Tia cực tím gây hại cho mắt như thế nào? Làm thế nào để bảo vệ mắt khỏi ánh nắng mặt trời

1. Tia cực tím là gì? Ảnh hưởng như thế nào đến mắt con người?

Tia cực tím là tia tử ngoại do mặt trời phát ra, tia cực tím có bước sóng ngắn hơn so với ánh sáng được nhìn thấy và dài hơn so với tia X. Bước sóng của tia UV từ 10nm đến 380nm và gây những ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người đặc biệt là da và mắt.

Mắt là bộ phận nhạy cảm trên cơ thể, mọi sự va chạm kể cả ánh sáng chiếu vào khi mắt nhìn lâu một vật quá sáng sẽ nhanh chóng khiến mắt bị mỏi, cảm giác bị nhức mắt nhanh chóng xuất hiện. Đặc biệt khi nhìn vào ánh sáng mặt trời thì càng gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng hơn đối với mắt.

Tia cực tím còn có tên gọi là UV hoặc tia tử ngoại có thể gây ra những tác động xấu đến mắt như: gây bỏng mắt, ảnh hưởng đến giác mạc, đục thủy tinh thể,... Hiện nay tia cực tím xuất hiện càng nhiều do đó các bệnh về mắt của mọi người có nguy cơ tăng cao hơn.

Tổn thương ở mắt có thể xảy ra tức thời nhưng cũng có thể lâu dài do hấp thụ tia UV có trong ánh sáng mặt trời. Đối với mi mắt, ánh sáng mặt trời còn có thể gây nên một số loại u mi, ung thư mi và ung thư biểu mô tế bào,...

Tia cực tím thường xuất hiện từ 6 giờ đến 15 giờ. Các bệnh nhân bị rối loạn thị giác như bị giảm thị lực, nhìn thấy quầng bao quanh các nguồn sáng. Sau đó, bệnh nhân có cảm giác có dị vật ở trong mắt, dễ bị chảy nước mắt và sợ ánh sáng. Nếu tiến triển bình thường thì các triệu chứng này có thể tự khỏi sau 8 giờ.

Tuy nhiên, đối với những trường hợp tiếp xúc ánh nắng nhiều lần trong thời gian dài, tia cực tím có thể gây ra các chứng bệnh trầm trọng hơn như suy hoại võng mạc, cườm mắt, thậm chí nặng có thể gây ra mù lòa đối với con người.

2. Cách xác định lượng tia cực tím

Đối với tia UV, loại tia này xuất hiện mạnh nhất vào buổi trưa, đây là thời điểm mặt trời mọc cao nhất trên bầu trời và yếu hơn vào buổi sáng sớm, chiều tối. Đặc biệt, tia cực tím mạnh nhất vào mùa hè từ tháng 5 đến tháng 8 và yếu hơn vào các mùa xuân, mùa thu và yếu nhất vào mùa đông.

Đối với các đám mây, mây có tác dụng chắn tia UV, lớp mây sậm màu thì lượng UV có thể xuyên xuống ít, khi mây mỏng sẽ dễ dàng khiến tia UV đi qua.

Cơ thể có thể hấp thụ nhiều tia UV trên cát, nước hoặc bê tông do những bề mặt này phản xạ tia nắng mặt trời lên da như một tấm gương. Đối với các bề mặt càng sáng thì các tia UV bị phản xạ lại càng nhiều. Ngoài ra, cơ thể còn hấp thụ nhiều UV khi ở trên núi, nơi có độ cao thấp hơn do không khí trong và mỏng hơn, khi ở nắng lâu sẽ hấp thụ nhiều tia UV hơn.

3. Lựa chọn kính chống tia cực tím hiệu quả ra sao?

Có rất nhiều loại kính râm trôi nổi trên thị trường. Tuy nhiên, loại kính râm có thể chống được tia UV và giúp bảo vệ tốt cho mắt thì lại không phải là loại kính râm nào cũng đủ chuẩn. Muốn mua kính râm bảo vệ mắt cần quan sát nhãn dán hoặc các chứng nhận chỉ ra rằng loại kính bạn lựa chọn mua có thể ngăn chặn từ 90 đến 100% tia UV gây ảnh hưởng đến mắt.

Nhưng thực tế không phải ai cũng biết và quan tâm đến các chỉ số chống nắng của kính mắt này, thậm chí nhiều người còn không biết tròng kính có giúp bảo vệ mắt khỏi tia cực tím hay không. Đối với kính râm, khi có độ che phủ càng nhiều thì tác hại của ánh nắng mặt trời càng ít. Vì thế hãy cân nhắc khi mua kính có khung to hoặc các loại kính kiểu bao quanh hỗ trợ giảm tia UV đi vào mắt từ các phía.

Dù các loại tròng kính có màu tối luôn được ưa chuộng hơn. Tuy nhiên, không phải kính màu tối là tốt nhất. Một số loại kính râm có tròng kính màu hổ phách, xanh lá hoặc xám tuy chúng không giúp ngăn chặn quá nhiều các tác động từ mặt trời nhưng có thể làm tăng độ tương phản, đây là loại kính hữu ích cho các vận động viên khi chơi thể thao như bóng chày, golf.

Thấu kính phân cực giúp làm giảm ánh sáng từ các bề mặt phản chiếu như mặt nước, mặt đường và mặt cát. Điều này không đem đến sự bảo vệ tốt hơn nhưng có thể làm cho các hoạt động như lái xe ở trên mặt nước trở nên an toàn và thú vị hơn.

4. Các biện pháp giúp bảo vệ mắt

Mắt là cửa sổ tâm hồn, vì thế con người cần bảo vệ mắt của mình thật tốt. Biện pháp quan trọng nhất để tránh các tác hại của ánh nắng đối với mắt là tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng, tránh thời gian khiến hấp thụ lượng tia UV lớn từ 11h sáng đến 4h chiều và ánh nắng mùa hè.

Khi có công việc bắt buộc phải hoạt động dưới nắng thì cần tìm cách hạn chế nắng, tia UV xâm nhập vào cơ thể bằng các cách như: sử dụng nón rộng rành, sử dụng các vật dụng che kín mặt, sử dụng kính để chống tia cực tím.

Đừng quên bảo vệ mắt ngay cả khi trời râm mát hoặc nhiều mây. Phản xạ trong ánh nắng mặt trời có thể xuyên qua mây mù gây hại cho con người quanh năm không phải chỉ riêng đối với mùa hè nắng.

Lưu ý đặc biệt đối với trẻ em khi có các hoạt động ngoài trời, thời gian tiếp xúc với tia UV gần gấp đôi so với người lớn sẽ dẫn đến võng mạc của trẻ bị tổn thương. Không chỉ vậy, giác mạc của trẻ trong hơn đối với người lớn nên cho phép các tia này đi sâu vào mắt gây hại cho mắt trẻ.

Vì vậy, để bảo vệ mắt cho trẻ thì các bậc phụ huynh cần lựa chọn các loại kính mát có chất lượng tốt khi trẻ ở ngoài trời. Nóng nực khiến trẻ không muốn đội mũ, nón vì ra nhiều mồ hôi, hãy khuyến khích trẻ đội mũ, nón để giảm bớt tối đa sự tiếp xúc của mắt với tia UV.