Mừng, tủi ngày trở về
Mấy ngày nay, ngôi nhà nhỏ của bà Hồ Thị Đào (chị gái bà Hoa, SN 1965, ngụ khối Tân Phong, phường Quỳnh Phương, thị xã Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An) nhộn nhịp người ra vào. Không chỉ hàng xóm, láng giềng mà kể cả những người thân như bà Đào dường như vẫn không thể tin được vào mắt mình khi thấy bà Hoa trở về đoàn tụ cùng gia đình vào ngày 17/12/2018, sau 20 năm lưu lạc.
Bà Đào còn nhớ, đó là vào năm 1998. Sau cuộc hôn nhân không hạnh phúc với người chồng cũ là ông Quách Hữu Kỳ (xóm 12, xã Mai Hùng), em gái bà ôm hai đứa con thơ (đứa lớn 13 tuổi, đứa nhỏ 9 tuổi) về nhà chị mình nương nhờ. Thương em gái bạc phận, không giúp được nhiều, vợ chồng bà Đào để riêng một phòng cho ba mẹ con bà Hoa có chỗ đi ra đi vào. Từ đó để có tiền nuôi con, bà Hoa xin đi làm thuê làm mướn khắp nơi. Cuộc sống vất vả nhưng cứ thể trôi qua, cho đến một ngày, đến tối muộn nhưng cả nhà vẫn không thấy bà Hoa trở về. Hai đứa con nhỏ, không thấy mẹ về, khóc hết nước mắt rồi ngủ thiếp đi lúc nào không biết.
"Ngày dì Hoa mất tích, gia đình đã tìm kiếm một thời gian dài nhưng vẫn bặt vô âm tín. Nhiều người nói dì ấy đã chết, cũng không ít người cho rằng bị lừa bán sang Trung Quốc. Hồi đó gia đình còn nghèo, cũng không có phương tiện thông tin hiện đại như bây giờ, tìm một thời gian không được thì chúng tôi cũng đành phải từ bỏ, quay về làm lụng kiếm tiền nuôi các cháu và chỉ biết hi vọng gì ấy còn sống mà quay về thôi”, bà Đào chia sẻ.
Ngoảnh đi ngoảnh lại, đã 20 năm trôi qua kể từ ngày bà Hoa mất tích. Ở quê nhà, mọi chuyện đã đổi thay. Trong chừng ấy năm, vợ chồng bà Đào đã tần tảo nuôi các con và cả hai người cháu khôn lớn, giờ đây, hai người con trai bà Hoa đã lập gia đình riêng và làm công nhân trong miền Nam. Bà Hoa là con út trong gia đình có 4 anh chị em, trước đó cha mẹ đều đã sớm qua đời. Ngày bà trở về, hai người anh trai cũng đều đã mất, mà chưa kịp gặp lại em gái.
“Dù đã mường tượng nhiều lần, nhưng tôi vẫn không thể ngờ được, chừng ấy năm, dì Hoa đã trải qua những chuyện kinh khủng như thế. Người ở nhà vất vả nhưng chắc dì ấy đã khó khăn nhiều lắm mới có thể trở về được..” Nói đến đây, bà Đào nghẹn lời, khẽ quay mặt đi lau nhẹ dòng nước mắt lăn dài trên má.
Ký ức về địa ngục trần gian
Bà Hoa ngồi bên cạnh chị gái, nãy giờ không nói lời nào nhưng đến đây dường như cũng rưng rưng. Ký ức về 20 năm lưu lạc là những ký ức có lẽ không bao giờ có thể quên của bà.
Nói với chúng tôi bằng thứ tiếng việt lơ lớ, bà Hoa nhớ lại “Ngày đó, đi làm mướn, tôi có quen một người phụ nữ. Bà ta nói có một quán cơm tại Thanh Hóa đang cần người rửa bát, công việc ổn định, lương cao nên tôi đồng ý. Chỉ khi sang Trung Quốc, tôi mới nhận ra mình đã bị lừa bán thì đã quá muộn”.
