pnvnonline@phunuvietnam.vn
Tìm hiểu 4 dịch bệnh nguy hiểm trên thế giới đã được kiểm soát bởi vaccine
Việc kiểm soát dịch bệnh trở nên dễ dàng hơn nhờ vaccine được phát minh. Những loại vaccine phòng bệnh đem lại hiệu quả tích cực, hiệu quả cao trong việc loại bỏ các mối đe dọa đối với dịch bệnh trong cộng đồng.
Có 4 căn bệnh trở thành dịch bệnh vô cùng nguy hiểm đã được kiểm soát bởi vaccine phòng tránh giúp giảm thiểu và loại bỏ bệnh.
1. Dịch cúm được phòng chống nhờ vaccine
Thực tế, giai đoạn đầu khi đại dịch Covid-19 xuất hiện đã có không ít cuộc tranh cãi về việc liệu bệnh truyền nhiễm qua đường hô hấp này có gây nghiêm trọng giống bệnh cúm hay không hay đây không phải một mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe con người.
Đến khi dịch COVID-19 bùng phát toàn cầu thì mọi lo ngại của các nhà khoa học, nghiên cứu đã trở thành sự thật. Tuy nhiên, trước khi dịch Covid-19 xảy ra, thế giới cũng từng phải đối diện với rất nhiều loại dịch nguy hiểm trong đó có dịch cúm.
Vào năm 1918 và năm 1919 Đại dịch cúm khi đó đã giết chết khoảng 675.000 người ở Mỹ và có tới hơn 50 triệu người trên toàn thế giới. Ngoài ra, căn bệnh này còn lây nhiễm cho 500 triệu người trên thế giới, đồng nghĩa với việc có tới 1/3 dân số bị lây nhiễm cúm.
Bệnh cúm là bệnh tiềm ẩn nhiều nguy cơ cũng như những tiến triển về mức độ nghiêm trọng khiến người bệnh cần nhập viện và tử vong. Đặc biệt, mỗi mùa sẽ có những loại cúm khác nhau, tình trạng nhiễm cúm cũng như diễn biến trên từng bệnh nhân khác nhau. Mỗi năm hiện anyc ó tới hàng triệu người mắc cúm, có đến trăm ngàn người cần nhập viện để điều trị và vài chục ngàn bệnh nhân tử vong do cúm gây ra.
Do đó, vaccine trở thành một trong những tác động phòng tránh dịch cúm hiệu quả nhất hiện nay. sử dụng vaccine phòng cúm được chứng minh đem lại hiệu quả và đem lại nhiều lợi ích. Cụ thể như sau:
- Tiêm vaccine phòng cúm làm giảm nguy cơ mắc bệnh cúm.
- Giảm tỷ lệ cần nhập viện khi mắc cúm.
- Giảm tối đa tỷ lệ tử vong có liên quan tới cúm ở trẻ em.
2. Vaccine phòng bệnh dại
Bệnh dại đã xuất hiện nhiều trong điện ảnh và cả văn học Mỹ. Những người nhiễm virus dại có những thay đổi hành vi và có biểu hiện lâm sàng khi virus bắt đầu xâm nhập não bộ.
Tuy nhiên, bệnh không còn gây nhiều trở ngại khi có vaccine. Đa số các loại vaccine được sử dụng đã cứu sống con người. Tuy nhiên, đối với bệnh dại vaccine được sử dụng không sử dụng trên con người mà được sử dụng trên các loại động vật có thể mang mầm bệnh và lây nhiễm sang người khi con người bị chúng cắn.
Ngoài ra, bất kể người bị động vật dại cắn dù từ động vật đã được tiêm vaccine phòng đều cần tìm đến bệnh viện để tiêm vaccine phòng dại.
=>> Tìm hiểu thêm kiến thức về một số bệnh có thể lây nhiễm từ động vật qua bài viết: Cách sơ cứu người bị chó cắn và những điều cần làm ngay lập tức để bảo vệ tính mạng
3. Phòng bệnh đậu mùa bằng vaccine
Đậu mùa chính là căn bệnh duy nhất ở người được loại trừ trên toàn cầu nhờ có vaccine. Vaccine đem lại hiệu quả ngừa bệnh đầu mùa do BS. Edward Jenner là người Anh phát triển vào năm 1796. Đây chính là loại vaccine đầu tiên được biết tới.
