pnvnonline@phunuvietnam.vn
Những điều ít biết về phương pháp niềng răng từ thế giới cổ đại
"Cái răng cái tóc là góc con người", đó là lý do vì sao trong thế giới mà cái đẹp được xếp lên vị trí hàng đầu như hiện nay, người ta sẵn sàng bỏ ra số tiền "khủng" để chăm sóc hàm răng của mình. Trong đó, niềng răng luôn được xem là lựa chọn số 1 cho hàm răng đều, đẹp hoàn hảo.
Khái niệm chỉnh nha, nghe qua có vẻ như là một phát minh hiện đại với phương pháp điều trị chỉnh nha phổ biến là niềng răng, nhưng ít ai biết rằng nó có lịch sử khá lâu đời. Nhiều nền văn hóa cổ đại đã có những phương pháp đáng ngạc nhiên để làm thẳng và gìn giữ sự nguyên vẹn của hàm răng.
Theo đó, một số nền văn minh cổ đại đã sử dụng một dạng niềng răng thô sơ để sắp xếp lại những chiếc răng khấp khểnh khi còn sống, hoặc để bảo tồn hàm răng vẫn thẳng cho người chết bởi họ quan niệm thế giới bên kia vẫn rất quan trọng.
Vật liệu phổ biến được sử dụng cho niềng răng trong thế giới cổ đại bao gồm vàng, kim loại hoặc catgut (loại chỉ phẫu thuật tự tiêu có nguồn gốc tự nhiên, còn gọi là chỉ tan sinh học được phân làm 2 loại: Plain/Simple Catgut (tan nhanh) và Chromic Catgut (tan chậm)).
Theo thời gian, các vật liệu được sử dụng cho niềng răng đã phát triển thêm, bao gồm bạch kim, bạc, thép, gỗ, đồng và đồng thau, thậm chí cả ngà voi.
- Người Ai Cập: Các nhà khảo cổ học đã phát hiện ra các xác ướp Ai Cập với các chốt kim loại trên răng được gắn bằng dây làm từ ruột mèo (ruột cừu hoặc ruột ngựa), đóng vai trò như dây cung trong niềng răng hiện đại - thiết bị tạo áp lực lên răng và khiến chúng dịch chuyển thẳng hàng. Trong văn hóa của người Ai Cập cổ đại, thế giới bên kia rất quan trong, vậy nên thủ thuật niềng răng thường được sử dụng cho người chết hơn là người sống.
- Người La Mã cổ đại: Đây được xem là nền văn minh đầu tiên sử dụng niềng răng để làm đẹp cho người sống. Người ta đã tìm thấy dây vàng ròng - gọi là dây buộc - luồn qua răng ở một số khu chôn cất của người La Mã.
- Người Etruscan: Họ đã sử dụng một dạng dụng cụ bảo vệ hàm để duy trì sự thẳng hàng của răng người đã khuất, nhằm mục đích bảo tồn chúng ở thế giới bên kia
- Người Hy Lạp cổ đại: Theo các nhà khảo cổ học, lịch sử chỉnh nha ở Hy Lạp có từ năm 1.000 trước Công nguyên.
Edward Angle (sinh năm 1855 - mất năm 1930) được mệnh danh là “Cha đẻ của ngành chỉnh nha”. Khái niệm ban đầu của Edward Angle về sai khớp cắn (sai khớp cắn có nghĩa đen là “vết cắn xấu”) từ năm 1899 vẫn được sử dụng cho đến ngày nay.
Edward đã thiết kế nhiều loại dụng cụ chỉnh nha và được ghi nhận là người phát triển phương pháp điều trị chỉnh nha từ một quá trình mang tính suy đoán thành một ngành khoa học chính xác.
Edward tin chắc rằng do tính phức tạp của nó, chỉnh nha cần được đào tạo chuyên môn và sau đó ông đã thành lập chương trình sau đại học đầu tiên dành riêng cho ngành chỉnh nha. Kể từ đó, các trường đại học trên khắp thế giới đã tiếp tục đào tạo ngành này.
Kỹ thuật niềng răng hiện đại được phát minh khi nào?
Theo trang Orthodontics Australia, kỹ thuật niềng răng hiện đại được phát minh vào năm 1819 bởi bác sĩ nha khoa Christophe-Francois Delabarre.
Người Pháp đã phát triển lĩnh vực nha khoa vào những năm 1700, với những tiến bộ đáng chú ý bao gồm sáng chế dụng cụ bảo vệ hàm tự tùy chỉnh và cách loại bỏ răng khôn để quản lý tình trạng răng chen chúc.
Tuy nhiên, chính Delabarre mới là người đã tạo ra tiền thân của phương pháp niềng răng như chúng ta biết ngày nay. Ông đã nghĩ ra một loại dây dệt được đeo trên cả răng trên và răng dưới và đeo trong một thời gian dài, với mục đích làm thẳng răng theo thời gian.
Dụng cụ niềng răng trong suốt có từ bao giờ?
Mãi đến năm 1997, lấy cảm hứng từ phương pháp điều trị chỉnh nha cho chính mình, Zia Chishti, một sinh viên tốt nghiệp Stanford đã hình dung ra một bộ niềng răng bằng nhựa trong suốt sẽ đóng vai trò thực hiện hành động nắn thẳng giống như mắc cài kim loại truyền thống mà không cần đến dây cung hoặc các thao tác điều chỉnh thông thường.
Anh đã hợp tác với Kelsey Wirth – một người bạn cùng tốt nghiệp Stanford -lich để tạo ra các khay chỉnh nha trong suốt tùy chỉnh bằng phần mềm máy tính mới nhất.
Họ đặt tên cho phát minh này là Invisalign, hay khay trong suốt. Mặc dù khay trong suốt được phát minh vào năm 1997, nhưng mãi đến năm 2000 nó mới được phổ biến rộng rãi. Ngày nay, có nhiều nhãn hiệu khay niềng răng trong suốt khác nhau, bao gồm Invisalign, Spark và 3M Clarity.
Mặc dù lịch sử của phương pháp niềng răng kéo dài từ thế giới cổ đại, nhưng bạn có thể yên tâm rằng các dụng cụ niềng răng hiện đại ngày nay được làm từ công nghệ tiên tiến nhất.