Phòng, chống tác hại của thuốc lá trong trường học: Tạo "lá chắn" bảo vệ học sinh

+ Thầy đánh giá thế nào về ý nghĩa của việc truyền thông phòng, chống tác hại của thuốc lá trong trường học?

- Tuổi thiếu niên là giai đoạn tò mò, thích khám phá và thử nghiệm những điều mới lạ. Nhiều học sinh bắt đầu hút thuốc vì muốn thể hiện sự "người lớn", cá tính hoặc đơn giản là để được hòa nhập với nhóm bạn có thói quen này. Áp lực từ bạn bè là một trong những yếu tố lớn nhất khiến các em bắt đầu hút thuốc.

Nhiều học sinh chưa nhận thức được hết sự nguy hiểm của việc hút thuốc, đặc biệt là thuốc lá thế hệ mới. Các em không biết rằng chúng chứa nicotine gây nghiện và hàng loạt hóa chất độc hại khác, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sự phát triển của cơ thể.

Thuốc lá gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe và sự phát triển toàn diện của học sinh. Nicotine và các chất độc hại trong thuốc lá ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thần kinh, hô hấp, và tim mạch của học sinh. Việc này làm suy giảm trí nhớ, khả năng tập trung, ảnh hưởng đến kết quả học tập. Hút thuốc thường dẫn đến các hành vi tiêu cực khác như bỏ học, vi phạm kỷ luật, và tham gia vào các tệ nạn xã hội…

Truyền thông phòng, chống tác hại của thuốc lá trong học đường là vô cùng cần thiết để bảo vệ thế hệ trẻ khỏi những mối nguy hại này. Từ đó giúp các em tránh xa với việc sử dụng thuốc lá, xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh không khói thuốc.

+ Xin thầy cho biết công tác truyền thông phòng, chống tác hại thuốc lá được nhà trường thực hiện thế nào và những kết quả đã đạt được?

- Trong thời gian qua tại trường THPT Nguyễn Cảnh Chân có nhiều biện pháp tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá với các hình thức khác nhau như tuyên truyền thông qua hoạt động dưới cờ tại các buổi chào cờ đầu tuần. Tuyên truyền thông qua các buổi phát thanh do câu lạc bộ phát thanh nhà trường thực hiện

Ngoài ra, chúng tôi còn tuyên truyền qua việc lồng ghép vào các tiết học; tổ chức buổi tuyên truyền qua các cuộc thi; qua các vở kịch sân khấu hoá; qua trang mạng xã hội đặc biệt qua fanpace của nhà trường; qua cuộc thi, bài viết về tác hại của thuốc lá; tuyên truyền bằng băng rôn khẩu hiệu, in poster, banner.

Đặc biệt, nhà trường còn thực hiện tuyên truyền qua hoạt động của tổ tư vấn tâm lý. Ngoài việc tuyên truyền trực với học chúng tôi còn tuyên truyền qua phụ huynh học sinh đặc biệt là các phụ huynh có học sinh sử dụng thuốc lá. Từ đó tạo ra kênh phối hợp giáo dục, động viên các em từ bỏ thuốc.

Sử dụng học sinh từng nghiện thuốc làm tuyên truyền động viên cũng là "kênh" vô cùng hiệu quả. Các tuyên truyền viên này đã nhận thức được tác hại của thuốc lá, tự nguyện từ bỏ thuốc lá, các em mạnh dạn đứng ra chia sẻ cho các bạn sẽ mang lại kết quả rất tốt.

Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, hầu hết học sinh của nhà trường đã tránh xa được thuốc lá. Hiện tượng học sinh hút thuốc trong trường, khu vực cổng trường hầu như không có. Nhiều học sinh nghiện thuốc lá từ bỏ được thuốc lá và đã có những chia sẻ cảm ơn sự giúp đỡ vào cuộc của giáo viên và các tổ chức nhà trường.

+ Quá trình thực hiện công tác phòng, chống tác hại thuốc lá học đường có những thuận lợi, khó khăn gì, thưa thầy?

- Truyền thông đã giúp học sinh hiểu rõ tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe cá nhân, gia đình và xã hội. Việc này giúp các em có đủ kiến thức để đưa ra lựa chọn đúng đắn và từ chối lời mời hút thuốc từ bạn bè. Việc truyền thông mạnh mẽ giúp xây dựng một môi trường học đường không khói thuốc.

