Phát hiện bệnh tim bẩm sinh từ tuần thai thứ 21, bé gái được cứu sống ngay sau khi chào đời

Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhi đang được theo dõi tại Phòng Hồi sức sơ sinh, Trung tâm Nhi khoa
Nhờ được phát hiện sớm dị tật tim bẩm sinh khi thai mới 21 tuần, các bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai đã lập kế hoạch sinh và can thiệp khẩn cấp, kịp thời mở van tim cứu sống bé gái chỉ vài giờ sau khi chào đời.
Phát hiện bệnh từ trong bụng mẹ
Theo ThS.BS Nguyễn Trung Kiên – Phó Giám đốc Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Bạch Mai, người trực tiếp điều trị cho bệnh nhi – đây là một trường hợp đặc biệt. Khi thai nhi mới 21 tuần tuổi, trong lần siêu âm định kỳ, các bác sĩ phát hiện dấu hiệu bất thường về tim và lập tức chuyển sản phụ đến Bệnh viện Bạch Mai – nơi có đội ngũ chuyên gia hàng đầu về tim mạch và tim bẩm sinh để được chẩn đoán chuyên sâu.
"Kết quả siêu âm tim thai cho thấy bé mắc tim bẩm sinh phức tạp, teo van động mạch phổi – một bệnh lý nguy hiểm, đòi hỏi phải can thiệp cấp cứu ngay sau sinh. Vì vậy, chúng tôi đã lập kế hoạch sinh và can thiệp khẩn cấp tại Bạch Mai, chuẩn bị đầy đủ phương tiện, thuốc men và nhân lực sẵn sàng ứng cứu"- bác sĩ Kiên cho biết.
Anh Nguyễn Văn T. bố của bé gái, nhớ lại thời điểm gia đình biết tin: "Trước 18 tuần, mọi thứ đều bình thường. Nhưng đến tuần 21, bác sĩ phát hiện bất thường và chuyển vợ tôi ra Hà Nội. Nghe bác sĩ nói con bị bệnh tim, vợ chồng tôi gần như sụp đổ".
Tại Bệnh viện Bạch Mai, hai vợ chồng được bác sĩ Kiên trực tiếp thăm khám, tư vấn và động viên tiếp tục giữ thai. "Bác sĩ giải thích rất kỹ, trấn an vợ tôi và lập kế hoạch theo dõi sát sao đến khi sinh. Nhờ sự tận tâm ấy, chúng tôi có thêm niềm tin để tiếp tục hành trình này"- anh T. xúc động kể.
Từ tuần thai thứ 23, sản phụ được theo dõi định kỳ, thường xuyên cập nhật tình trạng tim thai. Đến tuần 32, gia đình quyết định đăng ký sinh tại Bệnh viện Bạch Mai để sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống khẩn cấp.

Sản phụ được theo dõi định kỳ, thường xuyên cập nhật tình trạng tim thai tại Bệnh viện Bạch Mai
"Đến tuần 38, khi vợ có dấu hiệu chuyển dạ, tôi xin nghỉ làm để đưa vợ ra Hà Nội sớm. Các bác sĩ ở đây chuẩn bị chu đáo, hướng dẫn từng bước. Tâm lý của chúng tôi khi đó vừa lo lắng, vừa tin tưởng tuyệt đối"- anh chia sẻ.
Giành lại sự sống trong gang tấc
Ngày 16/10, sản phụ được mổ lấy thai tại Bệnh viện Bạch Mai. Bé gái nặng 2,95 kg chào đời an toàn, song chỉ ít phút sau, tình trạng bé chuyển nặng do các lá van tim dính chặt, không có dòng máu lên phổi để trao đổi oxy.
Nhờ có kế hoạch chuẩn bị từ trước, ngay sau khi bé được theo dõi ổn định tại Phòng Hồi sức sơ sinh, ekip bác sĩ do ThS.BS Nguyễn Trung Kiên phụ trách đã nhanh chóng tiến hành thủ thuật mở van tim khẩn cấp, duy trì dòng máu lên phổi, cứu sống bé khỏi nguy cơ tử vong.
"Sau can thiệp, dòng máu lên phổi được cải thiện rõ rệt, bé dần ổn định. Hiện bệnh nhi đang được theo dõi tích cực và tiên lượng khả quan"- bác sĩ Kiên cho biết.
Đối với gia đình anh T., những giờ phút chờ đợi con trong phòng can thiệp là quãng thời gian dài nhất của cuộc đời. "Tôi ngồi ngoài hành lang, tim như muốn ngừng đập. Khi nghe bác sĩ báo 'Con anh ổn rồi', tôi òa khóc"- anh nghẹn ngào nói.
Hiện bé gái đã ổn định, có thể bú sữa mẹ và được chăm sóc đặc biệt tại Trung tâm Nhi khoa – Bệnh viện Bạch Mai. "Nhìn con thở đều, bú được, tôi thấy mọi sợ hãi suốt mấy tháng qua tan biến. Gia đình tôi thực sự mang ơn các bác sĩ – những người đã cho con tôi cơ hội sống"- người cha xúc động nói.

Mẹ bầu nên siêu âm tim thai ít nhất một lần trong thai kỳ để sàng lọc các bệnh lý cho thai nhi.
Theo bác sĩ Kiên, với những trường hợp tim bẩm sinh phụ thuộc tuần hoàn phổi, nếu không được phát hiện và can thiệp sớm, trẻ có thể tử vong trong 1–2 ngày đầu sau sinh, khi ống động mạch tự nhiên đóng lại, khiến máu không thể lên phổi.
"Phát hiện sớm từ giai đoạn bào thai giúp chúng tôi lập kế hoạch sinh, huy động ekip tim mạch can thiệp ngay tại chỗ. Chính sự chủ động đó đã giúp bé gái được cứu sống kịp thời"- bác sĩ nhấn mạnh.
Theo thống kê y khoa, khoảng 1–2% trẻ sinh ra mắc bệnh tim bẩm sinh, trong đó có những trường hợp phải can thiệp ngay sau sinh. Việc siêu âm tim thai định kỳ đóng vai trò then chốt trong phát hiện sớm bất thường, từ đó xây dựng kế hoạch chăm sóc, sinh và điều trị phù hợp.