Những điều cần biết về bệnh ù tai

1. Bệnh ù tai là gì?

Ù tai là tình trạng người bệnh luôn nghe thấy tiếng kêu không mong muốn có nguồn gốc từ chính hệ thống thính giác hoặc các cơ quan lân cận và thường người khác không thể nghe được. Đa phần đây là những tiếng kêu đơn âm, nhưng cũng có trường hợp tiếng ù có dạng là những âm phức như tiếng dế kêu, tiếng hơi nước thoát qua chỗ hẹp tiếng sóng biển hoặc tiếng chuông reo

Ù tai là dấu hiệu cảnh báo về một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn nguy hiểm mà bạn không nên bỏ qua như mất thính lực liên quan đến chấn thương tai, tuổi tác hoặc rối loạn hệ thống tuần hoàn.

Ù tai là tình trạng người bệnh luôn nghe thấy tiếng kêu không mong muốn có nguồn gốc từ chính hệ thống thính giác

2. Phân loại ù tai

- Ù tai chủ quan: Đây là loại ù tai phổ biến nhất, là dạng mà chỉ bạn có thể nghe. Nó có thể được gây ra bởi các vấn đề về tai ở tai ngoài, giữa hoặc bên trong của bạn. Ngoài ra, chúng cũng có thể gây ra bởi các vấn đề liên quan đến dây thần kinh thính giác ảnh hưởng đến tín hiệu thần kinh là âm thanh.

- Ù tai khách quan: Loại ù tai hiếm gặp, là dạng ù tai mà các bác sĩ có thể nghe thấy được khi khám. Loại ù tai hiếm gặp này có thể do vấn đề về tình trạng xương tai giữa, mạch máu hoặc co thắt cơ bắp.

Ù tai khách quan là loại ù tai hiếm gặp

3. Dấu hiệu nhận biết bệnh ù tai là gì?

Các dấu hiệu nhận biết bệnh ù tai có thể bao gồm các loại tiếng ồn ào trong tai của bạn do chúng có liên quan đến cảm giác của âm thanh nghe khi không có âm thanh bên ngoài. Trong một vài trường hợp, âm thanh có thể lớn đến mức có thể cản trở khả năng tập trung hoặc nghe âm thanh bên ngoài. Ù tai có thể có mặt mọi lúc, có thể đến và đi, ù tai có hai loại đó là ù tai chủ quan và ù tai khách quan, mỗi dạng sẽ có những dấu hiệu nhận biết khác nhau:

- Ù tai chủ quan: Ù tai chủ quan là chỉ bạn có thể nghe thấy. Đây là loại tai biến phổ biến nhất nó có thể gây ra các vấn đề ở tai ngoài tai giữa hoặc bên trong của bạn. Ù tai chủ quan có thể được gây ra bởi các vấn đề với dây thần kinh thính giác ảnh hưởng đến tín hiệu thần kinh là âm thanh.

- Ù tai khách quan: Ù tai khách quan là ù tai bác sĩ của bạn có thể nghe thấy khi khám, ù tai chủ quan tương đối hiếm gặp, chúng xuất hiện khi bạn gặp các vấn đề về mạch máu hay tình trạng xương tai giữa hoặc co thắt cơ bắp.

Các dấu hiệu nhận biết bệnh ù tai có thể bao gồm các loại tiếng ồn ào trong tai của bạn do chúng có liên quan đến cảm giác của âm thanh

4. Nguyên nhân và đối tượng dễ mắc bệnh ù tai

4.1. Nguyên nhân gây bệnh ù tai

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra chứng ù tai bao gồm:

- Có thể tai của bạn đã mắc các bệnh lý như thủng màng nhĩ, viêm tai giữa, viêm tắc vòi tai, viêm tai ngoài,…

- Thường xuyên tiếp xúc với tiếng ồn lớn, đặc biệt là thói quen nghe điện thoại, đeo tai nghe một bên trong thời gian dài.

- Do ảnh hưởng bởi các chấn động như té ngã, sự tác động của các âm thanh có âm lượng quá lớn như tiếng động cơ có công suất lớn, tiếng nổ của bom, mìn,…

- Chấn thương đầu hoặc cổ phía bên phải: Việc chấn thương ở những khu vực này có thể ảnh hưởng đến chức năng não liên quan đến thính giác, dây thần kinh thính giác hoặc tai trong.

- Bản thân người bệnh sử dụng các loại thuốc điều trị như thuốc chống động kinh, thuốc kháng sinh và thuốc giảm đau.

- Cảm cúm, cảm lạnh khiến mũi bị viêm cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến ù tai.

