nguyễn Văn Lâm-Trưởng khoa Truyền Nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, qua khai thác bệnh sử, các bác sĩ phát hiện đây là trường hợp bệnh nhân chưa được tiêm vaccine phòng bệnh. Khi được hỏi nguyên nhân, bà cháu Diệp Anh chia sẻ: “Bố mẹ cháu đọc nhiều bài báo trên mạng xã hội, lo sợ phản ứng sau khi tiêm nên nhất định không cho cháu tiêm phòng. Khuyên thế nào cũng không được”.
Mới đây, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cũng tiếp nhận bệnh nhi 13 tháng tuổi (tại Phú Thọ) mắc sởi gặp biến chứng do hậu quả của trào lưu anti vaccine (tảy chay vaccine) của cha mẹ. Bệnh nhi nhập viện trong tình trạng sốt cao, chảy nước mũi, ho, xuất hiện ban đỏ toàn thân và nhiều nhất vùng mặt, ngực, bụng, lưng. Bệnh nhi được chẩn đoán mắc sởi có biến chứng viêm phổi. Nếu không được điều trị sớm, trẻ có nguy cơ tử vong cao.
Khi khai thác tiền sử tiêm phòng của bệnh nhi, các bác sĩ được biết, bé chưa từng được tiêm phòng vì cha mẹ chạy theo trào lưu "anti vaccine".
Theo TS Nguyễn Văn Lâm, sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp, do dịch tiết mũi họng của người nhiễm bệnh theo không khí thoát ra khi người bệnh ho hoặc hắt hơi, nói chuyện… Bệnh dễ lây lan ở những khu vực đông người như: Nhà trẻ, trường học, khu đông dân cư và dễ bùng phát thành dịch. Hiện nay, phương pháp phòng bệnh hiệu quả nhất là tiêm đủ liều vaccine phòng sởi mũi đầu khi trẻ được 9 tháng, mũi 2 khi trẻ được 18 tháng.
“Gần đây, trên các mạng xã hội xuất hiện nhiều thông tin tự phát khuyến khích cha mẹ không tiêm vaccine phòng bệnh cho con. Điều này khiến nhiều phụ huynh lo lắng, không dám cho con đi tiêm phòng. Và hệ quả là nhiều bé không được bảo vệ khỏi những bệnh lây nhiễm nguy hiểm, trong đó có sởi, đồng thời dịch bệnh có cơ hội hoành hành trong cộng đồng”, TS Lâm cho biết.
Công tác tại khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung ương nhiều năm TS Lâm gặp rất nhiều trường hợp trẻ nhập viện do các biến chứng nặng sau khi mắc sởi. Trường hợp điển hình là một bé trai 20 tháng tuổi vào viện trong tình trạng sốt cao khó thở, nghe phổi có nhiều âm ran phế quản, bạch cầu tăng, phim chụp X-quang có hình ảnh nốt mờ rải rác 2 phổi.
Cháu bé được chẩn đoán viêm phổi, suy hô hấp-một trong những biến chứng nguy hiểm, nguyên nhân gây tử vong cao ở trẻ nhỏ mắc sởi. May mắn, sau gần 3 tuần được các bác sĩ tích cực điều trị, cháu bé đã qua cơn nguy kịch. Điều đáng nói là dù đã gần 2 tuổi, nhưng bé chưa được gia đình cho tiêm phòng.
Nhận biết và chăm sóc trẻ mắc sởi
Cũng theo TS Nguyễn Văn Lâm, bệnh sởi thường hay xảy ra vào mùa đông xuân, chu kỳ từ 2 đến 5 năm. Bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ dưới 4 tuổi dễ dẫn đến biến chứng như viêm phổi, viêm não, viêm tai giữa, tiêu chảy… có thể gây tử vong. Trẻ mắc bệnh có thời gian ủ bệnh từ 7 đến 21 ngày, sau đó có thể có đầy đủ các triệu chứng như:
Sốt cao trên 39°C.
Viêm long đường hô hấp trên, chảy nước mũi, ho khan kéo dài, khàn tiếng…
Viêm màng tiếp hợp, mắt có gỉ kèm nhèm, sưng nề mí mắt.
Ban mọc theo thứ tự bắt đầu ngày thứ nhất từ đầu, mặt, cổ, ngày thứ 2 ngực lưng cánh tay, ngày thứ 3 bụng, mông, đùi, chân, khi ban mọc tới chân thì hết sốt và ban bắt đầu bay.
Đối với bệnh sởi, nếu đủ điều kiện chăm sóc và cách ly, có thể chăm sóc và điều trị tại nhà cho trẻ.
– Cách ly trẻ bệnh với trẻ lành.
– Cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi sốt từ 38.5°C trở lên theo chỉ định của bác sĩ.
– Người chăm sóc cần đeo khẩu trang, rửa tay sạch trước và sau mỗi lần tiếp xúc với trẻ bị bệnh.
– Vệ sinh thân thể như tắm hằng ngày, tránh để lạnh. Thay quần áo, vệ sinh môi trường xung quanh, giữ gìn phòng thông thoáng sạch sẽ.
– Cắt móng tay tránh gãi làm xước da.
– Nhỏ mắt bằng nước muối 0,9% ngày 3 lần.
– Tránh quan niệm cho bệnh nhân kiêng tắm, kiêng gió sẽ làm cho bệnh thêm trầm trọng hơn.
– Trẻ còn bú mẹ vẫn tiếp tục cho bú và kết hợp chế độ ăn bổ sung hợp lý (nếu trẻ trên 6 tháng)
– Cách chế biến thức ăn: Mềm dễ tiêu, nấu chín kỹ và khi ăn nên chia thành nhiều bữa. Tốt nhất nên chế biên theo khẩu vị người bệnh.
Cha mẹ không kiêng khem trong chế độ ăn của trẻ, để bù kịp thời các chất dinh dưỡng mất do quá trình nhiễm trùng.
56 tỉnh, thành phố có trường hợp mắc sởi Theo Bộ Y tế, tại Việt Nam, bệnh sởi bắt đầu gia tăng từ tháng 10 năm 2018, tính đến nay ghi nhận trên 18.000 trường hợp sốt phát ban nghi sởi, trong đó gần 3.000 trường hợp mắc sởi dương tính được xác định tại 56 tỉnh, thành phố, hiện số mắc vẫn chưa có xu hướng giảm. Vì thế, các bậc cha mẹ cần cho trẻ đi tiêm phòng vaccine đúng lịch và đủ liều. |