Câu chuyện mà TS Vũ Thu Hương kể dưới đây sẽ khiến nhiều cha mẹ giật mình:
Một cô bé lớp 11 sau giờ học đi chơi với người yêu đến 11h đêm tất cả các ngày. Khi về toàn thân bầm tím. Cô bé học trong một ngôi trường chuyên nổi tiếng của Hà Nội. Nếu như về sức học, cô bé luôn là niềm mong ước, sự kì vọng của các thày cô giáo với hàng loạt giải thưởng cấp thành phố, quốc gia thì sự thật đằng sau thật ngỡ ngàng.
Người mẹ ngồi trước chuyên gia tư vấn và khóc không ngừng: “Tôi không thể bình tâm được khi nhìn thấy người nó bầm tím hết cả sau một ngày đi chơi đến hơn 11h đêm mới về. Hỏi nó, thì nó bảo nó bị ngã xe. Nhưng ngã xe gì mà cả người chỉ bầm tím mỗi vùng ngực. Ngày nào nó cũng về rất muộn. Tan học là đi chơi luôn.
Nó là đứa con khiến tôi rất tự hào. Nó học rất giỏi từ lớp 1. Chẳng bao giờ tôi ép nó phải học hành vất vả, giải thưởng có cũng được, không cũng chẳng sao. Nhưng nó học rất giỏi. Giờ tôi thấy, hóa ra, học giỏi không phải là ngoan.
Tôi không tiếc nó cái gì. Bất kể điều gì nó cần tôi cũng đáp ứng hết. Người ta, con học Đông học Tây vẫn dốt. Con mình giỏi thế, tôi đâu dám đòi hỏi gì nữa. Tôi mắng nó đi học về muộn là lập tức nó bảo tại thầy cô yêu cầu học đội tuyển, tại phải ở lại tập văn nghệ, tại các bạn bắt trực nhật lớp… Mà có ai trực nhật lớp đến 11h đêm không?
Đến khi tôi cầm máy định gọi cho cô chủ nhiệm thì nó gào lên: "Con yêu rồi đấy. Con đi chơi với bạn trai con đấy. Thì sao? Mẹ cũng đi chơi với bác N mãi còn gì? Mẹ hơn gì con?"
Một người mẹ đơn thân có quyền đi tìm kiếm một tình yêu dù muộn màng. Tuy nhiên, việc mẹ đi chơi về quá muộn, bỏ con lại cho người giúp việc khi con còn nhỏ đã khiến đứa trẻ không được sống trong bầu không khí gia đình đúng nghĩa. Con cũng không học được nề nếp gia đình. Thấy con học giỏi, người mẹ chiều chuộng, cho con chẳng thiếu thứ gì cũng khiến cháu càng thêm coi thường mọi thứ.
Một cặp vợ chồng khác là đại gia cũng chia sẻ về cậu con trai cả, niềm tự hào một thời của gia đình. Cậu bé mới học lớp 10. Người bố kể: Thằng bé rất thông minh. Nhà có điều kiện, chúng tôi không để cháu thiếu cái gì và cũng không ép nó làm việc gì. Vậy nhưng học lớp nào, đứng đầu lớp đó. Nó học trường chuyên suốt từ THCS lên THPT, lớp nào cũng có giải thưởng. Vậy nhưng, chúng tôi mới phát hiện ra, cháu nghiện cần sa. Cháu nó còn nghiện game, bia rượu suốt ngày và điều đáng sợ nhất là gia đình biết cháu mới yêu một bạn lớp dưới. Sợ nhất là cháu nó có quan hệ sớm thì không khéo đi tù.
Tiếp câu chuyện trên, TS Vũ Thu Hương cho biết thêm: Lại một cậu bé thông minh giỏi giang, học trường chuyên lớp chọn. Lại một gia đình hiểu chữ học giỏi đi kèm với chữ ngoan ngoãn. Nó không bao giờ chểnh mảng học hành, cháu luôn học tốt, nói năng lễ phép, dễ thương.
Với một vẻ bề ngoài hoàn hảo, cậu bé đã lấy được niềm tin của bố mẹ. Từ đó, mọi điều cậu muốn đều được đáp ứng. Mới lớp 10, cậu đã có xe máy đắt tiền để chạy. Mới 16 tuổi, trong túi cậu đã luôn thường trực hàng triệu đồng.
Lợi dụng niềm tự hào của cha mẹ, cậu thường xuyên đòi hỏi những thứ quá xa xỉ so với lứa tuổi.
Thấy con bắt đầu đi sớm về muộn, mùi bia, rượu nồng nặc, cha mẹ cậu bé mắng mỏ con. Để tránh bị đánh mắng, cậu bé nghĩ ra hàng trăm các lý do khác nhau như đi học nhóm, liên hoan chúc mừng thành công trong học tập, sinh hoạt câu lạc bộ của trường...
Những lý do bao biện của cậu học trò này đã được cha mẹ chấp nhận bỏ qua nhiều lần cho tới khi cậu bịa ra cả chuyện mình đang thích 1 bạn trai trong lớp để kéo cha mẹ sang cảm xúc đau đớn, bất mãn khi thấy con mình có xu hướng tình dục khác người. Đến lúc này, cha mẹ cậu mới tá hỏa lên và thuê thám tử điều tra. Kết quả là cậu bé hoàn toàn "chuẩn men", việc bịa đặt chuyện có xu hướng tình dục đặc biệt đó chỉ là cậu nghĩ ra để đe dọa bố mẹ, khiến bố mẹ bỏ qua những vấn đề mà cậu đang mắc phải.
Tiêu tiền như nước, nghiện cần sa, bia rượu, cậu bé này trở thành nỗi kinh hoàng trong mắt cha mẹ kèm theo thói quen bịa đặt, bao biện, nói dối như Cuội. Tất cả dường như đều là những điều không thể có ở một học sinh nổi tiếng học giỏi tại 1 ngôi trường chuyên lớn.
“Đây là một vài trong số rất nhiều trường hợp mà tôi đã nhận tư vấn. Thông minh, khôn khéo đủ để "lách luật", lấy lòng bố mẹ, các cô bé, cậu bé này rất biết cách để vượt qua những "trận giông bão" của cha mẹ khi các bạn ấy phạm lỗi. Các giải thưởng học hành cũng luôn là thứ được các bạn ấy đưa ra để gỡ gạc. Có lẽ, quan niệm “Học giỏi là ngoan” của cha mẹ đã là một trong những nguyên nhân đẩy con họ đến hiện trạng này. Học giỏi rõ ràng không thể đánh đồng là ngoan, các cha mẹ có con thông minh, học giỏi cần ghi nhớ điều này”, TS Vũ Thu Hương nhấn mạnh.