Đối tượng dễ mắc bệnh ù tai

Những đối tượng dễ mắc bệnh ù tai:

- Người cao tuổi.

- Người thường xuyên tiếp xúc với tiếng ồn lớn như: Công nhân nhà máy - xây dựng, binh lính, nhạc sĩ,…

- Người có các vấn đề về tim mạch như hẹp động mạch hoặc huyết áp cao.

Người có các vấn đề về tim mạch như hẹp động mạch hoặc huyết áp cao có nguy cơ mắc ù tai

5. Phương pháp điều trị bệnh ù tai

Tùy theo thể trạng, tình trạng bệnh mà các bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Các phương pháp điều trị bệnh ù tai bao gồm:

5.1. Điều trị nội khoa

Phương thức này gồm làm hai loại chính: Một là sử dụng các thuốc cắt đứt các cơ chế bệnh sinh tạo nên tiếng ù; hai là dùng các loại thuốc giúp người bệnh giảm đi sự khó chịu đối với tiếng ù như:

- Các thuốc giảm phù nề và thuốc kháng histamin trong các trường hợp nghi ngờ nguyên nhân ù tai do rối loạn chức năng vòi.

- Các thuốc giãn cơ trơn, các thuốc tăng tuần hoàn ốc tai và hệ thần kinh trung ương, các vitamin,…

- Các dẫn xuất của nhóm amino acrylamide (như lidocaine, lignocaine) và para-aminobenzoic acid (như procain).

- Các thuốc an thần, barbiturate, magnesi sulfat, meprobamate được sử dụng nhằm giảm các ức chế trên hệ lưới của hệ thần kinh trung ương.

- Thuốc chống trầm cảm ba vòng như nortriptyline và amitriptyline. Tuy nhiên, những loại thuốc này thường chỉ được sử dụng cho chứng ù tai nghiêm trọng, vì chúng có thể gây ra tác dụng phụ như mờ mắt, khô miệng, táo bón và các vấn đề về tim.

- Loại bỏ ráy tai.

- Tiến hành ngừng thuốc nếu thuốc đó có thể gây nên chứng ù tai,...

- Tránh các chất kích thích và giảm tiếp xúc với những thứ có thể khiến chứng ù tai trở nên tồi tệ hơn như tiếng ồn lớn, nicotine, caffeine.

5.2. Điều trị ngoại khoa

- Tiến hành phẫu thuật loại bỏ các nguyên nhân gây ù tai.

- Nếu điều trị ù tai trên các bệnh nhân điếc tiếp nhận hoàn toàn tai cùng bên thì phẫu thuật điều trị ù tai chóng mặt cắt dây thần kinh tiền đình và phẫu thuật khoét mê nhĩ sẽ được chỉ định.

- Các phẫu thuật giảm áp tai túi nội dịch, dùng muối đặt vào cửa sổ tròn, dùng nhiệt để hủy ống bán khuyên ngoài, phẫu thuật cắt hạch sao để điều trị các trường hợp ù tai do Ménière.

5.3. Các phương điều trị khác

- Trợ thính được áp dụng cho những người mắc ù tai nặng giảm thính lực nghiêm trọng.

- Châm cứu thôi miên cũng giúp điều trị ù tai hiệu quả

- Tạo ra môi trường âm thanh như máy ồn trắng nhờ các thiết bị tạo âm thanh môi trường mô phỏng như sóng biển, tiếng mưa rơi,… nhằm che đi tiếng ồn bên trong vào ban đêm.

- Sử dụng kích thích từ xuyên sọ (TMS).

Trợ thính được áp dụng cho những người mắc ù tai nặng giảm thính lực nghiêm trọng.

6. Biến chứng của bệnh ù tai

Ù tai phải có thể là dấu hiệu cảnh báo bạn đang mắc bệnh nguy hiểm như:

- Bệnh xơ cứng tai.

- Bệnh rối loạn tiền đình.

-  Bệnh liên quan tới mạch máu.

-  Nhiễm trùng tai giữa.

-  Tổn thương dây thần kinh thính giác hay còn gọi là dây thần kinh số 8.

- Xơ vữa động mạch.

- Khối u đầu và cổ.

- Huyết áp cao.

- Sự hỗn loạn của dòng máu.

- Dị tật của mao mạch.

7. Phòng tránh bệnh ù tai

Một số biện pháp phòng ngừa bệnh ù tai có thể kể đến như:

- Giảm âm lượng: Giảm âm lượng khi sử dụng các thiết bị nghe nhạc với âm thanh nhỏ, bởi việc nghe âm thanh lớn qua tai nghe có thể gây ù tai và mất thính lực.