Rồi từ đây, nơi đất khách quê người, không quen biết ai, không biết tiếng, bà Hoa bị bán làm vợ cho một người đàn ông lớn hơn hàng chục tuổi. Nhiều lần, bà tìm cách trốn thoát nhưng đều bị phát hiện, bà bị nhốt trong phòng tối, đánh đập tàn nhẫn. Nghĩ đến 2 đứa con ở quê nhà, bà đành cắn răng chịu đựng. Dẫu vậy, người chồng vũ phu vẫn không thà cho bà.
"Tôi bị ông ta trói tay chân, đánh thâm tím mặt mày bằng khúc gỗ, dây điện. Thậm chí ông ta dí điện giật 2 bàn chân khiến tôi nhiều lần chết hụt", bà Hoa bàng hoàng kể lại, trong ánh mắt của bà dường như vẫn ánh lên nỗi sợ sệt và cả sự căm giận.
“Sang bên đó, tôi sinh được 5 người con (2 trai, 3 gái) nhưng tôi chẳng được chăm con và gần gũi con. Cứ sinh con được mấy ngày, họ lại tách con ra, không cho tôi cho con bú mà để con uống sữa ngoài. Được vài bữa, họ đã bắt tôi dậy đi làm. Ông ta cũng ngăn cấm tôi nói tiếng Việt trước mặt con cái, nếu nghe được sẽ bị đánh. Tôi chỉ biết ngồi từ đầu xa nhìn con" bà Hoa kể trong nước mắt.
Làm việc vất vả, sinh con ra mà không được nuôi nấng, dạy dỗ, lại luôn đau đáu nỗi nhớ về người thân ở quê nhà, sau 18 năm sống với người chồng vũ phu, bà Hoa lâm bệnh nặng, sức yếu chẳng thể làm việc được như trước nữa. Đến lúc này, nhà chồng nhẫn tâm ném bà ra đường, biến bà thành kẻ lang thang nơi xứ lạ. Lo sợ sẽ chết mà không có cơ hội trở về quê hương để gặp con, bà Hoa gắng gượng đi xin ăn, nhặt phế liệu bán kiếm ăn qua ngày. Tối đến, bà lại chui xuống gầm cầu ngủ. Phải đến hơn 2 năm sau, bà Hoa mới may mắn gặp được người phụ nữ tên Hải là đồng hương, quê ở huyện Tân Kỳ, Nghệ An. Người phụ nữ này đã giúp đỡ, đưa bà qua cửa khẩu rồi đăng tin tìm người thân trên mạng xã hội facebook, nhờ đó bà mới được trở về đoàn tụ cùng người thân.
Với bà Hoa, quãng thời gian 20 năm đã qua dường như là quá dài, mọi tủi nhục, khổ cực trên đời có lẽ bà đều đã trải qua. Hôm nay, trở về trong vòng tay của người thân, mái tóc bà đã điểm bạc, ánh mắt bà đã không còn lanh lẹ như xưa, sức khỏe cũng đã cạn nhưng có lẽ bà vẫn thật hạnh phúc khi tâm nguyện của mình cuối cùng cũng được thực hiện.
"May là cuối cùng tôi cũng được về nhà, gặp lại con cái, anh chị và các cháu. Giờ tôi chỉ muốn sống những ngày còn lại thật bình yên ở quê đây thôi”, bà Hoa chia sẻ.
Nghe lời tâm sự của em gái, bà Đào khẽ cúi mặt, thương em. Bà Đào nói: “Hiện tại các con dì Hoa đi làm ăn xa, ở nhà cũng chỉ còn tôi là người thân nhất thôi. Nghèo khổ thế nào tôi cũng sẽ chăm lo cho dì ấy. Dì ấy đã khổ quá rồi”.
Trao đổi với chúng tôi, ông Đậu Minh Công (Chủ tịch UBND xã Quỳnh Trang, thị xã Hoàng Mai) xác nhận, bà Hoa quê gốc ở xã Quỳnh Trang, trước đó lấy chồng là người xã Mai Hùng. Tuy nhiên, hai vợ chồng đã li hôn, sau đó chồng bà đã lập gia đình mới, còn bà Hoa cũng mất tích hàng chục năm nay. Vừa rồi chính quyền địa phương cũng nghe thông tin bà ấy trở về từ Trung Quốc.