pnvnonline@phunuvietnam.vn
Phân biệt đau thận và đau lưng bằng cách nào?
Ảnh minh họa
Đau thận thường ảnh hưởng đến vùng lưng cao hơn so với các vấn đề về lưng thường xảy ra ở cột sống thắt lưng. Nếu thận của bạn có vấn đề, cơn đau sẽ không biến mất cho đến khi được điều trị. Mặt khác, cơn đau lưng có thể giảm bớt khi bạn điều chỉnh tư thế cơ thể hoặc nếu bạn nghỉ ngơi vài ngày.
1. Nguyên nhân gây đau thận và đau lưng
Đau thận và đau lưng do đâu? Nguyên nhân gây ra hai tình trạng này có liên quan đến nhau không?
- Nguyên nhân gây đau thận
Đau thận có thể do nhiều bệnh lý khác nhau liên quan đến thận gây ra, cụ thể:
+ Thận ứ nước: Nước tiểu có thể tích tụ ở một hoặc cả hai quả thận do tắc nghẽn, gây sưng thận.
+ Ung thư thận: Ung thư có thể bắt đầu ở thận của bạn và ảnh hưởng đến một hoặc cả hai quả thận.
+ Viêm bể thận: Đây là khi nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) di chuyển lên một hoặc cả hai quả thận của bạn.
+ Sỏi thận: Chúng có thể hình thành ở một hoặc cả hai quả thận của bạn do khoáng chất. Chúng có kích thước khác nhau và có thể gây đau khi đi qua đường tiết niệu.
+ Bệnh thận đa nang: Đây là một tình trạng di truyền trong đó u nang phát triển ở cả hai quả thận của bạn và cuối cùng có thể gây suy thận.
- Nguyên nhân gây đau lưng
Có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn gây đau lưng. Chúng bao gồm từ các vấn đề di truyền hoặc chấn thương cho đến các vấn đề thoái hóa hoặc thần kinh. Các nguyên nhân có thể bao gồm:
+ Cột sống bất thường: Một đường cong bất thường ở cột sống của bạn do các tình trạng như vẹo cột sống có thể dẫn đến đau lưng.
+ Chấn thương hoặc căng thẳng: Ngã, tai nạn hoặc nâng đỡ vật nặng có thể làm tổn thương cơ, gân hoặc mô liên kết giữa cơ và xương hoặc cột sống của bạn.
+ Viêm khớp: Tình trạng là khi sụn giữa các khớp của bạn bị vỡ, dẫn đến cứng và đau khi xương cọ xát vào nhau.
+ Đau thần kinh tọa: Điều này liên quan đến áp lực lên dây thần kinh tọa, chạy từ lưng dưới xuống chân của bạn. Điều này có thể gây đau ở lưng và chân của bạn.
+ Thoát vị đĩa đệm (trượt đĩa đệm): Nếu các đĩa đệm giữa các đốt sống của bạn bị nén, chúng có thể bị đẩy ra ngoài. Điều này có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh hoặc tủy sống của bạn, dẫn đến đau đớn.
2. Cách phân biệt đau thận và đau lưng
Để nhận biết đâu là cơn đau thận hay đau lưng, chúng ta có thể dựa vào 4 tiêu chí: vị trí đau, loại đau, mức độ cơn đau và các triệu chứng kèm theo.
- Vị trí đau
+ Đau thận: Thường cảm thấy đau ở sườn, khu vực ở hai bên cột sống giữa phần dưới của khung xương sườn và hông. Nó cũng có thể xảy ra ở bên hông, bụng hoặc lưng dưới. Cơn đau thường xảy ra ở một bên cơ thể nhưng cũng có thể xảy ra ở cả hai bên.
+ Đau lưng: Cơn đau có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trên lưng, từ đỉnh cột sống, gốc cổ cho đến tận đáy cột sống gần xương cụt nhưng cơn đau thường nằm ở lưng dưới hoặc mông.
- Loại đau
+ Đau thận: Thường dữ dội nếu bạn bị sỏi thận và đau âm ỉ nếu bạn bị nhiễm trùng.
Nếu bạn đang thải sỏi thận, cơn đau của bạn có thể dao động khi sỏi di chuyển. Với các tình trạng khác, chẳng hạn như bệnh thận đa nang, bạn có thể bị đau dữ dội.
Nếu ung thư thận gây đau, bạn có thể cảm thấy như một cơn đau âm ỉ dai dẳng kéo dài từ giữa lưng đến tận xương sườn.
Đôi khi cơn đau thận có thể lan ra đến đùi trong hoặc bụng dưới.
+ Đau lưng: Loại đau lưng còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu đau cơ sẽ có cảm giác như đau nhói. Nếu dây thần kinh bị tổn thương hoặc bị kích thích, cơn đau sẽ là cảm giác nóng rát dữ dội có thể lan xuống mông đến cẳng chân hoặc thậm chí là bàn chân của bạn.
Đau cơ có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai bên, nhưng đau dây thần kinh thường chỉ ảnh hưởng đến một bên.
Khi bị viêm xương khớp (OA), cơn đau có thể sẽ trầm trọng hơn khi tình trạng của bạn phát triển. Lưng của bạn có thể cảm thấy cứng và đau hơn vào buổi sáng.
