Radio bằng năng lượng mặt trời thắp sáng tri thức cho trẻ em Mali

Theo UNICEF, tình trạng mất an ninh dai dẳng ở miền trung và miền bắc Mali đã góp phần thúc đẩy cuộc khủng hoảng nhân đạo kéo dài, làm gián đoạn khả năng tiếp cận giáo dục, y tế và các dịch vụ khác và khiến hơn 300.000 người phải di tản, hơn một nửa trong số đó là trẻ em. Chưa kể, COVID-19 đã làm trầm trọng thêm vấn đề. Trước đại dịch, các mối đe dọa trực tiếp vào giáo dục đã buộc khoảng 1.300 trường học ở miền Trung và miền Bắc phải đóng cửa. Và sau đó, các biện pháp nhằm ngăn chặn đại dịch lây lan đã khiến trường học trên toàn quốc đóng cửa gần như suốt năm 2020, khiến nhiều thanh niên và trẻ em không thể tiếp cận giáo dục.

Chính vì vậy, UNICEF đã và đang hỗ trợ radio sử dụng năng lượng mặt trời cho các hộ gia đình và nhóm người dễ bị tổn thương tại những khu vực bị ảnh hưởng bởi xung đột để những trẻ em này có thể tiếp cận với giáo dục. Trên thực tế, có khi lên đến 15 trẻ em sử dụng cùng một chiếc radio. Thiết bị này là một cứu cánh cho ngành giáo dục. Nó nhằm hỗ trợ những trẻ em và thanh thiếu niên không thể đến trường, và cung cấp các không gian học tập tạm bợ để đảm bảo rằng trẻ em có thể tiếp tục học tập một cách an toàn.

Aichata, một cô bé 15 tuổi, từng đi học ở Diabaly, một thị trấn nông thôn ở vùng trung tâm nam của Ségou. Một vài tháng sau khi trường học đóng cửa, cha Aichata quyết định gia đình cô chuyển đến thị trấn Ségou, nơi cô theo học tại trường Adama Dagnon. Nhà trường đã cung cấp cho cô bé một chiếc radio chạy bằng năng lượng mặt trời để cô có thể tiếp tục học ngoài giờ và bù lại khoảng thời gian cô không thể đến trường. "Cháu có thể tham gia các lớp học với chiếc radio này. Nó đã giúp cháu bắt kịp bài học", cô bé nói.

Makono, 13 tuổi, cũng theo học trường Adama Dagnon. Cha mẹ cậu bé rời khu vực phía nam Koulikoro, cách đó khoảng 200 km, sau khi các cuộc tấn công vũ trang buộc họ phải đến tị nạn ở Ségou.

Makono cho biết: "Cháu là anh lớn trong gia đình, vì vậy vào mỗi tối thứ Tư và thứ Năm, cháu đều rủ các em học cùng. Chúng cháu nghe bài học trên đài radio". Theo đó, các chương trình giáo dục được phát không chỉ dành cho trẻ em không thể đến lớp học trực tiếp mà còn cả những trẻ em có thể đến trường như một nguồn tài liệu học tập sau giờ học trên lớp.

Aichata cho biết cô thường dành các buổi tối thứ Tư và thứ Năm hàng tuần với bạn bè học cùng nhau. "Trước đây, cháu không thích học ngữ pháp vì cháu không hiểu và cháu cảm thấy nó rất khó. Nhưng bây giờ cháu đã đạt được điểm khá cao ở môn này, "cô bé nói. "Có lần cháu đạt 8/10 điểm. Cháu thực sự tự hào về bản thân mình!"

Educo là một đối tác của UNICEF tại các khu vực miền Trung của Ségou và Mopti, phụ trách xác định các hộ gia đình cần radio, phối hợp chặt chẽ với các ủy ban quản lý trường học để cung cấp radio cho những gia đình này và sau đó theo dõi kết quả.

Dioukou Konate, người đứng đầu dự án nhân đạo của Educo ở vùng Ségou, cho biết: "Chúng tôi thực hiện các chuyến đi đến nhiều hộ gia đình để đảm bảo rằng bọn trẻ đang sử dụng radio, đồng thời để xem việc học của chúng đang tiến triển như thế nào".

Chỉ riêng ở vùng Ségou, khoảng 1.500 hộ gia đình đã được cung cấp radio sử dụng năng lượng mặt trời. Những nỗ lực này được chung tay thực hiện bởi các nhóm hỗ trợ cộng đồng, điển hình là một giáo viên đã nghỉ hưu, người có thể giúp đỡ việc học tập của học sinh.

Makono và Aichata cho biết chúng cảm thấy hòa nhập tốt với trường học mới của mình, và cả hai đều đang học tốt. Nói về mong ước của mình, Makono cho biết cậu muốn trở thành giáo viên khi cậu bé rời ghế nhà trường.

"Cha mẹ cháu không đi học, vì vậy đôi khi cháu không hiểu bài học của mình, cháu phải hỏi người khác", cậu bé nói. "Nhưng cháu biết rằng nếu cháu học tập chăm chỉ ở trường, cháu có thể trở thành chỗ dựa cho cha mẹ".

Trong khi đó, cô bé Aichata ấp ủ ước mơ tương lai sẽ trở thành hiệu trưởng trường học để có thể giúp đỡ những trẻ em khác được đến trường. Cô bé nói: "Cháu biết rằng mong muốn mọi trẻ em ở Mali đều được đến trường thật tham vọng. Nhưng cháu chắc chắn rằng một ngày nào đó ước mơ của cháu sẽ trở thành hiện thực".