Thường trực Ban Bí thư: Báo chí phải theo sát hơi thở của cuộc sống, thời đại

Chiều 30/5, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hội Nhà báo Việt Nam, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Báo Nhân Dân, Tạp chí Cộng sản, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề “100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam đồng hành cùng sự nghiệp vẻ vang của Đảng và dân tộc” (21/6/1925-21/6/2025).

Dự Hội thảo có các Ủy viên Bộ Chính trị: Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú; Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng.

Cùng dự Hội thảo có các Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng; lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương, Ban Tuyên giáo và Dân vận các tỉnh/thành ủy, Hội Nhà báo các cấp, các cơ quan báo chí, tạp chí, chuyên gia, nhà khoa học, nhà báo lão thành...

Giữ vững vị thế của báo chí cách mạng Việt Nam trên trường quốc tế

Ôn lại lịch sử 100 năm xây dựng và phát triển, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú khẳng định, nền báo chí cách mạng Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ cả về số lượng chất lượng chương trình và nội dung ấn phẩm; bước đầu đã làm chủ công nghệ truyền thông hiện đại.

Nhiều cơ quan báo chí đã phát triển thành cơ quan báo chí đa phương tiện ngang tầm khu vực và thế giới. Đội ngũ những người làm báo ngày càng lớn mạnh vững vàng về bản lĩnh chính trị, giỏi về nghiệp vụ, gương mẫu về đạo đức nghề nghiệp và thực hiện tốt chức trách xã hội.

Bên cạnh những mặt tích cực, sự tác động từ mặt trái của kinh tế thị trường, mở rộng giao lưu hợp tác đã tác động không nhỏ đến báo chí, đội ngũ người làm báo Việt Nam.

Quá trình toàn cầu hóa cùng với bùng nổ của công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, mạng xã hội không chỉ mang đến những cơ hội mà còn đặt ra nhiều thách thức đối với báo chí cách mạng.

Để tiếp tục hoàn thành sứ mệnh đồng hành cùng dân tộc trong kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng, Thường trực Ban Bí thư yêu cầu, cấp ủy và các cơ quan báo chí, Hội Nhà báo các cấp quán triệt đầy đủ, sâu sắc hơn nữa nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện đối với hoạt động báo chí nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới xây dựng và phát triển đất nước.

"Đây là vấn đề có tính cốt lõi căn bản đã được lịch sử báo chí cách mạng chứng minh, là bản chất của nền báo chí cách mạng Việt Nam," Thường trực Ban Bí thư nêu rõ.

Báo chí phải bám sát quan điểm chủ trương, đường lối của Đảng, theo sát hơi thở của cuộc sống, thời đại, tuyên truyền thường xuyên, liên tục về những việc lớn, quan trọng, cấp bách mà hiện nay toàn Đảng và cả hệ thống chính trị đang tập trung tổ chức thực hiện.

Tuyên truyền, phản ánh thông tin có chiều sâu, đảm bảo khách quan, kịp thời sâu sắc về các hoạt động chuẩn bị cho Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội XIV của Đảng; phản ánh kịp thời tâm tư nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Cùng với đó là tích cực, quyết liệt tiến hành đổi mới, sắp xếp tinh gọn hệ thống cơ quan báo chí theo hướng tinh-gọn-mạnh, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, tính hấp dẫn, sức thuyết phục trong công tác thông tin tuyên truyền của hệ thống báo chí.

"Mỗi cơ quan báo chí hoạt động đúng tôn chỉ, mục đích trong tổng kết thực tiễn phát triển lý luận về đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trên các ấn phẩm, nền tảng, loại hình báo chí, nhất là trên Internet, mạng xã hội, góp phần bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước," Thường trực Ban Bí thư yêu cầu.

Đặc biệt coi trọng vấn đề đạo đức nghề nghiệp, Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh, trên cơ sở các quy định đạo đức báo chí, mỗi cơ quan báo chí có thể ban hành những quy định riêng phù hợp với đặc thù của từng loại hình báo chí và thực tế của cơ quan, đơn vị.

Các cơ quan báo chí cần phối hợp chặt chẽ với các cấp Hội Nhà báo, tăng cường quản lý đội ngũ người làm báo gắn với trách nhiệm người đứng đầu trong cơ quan báo chí và tổ chức Hội Nhà báo.

Thường trực Ban Bí thư yêu cầu người làm báo phải thực hiện đúng tôn chỉ mục đích của cơ quan báo chí; chú trọng nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, năng lực công tác cho người làm báo chí, truyền thông.

Xây dựng đội ngũ cán bộ phóng viên, biên tập viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, giỏi về nghiệp vụ, có đạo đức nghề nghiệp trong sáng, thực sự là những tấm gương tiêu biểu, mẫu mực, xung kích đi đầu trên mọi mặt trận, đặc biệt trên mặt trận thông tin tuyên truyền đấu tranh phòng, chống diễn biến hòa bình, tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ.

Đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu, khai thác, ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ chuyển đổi số; báo chí gắn với cải cách bộ máy hành chính xây dựng các cơ quan báo chí chuyên nghiệp, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và hội nhập quốc tế.

Tăng cường sự hiện diện của báo chí cách mạng trên các nền tảng xã hội; làm chủ mặt trận thông tin tuyên truyền trước sự phát triển của các nền tảng số xuyên biên giới, giữ vững thương hiệu và vị thế của báo chí cách mạng Việt Nam trên trường quốc tế.

Thường trực Ban Bí thư khẳng định: "Đảng, Nhà nước luôn đặt kỳ vọng cao và tạo điều kiện thuận lợi nhất để báo chí thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình."

Hội thảo là dịp góp phần tổng kết chặng đường lịch sử vẻ vang 100 năm hình thành xây dựng và phát triển của nền Báo chí cách mạng Việt Nam; làm rõ vai trò sứ mệnh lịch sử, những thành tựu, đóng góp quan trọng của sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước; chia sẻ, thảo luận những thách thức, cơ hội và yêu cầu, nhiệm vụ cũng như giải pháp đối với báo chí cách mạng Việt Nam trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước.

Thường trực Ban Bí thư đề nghị Ban tổ chức nghiên cứu, tiếp thu, tổng hợp ý kiến góp ý tâm huyết của các đại biểu thành đề xuất, kiến nghị nhằm báo lãnh đạo Đảng, Nhà nước cho ý kiến, đặc biệt là lĩnh vực liên quan về tổ chức bộ máy, cơ chế hoạt động của báo chí.

Phát triển Báo chí cách mạng Việt Nam trong kỷ nguyên mới

Phát biểu khai mạc và đề dẫn Hội thảo, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng đề nghị các tham luận tập trung khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước đối với báo chí, coi đây là điều kiện tiên quyết để báo chí phát triển đúng hướng, thực hiện tốt sứ mệnh là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Đồng thời, phát huy vai trò tích cực của báo chí góp phần củng cố, nâng cao hiệu quả lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước trong công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển. Theo đó, cần hoàn thiện hệ thống pháp luật về báo chí phù hợp với bối cảnh số hóa, bổ sung kịp thời các quy định mới nhằm bảo đảm môi trường pháp lý rõ ràng, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho đổi mới sáng tạo nhưng vẫn giữ được tính định hướng chính trị; tăng cường thanh tra, kiểm tra để ngăn chặn, phòng ngừa các sai phạm.

Bên cạnh đó, chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp và năng lực chuyên môn của đội ngũ những người làm báo; chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức lý luận chính trị, kỹ năng nghiệp vụ; thực hiện nghiêm Luật Báo chí, 10 điều đạo đức nghề nghiệp người làm báo và việc học, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng yêu cầu thúc đẩy mạnh mẽ ứng dụng công nghệ số vào hoạt động báo chí, nhất là trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, điện toán đám mây... đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số toàn diện để nâng cao hiệu quả quản trị tòa soạn, rút ngắn thời gian xử lý thông tin, cá nhân hóa nội dung phù hợp với từng nhóm công chúng, từ đó mở rộng sức ảnh hưởng và khả năng dẫn dắt dư luận.

"Báo chí cần phát huy vai trò là kênh tuyên truyền kịp thời, hiệu quả các chủ trương, quyết sách mới hiện nay của Đảng, đặc biệt là tuyên truyền sâu rộng về Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng," ông Nguyễn Xuân Thắng nói.

Tiếp tục thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy và đổi mới phương thức hoạt động của báo chí theo hướng tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, thích ứng với yêu cầu mới về mô hình quản lý, quản trị truyền thông hiện đại.

Sau khi sáp nhập các cơ quan báo chí, cần nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy, nhân sự, giải quyết chế độ, chính sách phù hợp cho cán bộ, bảo đảm không ảnh hưởng đến chất lượng chuyên môn.

Cùng với tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực báo chí-truyền thông để từng bước tiệm cận với trình độ phát triển của báo chí toàn cầu, cần chủ động trao đổi, hợp tác với các quốc gia, tổ chức quốc tế về công nghệ, kỹ thuật sản xuất nội dung, đào tạo nhân lực và quản lý báo chí hiện đại; học hỏi cách làm hiệu quả, khả năng phản biện, tích hợp văn hóa toàn cầu và nâng cao hình ảnh, vị thế quốc gia trên không gian truyền thông quốc tế.

Với niềm tự hào về truyền thống vẻ vang và những đóng góp to lớn của báo chí đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, phát huy tinh thần trách nhiệm, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng tin tưởng Hội thảo sẽ mang lại những kết quả thiết thực, có nhiều kiến nghị, đề xuất giải pháp mang tính đột phá để phát triển nền Báo chí cách mạng Việt Nam ngang tầm yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Thực sự là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân

Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa trong phát biểu bế mạc Hội thảo nhấn mạnh với tinh thần khoa học, nghiêm túc, khẩn trương, Hội thảo đã triển khai đúng mục đích, yêu cầu, các nội dung đề ra và thành công tốt đẹp.

Khái quát một số vấn đề trọng tâm, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chỉ rõ, báo chí là công cụ tư tưởng-văn hóa sắc bén của Đảng, do đó việc giữ vững sự lãnh đạo của Đảng là nguyên tắc bất di bất dịch. Đó cũng là sự bảo đảm căn cốt cho tính Đảng, tính định hướng, tính cách mạng và nhân văn của nền báo chí nước nhà, góp phần giữ vững ổn định chính trị, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo đồng thuận xã hội và niềm tin của nhân dân vào sự nghiệp đổi mới.

"Lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng báo chí phải là sự dẫn dắt chiến lược, khơi nguồn cảm hứng, tạo điều kiện để báo chí phát triển chuyên nghiệp, hiện đại, nhân văn, thực sự là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân, là diễn đàn tin cậy của các tầng lớp xã hội," Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương nói.

Nối tiếp truyền thống Báo chí cách mạng 100 năm qua, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương yêu cầu tiếp tục xây dựng, củng cố và nâng tầm một thế hệ nhà báo tương lai “bút sắc-lòng trong-tâm sáng,” thấm nhuần tinh thần phụng sự đất nước, nhân dân.

Nỗ lực nâng cao chất lượng đào tạo đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới, người làm báo phải giỏi về nghiệp vụ, sâu sắc về lý luận chính trị, am hiểu thực tiễn đời sống xã hội và tinh thông về ứng dụng công nghệ.

