Cô con gái lớp 2 của chị Hoàng Oanh (Hà Đông, Hà Nội) vốn nổi tiếng ương bướng. Thế nên, khi mẹ yêu cầu làm bài tập trong những ngày nghỉ hè, bé cãi nhau nhảu: "Hè, học sinh phải được vui chơi thoải mái. Khi nào đi học hè, khi nào vào năm học mới, con mới phải học bài. Dù thuyết phục thế nào, dù nói rằng nếu chơi lâu quá thì con sẽ quên sạch kiến thức… nhưng bé vẫn kiên quyết “không học bài trong dịp hè”".
Không thể lấy quyền làm mẹ để áp đặt cô con gái láu lỉnh, nhiều lý sự, chị Hoàng Oanh liền “dụ” con học bằng... tiền. Nếu mỗi ngày con viết 1 bài văn thì con được 10 nghìn, con làm 1 trang trong sách bài tập Toán, con được 10 nghìn. Ngày nào hoàn thành bài nào mẹ sẽ trả luôn tiền ngày đó. Tính toán số tiền kiếm được khá dễ dàng, con gái lớp 2 của chị gật đầu tắp lự.
Dùng chiêu trả tiền để thuê con học được không ít cha mẹ áp dụng. Vì không muốn cậu con trai lớp 7 suốt ngày dính mắt vào ti vi, ipad, anh Nguyễn Khánh Vinh (Cầu Giấy, Hà Nội) cũng “thuê” con học bài bằng cách trả tiền cho con. Đó là nếu con hoàn thành quyển sách Toán nâng cao lớp 7 trong dịp hè thì sẽ được thưởng 3 triệu đồng. Thấy số tiền không nhỏ, cậu con trai lớp 7 đã đồng ý dù thực sự ngán ngẩm với việc đánh vật với bài toán khó.
Không chỉ sử dụng chiêu trả tiền để thuê con học, nhiều cha mẹ còn trả tiền để thuê con làm việc nhà dịp hè. Trong năm học, thấy con mệt mỏi với việc học, chị Huyền Mai (Nghĩa Tân, Hà Nội) không bắt con động tay động chân vào việc gì. Thế nên, khi nghỉ hè, muốn con lớp 4 làm việc nhà nhưng con quen được mẹ làm sẵn cho nên chỉ thích chơi. Chị Huyền Mai liền treo thưởng cho con bằng cách mỗi việc nhà như cắm cơm, rửa bát, nhặt rau, dọn dẹp nhà cửa con sẽ được 10 nghìn đồng. Mỗi ngày nếu chăm chỉ con cũng kiếm được của mẹ 50 nghìn để “bỏ lợn”. Nhìn những đồng tiền mẹ trả mỗi tối, cô bé cảm thấy rất hứng khởi khi làm việc nhà.
Việc trả tiền cho con học, cho con làm việc nhà, nhiều cha mẹ đơn giản nghĩ rằng mất một số tiền nhỏ nhưng kết quả thu về rất lớn khi con chịu khó học bài, biết làm việc nhà và bố mẹ yên tâm với việc “không cho con quá nhiều thời gian rảnh, con sẽ hư”. Tuy nhiên, theo chuyên gia tâm lý Lê Khanh (TP.HCM), việc cha mẹ trả tiền để con học, để con làm việc nhà sẽ không tốt cho con. Những đứa trẻ sẽ nỗ lực học tập, nỗ lực làm việc nhà vì đồng tiền chứ không phải vì nhiệm vụ và niềm vui của mình.
Việc trả tiền cho con sẽ có hiệu quả tức thì, thế nhưng về lâu dài, bố mẹ đã vô tình lấy đi những giá trị tinh thần trong quan hệ gia đình. Việc được trả tiền để làm hoàn thành những công việc hàng ngày mà con phải làm sẽ khiến con trở thành người thực dụng. Con sẽ chỉ làm những việc mà con được trả tiền và con sẵn sàng làm bất cứ việc gì khi được trả tiền. Làm như vậy, con sẽ không nhận thức được những việc đó là trách nhiệm của mình.
Theo chuyên gia tâm lý Lê Khanh, chính sự quan tâm, hỏi han, cùng làm và chia sẻ công việc nhà của con với cha mẹ, những phần thưởng phù hợp với nhu cầu và tính cách của trẻ - mới là những “giá trị tích cực và hiệu quả” để giúp con phát triển. Cha mẹ cần dạy con phải biết yêu thương và tôn trọng những giá trị lao động mà con cái và cha mẹ đã cùng nhau xây dựng trong “tổ ấm” được gọi là gia đình.