pnvnonline@phunuvietnam.vn
"Thủ phạm" gây tăng mỡ máu ẩn nấp trong những món ngon trên bàn tiệc
Bác sĩ chuyên khoa Nội tổng quát Nguyễn Thị Hải Đan cho biết, tăng mỡ máu là hiện tượng lượng cholesterol và triglyceride trong máu vượt quá giới hạn bình thường, gây nguy cơ cao cho các bệnh tim mạch, đột quỵ, xơ vữa động mạch... Tăng mỡ máu có nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu do lối sống, cách sinh hoạt và ăn uống không phù hợp. Trong bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn các món ăn gây tăng mỡ máu thường gặp trên bàn tiệc và cách khắc phục để cải thiện tình trạng sức khỏe.
1. Các món ăn gây tăng mỡ máu
Theo các chuyên gia dinh dưỡng: "Các loại thực phẩm có chứa nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hoá, cholesterol, đường và muối là những thủ phạm chính gây ra tăng mỡ máu". Các món ăn từ những thực phẩm này thường có vị ngon, hấp dẫn, nhưng lại rất có hại cho sức khỏe.
Dưới đây là một số ví dụ về các món ăn gây tăng mỡ máu thường gặp trên bàn tiệc:
Thịt đỏ và chế phẩm từ sữa béo
Ví dụ các món chế biến từ thịt bò như lagu bò, bò bít tết, bò né, bò nướng, nem, bò viên, thịt cừu hoặc bơ, phô mai, ... Mặc dù thịt đỏ là một nguồn cung cấp chất đạm và sắt tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều thịt đỏ, bạn sẽ phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe.
Khoa học đã chứng minh những người ăn nhiều thịt đỏ có xu hướng bị tăng mỡ máu và các bệnh tim mạch nguy hiểm hơn những người ăn ít loại thịt này, nhất là thịt đỏ lấy từ động vật ăn ngũ cốc, ăn cám. Trong khi thịt từ động vật ăn thuần cỏ có xu hướng ít chất béo có hại hơn (chất béo chuyển hoá và chất béo bão hoà). Chúng ta có thể dễ dàng nhận biết chất béo bão hoà là loại chất béo thường ở thể rắn.
Bên cạnh đó, cholesterol là một loại chất béo được sản xuất trong gan và được hấp thụ qua thực phẩm. Cholesterol quá cao trong máu sẽ tích tụ ở các thành mạch máu, gây hẹp và xơ vữa động mạch.
Thực phẩm chiên hoặc rán nhiều dầu mỡ
Chiên hoặc rán là hai phương pháp chế biến thực phẩm phổ biến trong các bữa tiệc. Tuy nhiên, khi chiên hoặc rán, nhiệt độ cao sẽ làm biến đổi cấu trúc của chất béo trong dầu và trong thực phẩm. Chất béo sau khi biến đổi sẽ trở thành chất béo chuyển hoá, đây là loại chất béo có hại nhất, xấu hơn cả chất béo bão hoà vì nó vừa làm tăng cholesterol xấu (LDL) vừa giảm lượng cholesterol tốt (HDL) trong máu.
Cách nhận biết chất béo chuyển hoá là khi để nhiệt độ phòng (để nguội) sẽ đông đặc lại. Dù biết rằng các món ăn chiên hoặc rán nhiều dầu mỡ thường có mùi thơm, vị giòn, ngon, nhưng lại rất có hại cho sức khỏe. Ví dụ như: khoai tây chiên, gà rán, cá viên chiên, bánh quy, bánh ngọt, bỏng ngô vi sóng...
2. Làm sao để giảm mỡ máu?
Hạn chế hoặc tránh ăn các món ăn gây tăng mỡ máu
Bạn nên giảm lượng thịt đỏ và chế phẩm từ sữa trong bữa ăn hàng ngày. Thay vào đó, bạn có thể ăn các loại thịt trắng như thịt gà, cá, tôm... và các chế phẩm từ sữa ít béo, tách béo, sữa tươi không đường, sữa chua không đường...
Đồng thời cũng nên hạn chế hoặc tránh ăn các thực phẩm chiên hoặc rán nhiều dầu mỡ. Thay vào đó, bạn có thể chọn các phương pháp chế biến khác như luộc, hấp,... để giảm lượng chất béo chuyển hoá trong thực phẩm.
Tăng cường ăn các món ăn có lợi cho sức khỏe tim mạch
Ví dụ như rau xanh lá, bắp cải và trái cây giàu chất xơ. Chất xơ là một loại chất không tiêu hóa được trong ruột và có khả năng làm giảm lượng cholesterol xấu (LDL) trong máu, giúp kiểm soát lượng đường trong máu và cân nặng. Các loại rau xanh lá như cải xoăn, cải bắp, rau chân vịt... và các loại trái cây giàu chất xơ như táo, lê, cam, quýt… là những lựa chọn tốt cho sức khỏe tim mạch và giảm mỡ máu.
Bạn cũng nên ăn nhiều hạt óc chó, hạnh nhân, hạt điều, hạt lanh… Các loại hạt này chứa nhiều chất béo không bão hòa, đặc biệt là chất béo omega-3. Chất béo omega-3 sẽ có dạng lỏng ở nhiệt độ phòng và có khả năng làm giảm lượng cholesterol xấu (LDL) và tăng lượng cholesterol tốt (HDL) trong máu. Chất béo omega-3 cũng có tác dụng chống viêm, ổn định nhịp tim và ngăn ngừa huyết khối.
Trong một loại cá cũng giàu omega-3 như cá hồi, cá ngừ, cá trích,… Cá là một nguồn cung cấp chất đạm tốt và ít chất béo bão hòa. Cá cũng chứa nhiều vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe.