Nữ kiến trúc sư kiến tạo không gian bằng các vật liệu thân thiện môi trường

Theo kiến trúc sư Nguyễn Kiều Lam, sáng tạo là khả năng tái thiết kế, tái sử dụng vật liệu, tái cấu trúc không gian để tạo nên giá trị mới từ những gì sẵn có. Đây chính là "kim chỉ nam" trong mọi dự án của chị. 

Với chị, một sản phẩm thiết kế hiệu quả là phải tiết kiệm được nguyên liệu, kết cấu, năng lượng, nhân công, thời gian sản xuất và lắp đặt nhưng vẫn mang tính sáng tạo cao, đáp ứng đúng nhu cầu.

Nổi bật nhất trong các dự án của Nguyễn Kiều Lam là chuỗi sự kiện của Giải thưởng Thiết kế Bền vững EU-Việt Nam (EVSDA), nơi chị ứng dụng nguyên tắc tái sử dụng và tái chế các vật liệu một cách rõ nét. Tại đây, chị thiết kế và lắp đặt cho ba không gian khác nhau, với vật liệu chính là giấy dó, loại giấy truyền thống của Việt Nam.

Một điểm thú vị là Kiều Lam không xem giấy dó như chất liệu trang trí tạm thời, mà như một biểu tượng của sự đối thoại giữa nghề thủ công truyền thống và kỹ thuật đương đại. "Ngay từ đầu, Lam đã tính toán vòng đời của vật liệu cho chuỗi không gian khác nhau. Ý tưởng xuyên suốt là nhấn mạnh tầm quan trọng của tái thiết kế trong việc tái chế vật liệu, mỗi lần tái thiết kế là một lần tái sinh cho vật liệu, sống "một cuộc đời mới" ở hình thái khác. Giấy dó làm được điều ấy.

Khi nhà thiết kế có ý thức kéo dài vòng đời của vật liệu trong sản phẩm của mình, tránh những vật liệu sử dụng một lần, biết tận dụng những vật liệu quen thuộc để tái sử dụng thì đó cũng chính là cách tốt nhất để bảo vệ môi trường", chị Kiều Lam chia sẻ.

Gần đây, khi tham gia cuộc thi về thiết kế, lấy bối cảnh là vùng dừa nước và sử dụng vật liệu chính là lá dừa, chị đã tạo tác nên 1 không gian pavillion. Lá dừa tại chỗ được uốn theo đúng cấu trúc của nó, dùng kỹ thuật đan lát vỉ bánh tráng thủ công truyền thống để kết cấu lại với nhau và tạo ra một không gian vừa mang tính đương đại, vừa có sự đối thoại.

Chị xác định rằng bối cảnh dù ở bất kỳ vị trí nào cũng đủ điều kiện để thiết kế sáng tạo. Khi ở trong môi trường có khí hậu, thổ nhưỡng, vật liệu, kỹ thuật địa phương… thì cũng sẽ có những phương án phù hợp. 

"Ví dụ, ở nơi có suối và đá, chúng ta có thể dùng nước và đá trong những sản phẩm của mình, nơi có cát thì dùng cát, nơi có lá thì dùng lá … Mỗi vùng có đặc tính khác nhau và đó cũng là cơ hội để tìm kiếm bản sắc của chính mình hoặc gợi sự thú vị đối với bạn bè và đối tác quốc tế", chị Kiều Lam nói.

Các không gian - hình thái mà Kiều Lam thiết kế luôn mang đến sự "nữ tính, dịu dàng, mềm mại". Là một nữ kiến trúc sư, Lam cho rằng chị có phần nhạy cảm với thiết kế và môi trường 

"Đặc biệt khi làm mẹ, tôi muốn con mình có thể sống trong một bầu không khí tốt đẹp hơn. Sự nhạy cảm đó là bản năng của người phụ nữ. Nhưng bên cạnh đó, tôi nghĩ khi vận hành công việc trong tư cách là một chủ doanh nghiệp, dù nam hay nữ cũng cần có sự quyết liệt để đạt kết quả tốt", chị bộc bạch.