Nước chủ nhà nhận được những lợi ích gì khi tổ chức World Cup?

Giải vô địch bóng đá thế giới World Cup được xem là sự kiện thể thao lớn nhất toàn cầu, thậm chí thu hút số người xem còn nhiều hơn cả Thế vận hội Olympic. Trận đấu sắp được tổ chức tại Qatar dự kiến sẽ có tới hơn 5 tỷ lượt xem trên khắp thế giới, với hơn 1 triệu người xem trực tiếp tại sân vận động.

Để trở thành một trong những người được tham dự sự kiện, chúng ta phải bỏ ra khá nhiều khoản chi phí khác nhau từ tiền vé vào cổng, tiền đi lại và mua sắm, thậm chí là tiền để mua các món quà lưu niệm từ trận đấu. Nhưng liệu khoản tiền mà chúng ta bỏ ra có bù đắp được khoản kinh phí tổ chức mà nước chủ nhà phải chi trả hay không? 

Câu trả lời ở đây là không. Hầu hết các quốc gia tổ chức World Cup đều phải chi trả hàng chục tỷ USD cho việc chuẩn bị, phát triển các cơ sở hạ tầng, khách sạn, sân vận động... Phần lớn trong số đó thường không thể thu hồi, ít nhất là bằng tiền mặt.

Không thể phủ nhận sự thật rằng World Cup là một con gà mái đẻ trứng vàng. Bản quyền truyền hình của World Cup được tổ chức tại Nga vào năm 2018 đã được bán cho các đài truyền hình trên khắp thế giới với giá 4,6 tỷ USD (hơn 114 nghìn tỷ đồng), nhưng khoản tiền này lại được giữ bởi Liên đoàn Bóng đá Quốc tế (FIFA) chứ không phải là nước tổ chức.

Tương tự, doanh thu từ việc bán vé và tiếp thị cũng được FIFA nắm giữ 100%. Tuy nhiên, cơ quan này đồng thời sẽ trang trải các chi phí chính để tổ chức giải đấu, cụ thể là Qatar đã được trả khoảng 1,7 tỷ USD (hơn 42 nghìn tỷ đồng), bao gồm cả tiền giải thưởng trị giá 440 triệu USD (gần 11 nghìn tỷ đồng) cho các đội thắng cuộc.

Mặc dù vậy, số tiền đó cũng chưa thấm vào đâu so với khoản tiền 200 tỷ USD (gần 5 triệu tỷ đồng) mà nước này đã bỏ ra để xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng, khách sạn và các khu vui chơi giải trí xung quanh khu vực tổ chức, đại trùng tu toàn bộ mạng lưới đường bộ và hệ thống đường sắt.

Với hơn 1 triệu du khách nước ngoài dự kiến sẽ ghé thăm trong suốt giải đấu kéo dài 1 tháng, Qatar sẽ chứng kiến lượng khách du lịch tăng đột biến, góp phần làm tăng doanh thu của các chủ khách sạn, nhà hàng và những địa điểm du lịch.

Chính sự gia tăng đột biến đó đã đòi hỏi nước chủ nhà phải chi thêm các khoản tiền để đầu tư cải tạo, và khoản chi phí bỏ ra chắc chắn sẽ lớn hơn nhiều so với doanh thu tạo ra trong thời gian ngắn hạn.

Vậy thì ai sẽ được lợi nhất từ khoản doanh thu đó?

Diễn đàn Kinh tế Thế giới đã viết: “Giá khách sạn sẽ tăng mạnh trong thời gian giải đấu diễn ra, nhưng tiền lương của những người làm thuê cho khách sạn sẽ không tăng bao nhiêu, tức là lợi nhuận thu được sẽ thuộc về chủ khách sạn chứ không phải là lực lượng lao động".

Và tất nhiên, người có tiền thì sẽ ngày càng giàu, còn những người làm công thì vẫn chỉ có thế mà thôi.

Bên cạnh đó, khi khách du lịch mua hàng hoá, đồ uống hoặc bất cứ thứ gì từ đối tác của FIFA, nước chủ nhà sẽ không nhận được bất kỳ khoản doanh thu nào mặc dù khoản thuế mà các thương hiệu này bỏ ra đã được giảm rất nhiều trong quá trình đấu thầu để giành quyền đăng cai tổ chức World Cup.

Các khách du lịch thông thường không có nhu cầu tham gia World Cup thường sẽ có xu hướng tránh đến Qatar vào thời gian này vì họ không muốn lạc vào những đám đông ồn ào, giao thông hỗn loạn và giá cả tăng cao chóng mặt. Thậm chí, Qatar còn không cho phép nhập cảnh từ ngày 1/11 đến hết giải đấu nếu du khách không có vé tham gia World Cup.

Chính vì thế, trong thời gian ngắn hạn tới đây, việc trở thành nước chủ nhà sẽ không mang lại bất cứ một ý nghĩa nào về mặt tài chính. Tuy vậy, có một số thứ còn đáng giá hơn cả tiền bạc.

Đăng cai World Cup chính là một cơ hội tuyệt vời để Qatar thể hiện quyền lực mềm - năng lực đạt được mục đích thông qua sức hấp dẫn chứ không phải bức ép hoặc dụ dỗ. Cụ thể hơn, nó sẽ mang đến cho thế giới một cái nhìn mới về đất nước này, rằng đó là một nơi tiềm năng để đầu tư và kinh doanh.

Và trong thời gian dài hạn, nếu được quản lý một cách đúng đắn, số tiền đã chi ra để tổ chức sự kiện này sẽ vun đắp và mở rộng nền kinh tế của quốc gia một cách mạnh mẽ. Những con đường, dự án giao thông được trùng tu sẽ mang lại một lợi ích kinh tế trong rất nhiều năm sau khi tiếng còi mãn cuộc của World Cup được thổi.

Đối với nước chủ nhà, được tổ chức World Cup là một niềm tự hào, là danh dự chứ không chỉ đơn thuần là việc kinh doanh kiếm tiền. Đó là một cách để quốc gia có thể mở rộng vòng tay và tuyên bố với thế giới: “Nơi này luôn luôn chào đón bạn".