Truyền thông giúp học sinh rèn luyện kỹ năng từ chối một cách khéo léo và tự tin. Các em sẽ học được cách đối phó với áp lực từ bạn bè mà không bị cô lập. Chúng tôi không chỉ nhắm vào học sinh mà còn cả giáo viên và phụ huynh. Việc này giúp họ có thêm kiến thức để cùng phối hợp, giám sát và giáo dục con em mình về tác hại của thuốc lá, từ đó tạo ra một "lá chắn" vững chắc bảo vệ học sinh.

Với ý nghĩa lớn lao đó, chúng tôi cũng rất vui mừng khi Chương trình truyền thông về tác hại của khói thuốc lá đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo địa phương, của các tổ chức và Ban giám hiện cùng toàn thể giáo viên nhà trường.

Bên cạnh đó phải kể đến sự sẵn sàng phối hợp của phụ huynh học sinh cùng sự quan tâm của các tổ chức chính trị xã hội và đặc biệt là sự hợp tác của chính các em học sinh. Khi được tuyên truyền về tác hại của thuốc lá, các em nhận thức được rõ sự ảnh hưởng của thuốc lá đến sức khỏe con người. Từ đó các em có ý thức tránh xa, động viên vận động bạn bè những người hút thuốc từ bỏ.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích đã đạt được, chúng tôi vẫn đối diện với một số khó khăn như nhận thức chưa đồng đều đến từ một số học sinh. Số phụ huynh chưa thực sự quan tâm, thiếu hiểu biết về tác hại của thuốc lá đến sức khoẻ con người cũng là trở ngại đáng kể. Trong khi đó, để ngăn chặn, đẩy lùi hiện tượng này thì sự phối hợp chặt chẽ của nhà trường và gia đình là điều cực kỳ cần thiết.

Mặc dù việc phòng, chống tác hại của thuốc lá đã được các cơ quan, tổ chức, đơn vị triển khai đồng bộ nhưng tình trạng quảng cáo trá hình qua trang mạng xã hội, phim ảnh… đã thu hút sự tò mò của học sinh. Việc thiếu tài liệu và phương tiện, thiếu nguồn lực về kinh phí, về con người trong quá trình thực hiện cũng mang đến những khó khăn nhất định.

+ Thầy và nhà trường có đề xuất gì về công tác phòng, chống tác hại thuốc lá trong thời gian tới?

- Để môi trường học đường không còn khói thuốc lá, cần một chiến lược toàn diện và quyết liệt, bao gồm việc tăng cường giáo dục, thực thi quy định nghiêm ngặt, tạo môi trường hỗ trợ và hợp tác chặt chẽ với phụ huynh và các cơ quan chức năng.

Cụ thể, cần siết chặt quản lý và kiểm soát việc buôn bán thuốc lá. Hiện nay, mặc dù có quy định cấm bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi nhưng nhiều cửa hàng vẫn cố tình vi phạm, thậm chí rao bán công khai trên các nền tảng trực tuyến. Chính quyền cần tăng cường kiểm tra, xử phạt nghiêm các cơ sở kinh doanh vi phạm, đồng thời kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu và phân phối thuốc lá trên thị trường.

Các phương tiện truyền thông như báo chí, truyền hình, mạng xã hội cần tích cực đưa tin, xây dựng các chiến dịch truyền thông để nâng cao nhận thức về tác hại của thuốc lá. Những câu chuyện thực tế về hậu quả của thuốc lá đối với sức khỏe, học tập và cuộc sống sẽ giúp cảnh tỉnh không chỉ học sinh mà cả phụ huynh và giáo viên.

Tạo môi trường sinh hoạt lành mạnh cho giới trẻ cũng sẽ mang lại những kết quả tích cực. Học sinh dễ sa vào tệ nạn khi thiếu đi những hoạt động giải trí lành mạnh. Các địa phương cần đầu tư xây dựng thêm sân chơi thể thao, câu lạc bộ học thuật, nghệ thuật để thu hút các em tham gia, giúp các em có một lối sống tích cực hơn.

Sau cùng, cần nâng cao trách nhiệm của cán bộ, giáo viên trong việc giám sát và xử lý các hành vi vi phạm. Thường xuyên phối hợp với các tổ chức liên quan tổ chức tập huấn trang bị kiến thức, phương pháp tuyên truyền cho giáo viên để giáo viên có kỹ năng tuyên truyền hiệu quả.

Xin cảm ơn thầy!