pnvnonline@phunuvietnam.vn
Phòng tránh Covid-19 bằng súc họng: Hướng dẫn lựa chọn dung dịch sát khuẩn
TS.BS Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM), điều trị cho hai cha con người Trung Quốc đã chỉ ra phương pháp hạn chế sự xâm nhập của virus bằng cách súc họng hàng ngày.
Cũng giống như cơ chế hoạt động của các loại virus gây viêm đường hô hấp khác, chủng virus Covid-19 cũng có cơ chế tự nhân lên sau khi xâm nhập vào các tế bào niêm mạc.
Khi lượng virus đủ lớn về số lượng và cấu trúc, chúng sẽ phá vỡ tế bào để tràn ra ngoài. Mỗi con lại tìm cách chui vào một tế bào mới, lặp đi lặp lại và ngày càng đi sâu vào trong cơ thể, đây được coi là giai đoạn ủ bệnh có tính chất nghiêm trọng không kém khi phát bệnh.
Trong giai đoạn ủ bệnh, người mang bệnh thường không có triệu chứng nhưng vẫn đủ khả năng lây truyền virus sang cho người khác. Những nỗ lực ngăn chặn virus ngoài việc khoanh vùng, dập dịch và cách ly những người từ vùng dịch, người tiếp xúc với người mang mầm bệnh... thì việc mỗi cá nhân tăng cường việc ngăn chặn virus vào hầu họng của mình là rất cần thiết. Đó là những phương pháp tránh tập trung chỗ đông người, đứng xa người nghi nhiễm bệnh trên 2m, đeo khẩu trang (bất cứ loại nào), thường xuyên rửa tay... như Bộ Y tế đã thông báo.
Theo kinh nghiệm của TS.BS Lê Quốc Hùng, ngoài những phương pháp phòng tránh trên thì một điều vô cùng quan trọng - dù ít được nhắc tới và nhiều người chưa thực hiện đúng và đủ- đó là SÚC HỌNG VỚI DUNG DỊCH SÁT KHUẨN.
Khi virus vượt qua được rào chắn thì dung dịch sát khuẩn hầu họng sẽ đón sẵn và tiêu diệt chúng. Khi các virus nhân lên phá vỡ tế bào chui ra thì dung dịch sát khuẩn cũng đợi sẵn để tiêu diệt. Như vậy, kể cả người chưa nhiễm và người đã nhiễm, dung dịch sát khuẩn hầu họng sẽ là cứu cánh sau cùng để phòng chống nhiễm bệnh cũng như phát tán bệnh.
Mặc dù phương pháp này có hiệu quả trong việc ngăn ngừa virus nhân lên trong cơ thể, tuy nhiên việc lựa chọn dung dịch sát khuẩn cũng như thực hiện thao tác này như thế nào thì vẫn còn nhiều mơ hồ.
Lựa chọn dung dịch sát khuẩn vùng hầu họng như thế nào?
Nhiều người đang nhầm lẫn với việc súc miệng và súc họng. Một số nước súc miệng không phù hợp để sát khuẩn họng. Có những loại dung dịch sát khuẩn có khả năng tiêu diệt virus nhưng cũng có loại không, thời gian tiêu diệt virus cũng khác nhau (có loại chỉ 1-2 giờ, có loại kéo dài đến 4 giờ...)
Không nên sử dụng dung dịch súc miệng công nghiệp chứa thành phần hóa học và cồn để súc họng theo cách trên có thể sẽ khiến khoang miệng và họng bị khô rát. Dung dịch súc miệng có thành phần hóa học hoặc có nhiều cồn cũng gây nên tình trạng tổn thương niêm mạc miệng, mất cân bằng sinh thái của lớp thảm vi khuẩn trong họng. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nấm họng, viêm loét họng, khiến vùng họng yếu hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công mạnh hơn.
Do đó, các chuyên gia y tế khuyến cáo, nên sử dụng các dung dịch súc miệng có thành phần tự nhiên giúp sát khuẩn họng tốt hơn và không gây hại cho vùng hầu họng, khoang miệng. Thông dụng nhất là nước súc họng chứa muối NaCl (nước muối sinh lý), có tác dụng sát khuẩn, bảo vệ tế bào niêm mạc họng, loại bỏ các vi khuẩn có hại, ngừa viêm nhiễm ở vùng hầu họng.
Ngoài ra, chú ý không nên tùy tiện sử dụng nước súc miệng i ốt. Điều này rất nguy hại cho sức khỏe vì chúng có thể gây ra kích ứng tại chỗ, nặng hơn có thể bị phản ứng phản vệ, dư thừa i ốt... Tuyệt đối không nên tùy ý sử dụng nước súc họng i ốt, nhất là trẻ dưới 6 tuổi, người mẫn cảm với các thành phần của nước súc họng. ...
Đồng thời, bác sĩ khuyên những người sau không nên dùng nước súc họng có i ốt gồm trẻ dưới 6 tuổi; người mẫn cảm với i ốt, hoặc bất kỳ tá dược nào trong thành phần bào chế của dung dịch súc họng.
Các chuyên gia y tế cũng khuyên tốt nhất là sử dụng nước muối sinh lý ở nhà thuốc hoặc các loại nước súc họng thảo dược, lành tính, ít các thành phần hóa học. Một số người cao huyết áp không nên sử dụng nước muối, chỉ nên dùng nước súc miệng hoặc nước ấm.
Hướng dẫn súc họng đúng cách
1. Phải súc họng chứ không súc miệng. Có nghĩa là ráng để dung dịch xuống sâu nhất vùng cổ họng mà bạn có thể chịu được.
2. Không cần quá nhiều trong một lần súc, khoảng 5 ml là đủ. Càng nhiều sẽ càng khó đưa dung dịch xuống sâu vùng hầu họng.
3. Mỗi lần súc khoảng 2 phút, trong đó có ba lần đưa xuống họng, mỗi lần khoảng 15 giây. Sau khi súc xong, để nguyên, không súc lại bằng nước.
4. Súc họng trước khi đi ra ngoài và ngay khi từ ngoài về nhà (hay ngay khi tiếp xúc gần với người khác). Nếu trên máy bay thì nên súc mỗi 3 giờ (với chlohexidin) hay ngay sau khi ăn.
5. Trong vùng có dịch thì súc định kỳ theo thời gian tác dụng của mỗi loại dung dịch.
6. Đừng chủ quan nghĩ rằng nút chặn sau cùng này thay thế được các biện pháp khác. Hiệu quả của việc phòng bệnh là sự phối hợp đồng bộ tất cả những biện pháp.