- Sử dụng thiết bị bảo vệ thính giác: Những người thường xuyên phải tiếp xúc với âm thanh lớn và có nguy cơ mắc chứng ù tai cao như người làm việc trong một ngành công nghiệp nhiều tiếng ồn với tần số cao, nhạc sĩ,… nên sử dụng thiết bị bảo vệ thính giác để bảo vệ tai.

- Thực hiện lối sống khoa học: Bạn nên thường xuyên tập thể dục, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, khoa học để giữ cho mạch máu luôn khỏe mạnh, từ đó ngăn ngừa chứng ù tai liên quan đến rối loạn mạch máu.

Giảm âm lượng khi sử dụng các thiết bị nghe nhạc với âm thanh nhỏ giúp phòng bệnh ù tai hiệu quả

8. Cách ăn uống cho bệnh nhân ù tai

8.1. Bệnh nhân ù tai nên ăn gì?

Chuối, do chuối chứa rất nhiều kali nên có thể hỗ trợ quá trình dẫn dịch

Tỏi, vì tỏi có thể giúp phòng ngừa tình trạng hay bị ù tai, mất thính lực, hay các dấu hiệu khác liên quan đến chứng ù tai. Các nghiên cứu cũng cho rằng, tỏi còn làm giảm tình trạng viêm trong cơ thể, giúp tăng cường tuần hoàn máu và phòng ngừa tăng huyết áp, từ đó có thể giúp giảm chứng ù tai.

Thực phẩm giàu kẽm và vitamin B12 như cá thu, cá hồi, thịt đỏ, thịt bò, hải sản (đặc biệt là hàu), thịt cừu và cải bó xôi. Việc bổ sung những thực phẩm giàu vitamin B12 và kẽm giúp tình trạng ù tai được kiểm soát, giảm khả năng bệnh trở nên nghiêm trọng

8.2. Bệnh nhân ù tai không nên ăn gì?

- Các món mặn.

- Các món ngọt như bánh, kẹo, chocolate,..

- Thực phẩm đóng hộp.

- Thức ăn nhanh như khoai tây chiên, hamburger…đồ ăn có chứa nhiều muối, đường, chất béo và chất béo bão hòa và chất béo trans.

- Caffeine như cafe.

- Đồ uống có cồn như rượu, bia,…

Thực phẩm giàu kẽm và vitamin B12 như cá thu, cá hồi, thịt đỏ,...sẽ giúp người bệnh mắc ù tai đỡ bệnh hơn

9. Các câu hỏi thường gặp ở những người mắc bệnh ù tai

Bệnh ù tai có chữa được không?

Trong quá trình tìm hiểu bệnh ù tai là gì đã không ít bạn băn khoăn liệu này chứng bệnh này có thể được chữa trị. Tuy nhiên, bạn có thể yên tâm rằng ù tai hoàn toàn có thể được điều trị nếu tìm được nguyên nhân gây ù tai.

Trong những trường hợp không tìm ra được nguyên nhân gây ù tai thì phương pháp điều trị chỉ yếu là giảm triệu chứng ù tai nhằm cải thiện phần nào chất lượng cuộc sống.

Bệnh ù tai có lây không?

Bệnh ù tai là bệnh không có tính lây truyền.

Bệnh ù tai có di truyền không?

Các kết quả nghiên cứu cho thấy ù tai ít khi di truyền. Tuy nhiên, không có nghĩa tính di truyền không quan trọng với tất cả các hình thức của bệnh bởi ù tai trong nhiều trường hợp xuất phát từ một loạt các bệnh tiềm ẩn khác.

Ù tai mặc dù không phải là bệnh gây nguy hiểm trực tiếp tới tính mạng nhưng nó lại ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng cuộc sống của người bệnh, khiến việc học tập trở nên buồn chán, mệt mỏi,… Do đó áp dụng các biện pháp phòng ngừa nếu bạn là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao cũng như khám sức khỏe định kỳ nhằm sớm phát hiện và điều trị bệnh đúng cách bởi những bác sĩ có chuyên môn.

10. Hình ảnh của bệnh ù tai

Ù tai mặc dù không phải là bệnh gây nguy hiểm trực tiếp tới tính mạng nhưng nó lại ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng cuộc sống của người bệnh

Ù tai làm giảm đi thính lực của người bệnh

Điều trị ù tai cần hiểu rõ được nguyên nhân gây bệnh

Ù tai hoàn toàn có thể được điều trị nếu tìm được nguyên nhân gây ù tai.

Ù tai có thể gặp ở mọi lứa tuổi kể cả người lớn và trẻ em

Những người thường xuyên phải tiếp xúc với âm thanh lớn và có nguy cơ mắc chứng ù tai cao