- Mức độ cơn đau
+ Đau thận: Đau do sỏi thận hoặc u nang có thể gây đau dữ dội, trong khi cơn đau do nhiễm trùng thường nhẹ.
Thông thường, không có gì cải thiện cơn đau thận cho đến khi vấn đề được khắc phục, chẳng hạn như thải sỏi, sử dụng thuốc để giải quyết nhiễm trùng hoặc điều trị khác.
+ Đau lưng: Đau lưng được phân theo mức độ cấp tính hoặc mãn tính dựa trên thời gian mắc bệnh.
Cơn đau cấp tính, phổ biến nhất, kéo dài vài ngày đến vài tuần và thường tự cải thiện. Cơn đau bán cấp kéo dài từ 4 tuần đến 6 tháng. Cơn đau mãn tính kéo dài hơn 3 tháng.
Đau lưng có thể trầm trọng hơn khi cử động hoặc nếu bạn ngồi hoặc đứng trong thời gian dài. Sẽ tốt hơn nếu bạn thay đổi tư thế, đi bộ xung quanh hoặc chuyển sang các hoạt động giúp giảm căng thẳng cho lưng.
Với một số tình trạng nhất định, chẳng hạn như đau thần kinh tọa, cơn đau lưng có thể trở nên trầm trọng hơn nếu bạn cúi xuống hoặc ho.
- Triệu chứng kèm theo
+ Đau thận: Một số triệu chứng thường xuất hiện nếu bạn bị bệnh thận: sốt và ớn lạnh, buồn nôn và ói mửa, nước tiểu đục hoặc sẫm màu, cần đi tiểu gấp, đau khi bạn đi tiểu, máu trong nước tiểu, đi tiểu ra sỏi.
Khi bị ung thư thận, người bệnh cũng có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc có khối u ở lưng dưới hoặc bên hông. Các triệu chứng có thể không xuất hiện cho đến các giai đoạn sau.
Bệnh thận đa nang (PKD) cũng có thể không gây ra triệu chứng nào cho đến khi các u nang trở nên lớn hơn. Tình trạng này có thể dẫn đến: đau bụng hoặc lưng dưới, huyết áp cao, sỏi thận, suy thận.
+ Đau lưng: Các triệu chứng khác có thể gặp khi bị đau lưng bao gồm: Chỗ đau có vẻ sưng lên và có cảm giác mềm khi chạm vào, co thắt cơ ở vùng đau, lưng bị cứng, tê hoặc yếu ở một hoặc cả hai chân (nếu cơn đau là do vấn đề về thần kinh như đau thần kinh tọa), cảm giác khó chịu khi di chuyển (nếu cơn đau là do viêm khớp).
3. Cách điều trị đau lưng và đau thận
Việc điều trị đau thận hoặc đau lưng sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra cơn đau. Thuốc và phương pháp điều trị tự nhiên có thể giúp ích cho nhiều loại đau thận và đau lưng. Phẫu thuật có thể là một lựa chọn khác trong một số trường hợp.
- Điều trị đau thận
Một số bệnh về thận có thể được điều trị bằng các loại thuốc như:
+ Thuốc kháng sinh nếu bị nhiễm trùng thận
+ Thuốc huyết áp, có thể cần thiết cho bệnh cao huyết áp do bệnh thận đa nang
+ Thuốc trị liệu miễn dịch cho bệnh ung thư thận
+ Các loại thuốc khác điều trị ung thư thận bao gồm các loại thuốc nhắm mục tiêu như sorafenib (Nexavar) hoặc pazopanib (Votrient).
Các tình trạng như bệnh thận đa nang, thận ứ nước hoặc ung thư có thể gây tổn thương thận đến mức có thể phải phẫu thuật để cắt bỏ thận.
- Điều trị đau lưng
Thuốc giảm đau là phương pháp điều trị đau lưng phổ biến, bao gồm acetaminophen, thuốc chống viêm không steroid như Advil hoặc tiêm steroid. Thuốc giãn cơ cũng có thể hữu ích.
Phẫu thuật cũng có thể áp dụng trong một số trường hợp, chẳng hạn như nối các phần cột sống lại với nhau để ổn định bệnh viêm khớp hoặc điều chỉnh đường cong cột sống do vẹo cột sống. Phẫu thuật cũng có thể loại bỏ áp lực do thoát vị đĩa đệm lên dây thần kinh.
Bạn cũng có thể cải thiện chứng đau lưng thông qua các biện pháp tự nhiên và lối sống, bao gồm
+ Vật lý trị liệu và các bài tập tăng cường sức mạnh cốt lõi
+ Châm cứu
+ Massage
+ Chườm nóng hoặc lạnh
+ Giảm cân
4. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu bạn nhận thấy cơn đau của mình giống như mô tả cơn đau thận ở trên hoặc kèm theo các triệu chứng bệnh thận, bạn nên đến bệnh viện để được thăm khám, tìm ra nguyên nhân để có hướng điều trị phù hợp.
Đối với các cơn đau lưng, nếu tình trạng không thuyên giảm sau vài ngày mặc dù đã áp dụng một số thay đổi trong lối sống và dùng thuốc giảm đau, bạn cũng nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn.