Phó Thủ tướng lý giải tình trạng bảo hiểm "đóng tiền dễ, rút ra thì khó"

Người mua bảo hiểm thường ủy thác bằng... niềm tin 

Ngày 3/11, thảo luận tại tổ về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải đề cập đến tình trạng "đóng tiền vào dễ nhưng rút ra rất khó". Thậm chí, nhiều người còn nản vì phải thực hiện các điều khoản trong hợp đồng với những phụ lục đi kèm rất dài, nên chấp nhận mất luôn khoản tiền đã đóng. Nữ đại biểu đề nghị, luật sửa đổi phải làm rõ nguyên tắc "có đóng, có hưởng và hưởng phải dễ dàng".

Bà Nguyễn Thanh Hải góp ý cần mẫu hợp đồng bảo hiểm chung đã được các cơ quan có thẩm quyền thẩm định. Mẫu này phải công khai và yêu cầu tất cả các hãng bảo hiểm phải tuân thủ. Như vậy sẽ giảm thiểu rủi ro để khi có tranh chấp xảy ra không cần bàn phần chung, chỉ cần bàn phần cá thể liên quan từng đối tượng.

Còn Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Thị Thủy phản ánh, bà đã nghiên cứu một số hợp đồng bảo hiểm và thấy đọc thực sự khó hiểu dù là người làm luật.

"Mỗi hợp đồng bảo hiểm dài mấy chục trang với nhiều từ ngữ chuyên ngành về tài chính, bảo hiểm. Vì thế, người mua bảo hiểm thường ủy thác niềm tin vào đội ngũ tư vấn viên, nhiều khi là bạn bè, người quen của mình", bà cho hay.

Bà Nguyễn Thị Thủy đề nghị, ngoài yêu cầu bảo đảm về tính trung thực tuyệt đối, cần bổ sung nguyên tắc về tính minh bạch của hợp đồng bảo hiểm.

Cải thiện môi trường công nghệ trong hoạt động bảo hiểm

Đại biểu Đoàn Thị Lê An, Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Cao Bằng thành việc quy định tách nguồn vốn chủ sở hữu và nguồn phí bảo hiểm, điều này góp phần đảm bảo an toàn tài chính, minh bạch trong hoạt động bảo hiểm và tránh sử dụng nhầm lẫn nguồn vốn để đầu tư mạo hiểm, gây rủi ro cho người tham gia. Tuy nhiên, để đảm bảo khả năng thực thi, đại biểu đề nghị xác định rõ nguyên tắc phân bổ chi phí chung, bởi thực tế doanh nghiệp bảo hiểm có chi phí dùng chung giữa hoạt động bảo hiểm và đầu tư, cần có hướng dẫn cụ thể để tránh chi phí bị đẩy vào nguồn phí bảo hiểm gây tăng phí cho bên mua.

Nữ đại biểu cũng đề nghị cần xem xét thêm việc hợp tác quốc tế, quản lý doanh nghiệp bảo hiểm có vốn đầu tư nước ngoài, tái bảo hiểm nước ngoài nhằm đảm bảo hội nhập và quản lý có hiệu quả. 

Việc bảo vệ quyền lợi người tham gia bảo hiểm cần được nhấn mạnh: Có thể bổ sung chương riêng về "Quyền và nghĩa vụ của người tham gia bảo hiểm", "Cơ chế giải quyết tranh chấp, khiếu nại" để người dân dễ theo dõi. Tiếp đó, cần cải thiện môi trường công nghệ số trong hoạt động bảo hiểm. Chẳng hạn, quy định việc sử dụng hợp đồng điện tử, khai thác dữ liệu lớn, bảo vệ thông tin cá nhân người tham gia; điều này phù hợp xu hướng phát triển và cần sớm được đưa vào Luật hoặc nghị định hướng dẫn.

Lý giải tình trạng bảo hiểm "đóng tiền thì dễ nhưng rút ra thì khó"

Giải trình một số vấn đề đại biểu quan tâm, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết, đây là một loại bảo hiểm kinh doanh có điều kiện, phải được cấp phép. Vì vậy, luật đã có một điều dành cho hợp đồng kinh tế với những nội dung cơ bản.

Giải thích vì sao không quy định một hợp đồng mẫu, theo ông, vì nếu quy định như vậy sẽ giảm sự linh hoạt của các công ty, đặc biệt là công ty nước ngoài.

Cho nên các hợp đồng được triển khai gắn liền với bảo hiểm đó phải được Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) phê chuẩn kèm theo bảo hiểm đó thì mới được triển khai.

"Đây là bảo hiểm tự nguyện nên phải rất rõ các điều khoản để thực hiện", ông nói.

Về việc rút tiền nhanh hay chậm, Phó thủ tướng cho hay cá nhân ông cũng tham gia bảo hiểm, thấy "đăng ký cái là rút được ngay". "Khi hết hạn, họ phải trả. Nếu chưa hết hạn mà muốn hủy hợp đồng, rút tiền, thì có thể không phải do công ty gây khó khăn, mà chính người môi giới bảo hiểm gây khó khăn. Vì họ ăn theo doanh số, nên tạo ra những trục trặc kỹ thuật để mình đi một số lần mới rút được", ông lý giải.

Khắc phục bất cập trong thời gian qua, theo lãnh đạo Chính phủ, luật sửa đổi lần này có vấn đề liên quan đến bán chéo bảo hiểm, quy định một cách minh bạch, người tham gia có quyền lựa chọn mua bảo hiểm chéo.

Ví dụ, một đại lý bảo hiểm có thể bán nhiều loại bảo hiểm của các công ty bảo hiểm khác nhau, hay ngân hàng có thể bán, cho vay tín dụng kèm theo bán bảo hiểm nhưng phải công khai, minh bạch để các cơ quan quản lý giám sát, kiểm tra.