Trong khi đó, vị Bác sĩ này đã tiến hành một thí nghiệm trên một trong những bệnh nhân của mình. Trong khi chiết lấy dịch từ các vết đậu bò, một dạng nhẹ hơn so với bệnh đậu mùa của một cô gái chăn bò rồi cấy vào cánh tay của cậu bé 8 tuổi.
Sau khi thực hiện thí nghiệm, bé trai phơi nhiễm với mầm bệnh đậu mùa và tiếp đến cậu bé không hề xuất hiện bất kì triệu chứng nào của căn bệnh chết người này. Tư đó, bác sĩ Edward Jenner nhận ra rằng ông đã phát hiện ra một phương pháp mới đem lại hiệu quả trong việc giúp ngăn chặn bệnh này.
Theo History cho biết, đậu mùa được xem là một trong những căn bệnh đáng sợ nhất trong lịch sử với tỉ lệ tử vong lên tới 30% số người mắc bệnh. Vì thế, bệnh đã cướp đi sinh mạng của một số lượng lớn những người bản địa ở Bắc và Nam Mỹ sau khi người định cư Châu Âu mang mầm bệnh đậu mùa với các bệnh mới đến các lục địa khác.
Thời gian sau khi bác sĩ Edward Jenner phát triển vaccine phòng bệnh đậu mùa. Tây Ba Nha đã bắt đầu sử dụng loại vaccine này để tiêm cho người dân trên toàn quốc. Tiếp tục, nước Anh cũng thực hiện tiêm phòng vaccine cho người dân. Sau đó những năm 1850 thì Massachusetts trở thành tiểu bang đầu tiên tại Mỹ bắt buộc tiêm phòng bệnh đậu mùa.
Sau Thế chiến thứ 2, các quốc gia trên toàn thế giới đã quyết định loại bỏ hoàn toàn bệnh đậu mùa bằng cách nỗ lực tiêm chủng vaccine phòng bệnh đậu mùa trên toàn cầu để xóa sổ căn bệnh này vào năm 1979.
4. Bệnh bại liệt
Bại liệt là một trong những căn bệnh được xem đáng sợ nhất ở Mỹ đối với trẻ em. Trong khi một người bị nhiễm virus bại liệt có thể bị tê liệt tạm thời hoặc vĩnh viễn.
Trong đó, tổng thống Franklin D. Roosevelt cũng từng mắc căn bệnh này. Với người nhiễm virus bại liệt có thể khiến cơ thể con người không thể tự hô hấp. Đó là lý do tại sao nhiều người bại liệt cần sử dụng máy thở áp lực.
Thời điểm cuối những năm 1940, bệnh bại liệt đã giết chết tới hơn 35.000 người Mỹ mỗi năm. Không những thế, số ca mắc bệnh lên mức kỷ lục vào năm 1952 với 57.879 ca bệnh và có tới 3.145 ca tử vong.
Nhà nghiên cứu y khoa Jonas Salk năm 1954 đã thực hiện cuộc thử nghiệm vaccine phòng bại liệt. Phụ huynh khi đó đã đổ xô để đăng ký tiêm vaccine cho con mình. Với 623.972 trẻ em được tiêm vaccine hoặc giả dược, kết quả của cuộc thử nghiệm cho thấy rằng vaccine này đem lại hiệu quả có khả năng ngăn bệnh bại liệt ở trẻ nhỏ lên tới 80 đến 90%.
Thực hiện tiêm vaccine phòng bệnh bại liệt, sau đó không có thêm ca bệnh bại liệt nào bắt nguồn từ Mỹ từ năm 1979. Nhưng đây vẫn là bệnh chưa được loại trừ và vẫn đe dọa sức khỏe ở một số vùng khác như ở Afghanistan và Pakistan.
Thực tế cho biết, vaccine đem lại hiệu quả phòng ngừa bệnh một cách hiệu quả. Hiện nay, dịch Covid-19 đang diễn ra trên toàn cầu. Chúng ta cũng có quyền hi vọng rằng sẽ sớm có một loại vaccine có thể phòng chống căn bệnh này để bảo vệ sức khỏe mọi người trong thời gian sắp tới.