Cùng với đó là xây dựng thể chế, chính sách có tính định hướng và kiến tạo môi trường cho sự phát triển lành mạnh của báo chí; khẩn trương hoàn thiện hành lang pháp lý, trọng tâm là sửa đổi, bổ sung Luật Báo chí năm 2016 và các văn bản hướng dẫn thi hành; cập nhật, thể chế hóa các quan điểm, chủ trương mới của Đảng, đặc biệt là tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Đẩy mạnh nghiên cứu, khai thác, ứng dụng thành tựu khoa học, công nghệ, nhất là công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo; thực hiện chuyển đổi số báo chí gắn với cải cách bộ máy hành chính, xây dựng các cơ quan báo chí chuyên nghiệp, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và hội nhập quốc tế; tăng cường sự hiện diện của báo chí cách mạng ở các nền tảng mạng xã hội, làm chủ mặt trận thông tin, tuyên truyền trước sự phát triển của các nền tảng số xuyên biên giới; giữ vững thương hiệu, vị thế của báo chí Việt Nam trong dòng chảy của báo chí truyền thông quốc tế, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Nâng cao hiệu quả kinh tế báo chí, ông Nguyễn Trọng Nghĩa gợi mở, cần mạnh dạn nghiên cứu, phát triển các mô hình kinh doanh mới phù hợp với môi trường số.

Nhà nước cần tạo hành lang pháp lý thuận lợi và có thể hỗ trợ ban đầu cho việc thử nghiệm, thúc đẩy mô hình kinh tế báo chí phát triển đúng hướng. Bên cạnh đó, tiếp tục duy trì và hoàn thiện cơ chế đặt hàng, hỗ trợ từ ngân sách nhà nước đối với các nội dung, ấn phẩm phục vụ nhiệm vụ chính trị, đối ngoại, vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số... bảo đảm cho báo chí thực hiện tốt trách nhiệm xã hội.

Song song đó là đẩy mạnh hợp tác quốc tế về báo chí, truyền thông; tăng cường trao đổi với các đối tác về cách thức tổ chức, quản lý, sản xuất nội dung báo chí, truyền thông; trao đổi công nghệ, kỹ thuật sản xuất; đào tạo, bồi dưỡng nhân lực chất lượng cao; chia sẻ tầm nhìn, hiểu biết về các xu hướng báo chí, truyền thông quốc tế...

Tiếp thu ý kiến đóng góp sâu sắc của các đại biểu, nhà khoa học, sau Hội thảo, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương và các cơ quan chủ trì Hội thảo sẽ chắt lọc ý kiến đóng góp thành các đề xuất, kiến nghị để báo lãnh đạo Đảng, Nhà nước cho ý kiến về xây dựng chiến lược phát triển nền báo chí cách mạng trong kỷ nguyên mới.

Tham dự Hội thảo, các đại biểu là chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, nhà báo, nhà lãnh đạo, quản lý về báo chí đã tập trung trao đổi, thảo luận làm sâu sắc hơn ý nghĩa khoa học và thực tiễn về sự kiện 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam.

Các ý kiến khẳng định những đóng góp to lớn của báo chí cách mạng Việt Nam đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Đồng thời, tôn vinh, tri ân và động viên đội ngũ những người làm báo tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang, xứng đáng là người chiến sỹ tiên phong trên mặt trận thông tin, tư tưởng, văn hóa; đúc kết những bài học kinh nghiệm quý báu qua lịch sử 100 năm hình thành và phát triển của Báo chí cách mạng Việt Nam.

Các đại biểu phân tích bối cảnh mới, những thuận lợi, khó khăn và vấn đề đặt ra đối với Báo chí cách mạng Việt Nam; đề xuất giải pháp xây dựng và phát triển nền Báo chí cách mạng Việt Nam trong kỷ nguyên mới...

Trước khi tham dự Hội thảo, các đại biểu đã tham quan Trưng bày ảnh chuyên đề "100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam" do Thông tấn xã Việt Nam thực hiện.

Các tác phẩm ảnh tại Trưng bày là những hình ảnh tiêu biểu ghi dấu chặng đường phát triển của nền Báo chí cách mạng Việt Nam qua các thời kỳ; phản ánh sinh động vai trò của Báo chí cách mạng trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước cũng như trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Mỗi bức ảnh là một lát cắt lịch sử, khắc họa chân thực những thời khắc quan trọng và đóng góp thầm lặng nhưng to lớn của các thế hệ nhà báo cách mạng.