Những điều cha mẹ cần làm khi con mắc dị vật
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân mắc dị vật. Ảnh: BSCC
“Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, dị vật đường thở có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, đặc biệt dị vật “sống”có thể phát triển kích thước lớn gây bít tắc đường thở”, ThS.BS Đỗ Văn Tâm, Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, chia sẻ.
Bệnh nhi Triệu A.C., 12 tuổi (Văn Chấn, Lào Cai) đến Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương trong tình trạng ho khạc đờm có lẫn máu tái diễn nhiều lần, trước đó 1 tháng bệnh nhi tắm và uống nước suối. Các bác sĩ đã thăm khám và chẩn đoán bệnh nhi có dị vật đỉa suối và sau đó tiến hành nội soi thanh khí quản kiểm tra gắp dị vật.
"Con đỉa khi mới chui vào cơ thể qua miệng (đường uống) thường có kích thước nhỏ, nhưng khi ký sinh trong cơ thể một thời gian ngắn sẽ phát triển nhanh. Kích thước con đỉa ngày càng lớn có thể gây tắc nghẽn đường thở, dẫn đến ngạt thở và tử vong", BS Tâm chia sẻ.
BS Tâm khuyến cáo: Cha mẹ tránh cho trẻ tắm khe, ao, hồ, sông, suối và đặc biệt là không uống nước khe, suối khi chưa đun sôi. Khi có các dấu hiệu như: chảy máu mũi, khóc khàn, nói khàn, khò khè, khó thở, có cảm giác con gì bò trong mũi, họng,… nên đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để được thăm khám, xử trí kịp thời, tránh biến chứng đáng tiếc sau này.
Trường hợp khác cũng khiến bác sĩ Tâm phải can thiệp khẩn cấp là bé trai vô tình nhét hạt ngọc trai từ dây chuyền vào tai khi chơi đùa. Khi phát hiện, bố mẹ đã cố gắng tự lấy dị vật ra nhưng thất bại. Không chỉ vậy, việc can thiệp tại nhà còn làm ống tai bị xây xước, chảy máu, phù nề nặng.
Khi đưa con đến viện, bác sĩ xác định dị vật nằm sâu trong ống tai, trơn nhẵn và dính máu. Do tình trạng phù nề khiến việc lấy dị vật bằng dụng cụ thông thường khó khăn, ê-kíp buộc phải gây mê để bé nằm yên và tiến hành thủ thuật an toàn. Sau khi lấy được hạt ngọc trai, ống tai của bé được kiểm tra kỹ, may mắn chưa có tổn thương đến màng nhĩ. Bé được kê thuốc giảm đau, kháng viêm và hẹn tái khám.
BS Đỗ Văn Tâm cho biết: "Với dị vật tai - mũi - họng ở trẻ em, phụ huynh tuyệt đối không nên tự ý lấy tại nhà. Thao tác không đúng sẽ khiến dị vật chui sâu hơn hoặc làm tổn thương ống tai, niêm mạc, thậm chí thủng màng nhĩ. Cách tốt nhất là nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa để xử lý".
Bác sĩ Tâm lưu ý các cha mẹ không để trẻ tự chơi với các vật nhỏ như hạt ngọc trai, bi, nút áo… dễ chui vào mũi hoặc tai. Khi phát hiện trẻ có dị vật hoặc tiếp xúc với hóa chất, cần đưa ngay đến bệnh viện; tuyệt đối không tự xử trí nếu chưa có chuyên môn.
Một số trường hợp có thể can thiệp tại nhà (chỉ khi dị vật ở nông và bạn có kinh nghiệm): Dị vật là côn trùng sống thì cha mẹ có thể chiếu đèn pin vào tai, hoặc cho dầu khoáng nhỏ vào tai để côn trùng chết rồi tự chui ra, sau đó gắp nhẹ nhàng; Dị vật là đồ vật nhỏ, nhẹ ở ngoài ống tai, có thể sử dụng nhíp nhỏ để gắp ra, hoặc dùng ống hút để hút dị vật ra. Lưu ý tuyệt đối không lấy dị vật bằng tăm bông, dễ đẩy dị vật vào sâu hơn; Không bơm nước vào tai, có thể làm phồng to các loại hạt hoặc đẩy dị vật sâu hơn; Không dùng các vật nhọn chọc vào tai, có nguy cơ gây thủng màng nhĩ.
