Bộ LĐ-TB&XH vừa có văn bản trả lời cử tri Thành phố Hồ Chí Minh với kiến nghị cần có “hướng dẫn cụ thể quy trình chuyển cơ quan điều tra với chủ sử dụng lao động nợ, trốn đóng BHXH để xử lý theo Bộ luật Hình sự hiện hành”.
Ông Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, cho biết: Việc chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra thuộc Bộ Công an được thực hiện theo quy định tại Thông tư liên tịch số 03/2018/TTLT-VKSNDTC-BCA-BQP-TTCP ngày 18/10/2018 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và Thanh tra Chính phủ quy định về "phối hợp giữa cơ quan điều tra, viện kiểm sát, cơ quan thanh tra trong việc trao đổi thông tin về tội phạm và giải quyết kiến nghị khởi tố được phát hiện thông qua hoạt động thanh tra".
“Tuy nhiên, hiện nay chưa có quy định hướng dẫn cụ thể quy trình chuyển cơ quan điều tra đối với chủ sử dụng lao động nợ, trốn đóng BHXH để xử lý theo Bộ luật Hình sự”.
Lãnh đạo Bộ LĐ- TB&XH khẳng định tiếp thu ý kiến cử tri và sẽ đề nghị các cơ quan có liên quan xây dựng quy trình này theo quy định.
Bộ luật Hình sự năm 2015 đã bổ sung thêm 4 tội danh liên quan đến lĩnh vực BHXH, BHYT gồm: Tội gian lận trong kinh doanh bảo hiểm (Điều 213); tội gian lận BHXH, BH thất nghiệp (Điều 214); tội gian lận BHYT (Điều 215) và tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động (Điều 216).
Bộ luật Hình sự có hiệu lực thi hành đã hơn 1 năm, cơ quan BHXH đã gửi gần 40 hồ sơ của các doanh nghiệp, đơn vị vi phạm nghiêm trọng liên quan tới BHXH, BHYT, sang cơ quan điều tra. Tuy nhiên, đến nay chưa có vụ án nào được khởi tố.
Để giải quyết bất cập này và tăng tính hiệu quả thực thi pháp luật cũng như tăng sức răn đe, ngăn chặn những hành vi vi phạm, ông Nguyễn Hòa Bình, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (BHXH Việt Nam), đề nghị Hội đồng thẩm phán TAND tối cao cần sớm ban hành Nghị quyết hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Hình sự về các tội phạm liên quan đến bảo hiểm, như: Dấu hiệu phạm tội trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BH thất nghiệp; hồ sơ, tài liệu cần thiết phục vụ công tác điều tra tội phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. Đặc biệt là cần quy trình chuyển giao hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan công an…
Nhằm giảm bớt những hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT, BHXH Việt Nam cho biết, cơ quan này vẫn đang tích cực thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHTN, BHYT. Qua đó đã phát hiện nhiều vi phạm; thu hồi được nhiều khoản nợ đọng, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, người lao động.
BHXH Việt Nam cho rằng, thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHYT là bước quan trọng để có thể tiến tới xử lý hình sự các đơn vị, cá nhân vi phạm Luật BHXH, Luật BHYT. Do đó, sẽ cần có giải pháp hữu hiệu hơn trong việc thực hiện chức năng thanh tra, kiểm tra của ngành BHXH như: hoàn thiện quy định về công tác thanh tra, nâng cao chất lượng kết luận thanh tra và xử lý sau thanh tra…
Theo Vụ Thanh tra - Kiểm tra (BHXH Việt Nam), tính đến ngày 15/12/2018, đã tiến hành thanh tra, kiểm tra tại 22.364 đơn vị. Trong đó, thanh tra chuyên ngành 8.007 đơn vị; kiểm tra tại 9.240 đơn vị; thanh tra, kiểm tra liên ngành tại 5.117 đơn vị.
Qua đó, đã phát hiện 44.460 lao động thuộc đối tượng phải tham gia BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp nhưng chưa tham gia hoặc đóng thiếu thời gian với số tiền phải truy đóng (bao gồm cả lãi) là hơn 125,3 tỷ đồng; 47.393 lao động tham gia thiếu mức quy định với số tiền phải truy đóng (bao gồm cả lãi) là hơn 53,3 tỷ đồng.