Tìm hiểu món ăn vặt "quốc dân" mỗi dịp Tết của người Việt: Ăn hạt hướng dương có lợi hay có hại?

1. Hạt hướng dương sinh ra từ đâu?

Theo Wikipedia định nghĩa thì hạt hướng dương (tiếng Anh: sunflower seed) là quả của cây hướng dương (Helianthus annuus). Khi các bông hoa hướng dương nở ra thì trong nhụy mọc lên quả có hình dáng giống hạt nên chúng được gọi là "hạt".

Có ba loại hạt hướng dương thường thấy là: hạt giàu linoleic (phổ biến nhất), hạt giàu oleic và hạt tạo dầu. Hạt hướng dương có màu đen và cứng được sử dụng để ép lấy dầu, trong khi đó các hạt đen có sọc trắng (hay đen tuyền) thì được dùng để làm đồ ăn vặt.

Thành phần dinh dưỡng trong hạt hướng dương

Trong hạt hướng dương có chứa nhiều vitamin và các loại khoáng chất như vitamin E, folate hay phốt pho, selenium, mangan, đồng, B6 và kẽm... Theo định lượng thì 1 khẩu phần của hạt hướng dương cũng có chứa khoảng 6 gram protein và 2,5 gram chất xơ.

2. Ăn hạt hướng dương có tốt không?

Nếu ăn hạt hướng dương đúng cách bạn sẽ có được những lợi ích cho sức khỏe sau:

2.1. Bảo vệ sức khỏe tim mạch

Trong hạt hướng dương có chứa 2 thành phần tốt cho sức khỏe tim mạch là vitamin E và folate. Cụ thể:

- Vitamin E

Cứ 1/4 cup hướng dương có chứa khoảng hơn 60% trong đó là vitamin E cần thiết cho cơ thể mỗi ngày. Vitamin E đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ tử vong sớm với nguyên nhân là bệnh tim mạch do có khả năng chống oxy hóa cao.

Đồngt hời vitamin E cũng giúp cho việc trung hòa các gốc tự do trong cơ thể dễ dàng hơn, từ đó bảo vệ được màng tế bào não chống lại những tổn thương viêm và sưng.

- Folate

Là hợp chất quan trọng giúp củng cố sức khỏe tim mạch đối với toàn bộ vòng đời từ khi sơ sinh tới về già. Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng folate sẽ giúp chuyển hóa homocysteine - đây là một chất chỉ điểm chứng rối loạn tim mạch trở thành methinone là một loại acid amin thiết yếu của cơ thể.

2.2. Tăng lượng cholesterol khỏe mạnh

Trong hạt hướng dương chứa một lượng lớn phytosterol. Đây là một chất giúp cơ thể bạn duy trì cho cholesterol giữ ở mức khỏe mạnh nhờ tính chất vật lý tương tự như cholesterol.

2.3. Duy trì chức năng hoạt động của cơ bắp và xương

Hạt hướng dương có nhiều magie, mà việc thiếu hụt magie sẽ có ảnh hưởng tới chức năng hệ tim mạch, tới hệ thần kinh và hệ miễn dịch, cơ bắp và xương của bạn cần một lượng magie nhất định để duy trì chức năng hoạt động.

Bên cạnh đó thì magie cũng được biết đến như một chất thúc đẩy chức năng cửa não bộ và giảm thiểu căng thẳng. Theo định lượng thì cứ 1/4 cup hạt hướng dương sẽ cung cấp tới hơn 25% nhu cầu magie của cơ thể mỗi ngày.

2.4. Giúp tâm trạng thoải mái

Magie trong hạt hướng dương còn giúp tinh thần của bạn thoải mái và cảm giác khỏe khoắn hơn. Y học hơn 100 năm trở về trước đã từng ứng dụng magnesium sulfate trong thuốc của bệnh nhân trầm cảm.

Còn ngày nay thì magie được ứng dụng trong liệu pháp vi lượng dành cho ngành sức khỏe tâm thần.

2.5. Bảo vệ tuyến giáp

Selen cũng là một chất được tìm thấy có nhiều trong hạt hướng dương có tác dụng chống oxy hóa và giúp cho việc giảm viêm cũng như sưng tấy trong cơ thể.

Trong một số nghiên cứu khoa học gần đây đã ghi nhận được kết luận rằng, selen góp phần hỗ trợ quá trình chuyển hóa hormone tuyến giáp và sửa chữa được DNA trong những tế bào bị hư hỏng.

Ngoài ra thì trong hướng dương còn có chứa:

– Đồng đỏ (bảo vệ tim mạch và củng cố chức năng hệ miễn dịch)

– B6 (tăng cường sự phát triển hệ thống và cải thiện chức năng nhận thức của não bộ)

– Kẽm (hỗ trợ sự trao đổi chất và củng cố chức năng của hệ miễn dịch).

3. Ăn hạt hướng dương có hại không?

Mặc dù sở hữu một loạt các ưu điểm kể trên nhưng hướng dương nếu không ăn đúng cách vẫn có thể gây tổn hại tới sức khoẻ của bạn.

Theo tờ ladyeve.ru đưa tin thì ăn hạt hướng dương có thể mang lại một số tác hại như sau:

- Theo thống kê từ cứ 100 gram hạt hướng dương sẽ có chứa khoảng 520 kilo calo, lượng calo này tương đương với việc bạn ăn một vài miếng thịt lợn nướng, ăn một chiếc bánh mì hay một thanh chocolate. Hay nói cách khác hạt hướng dương có một hàm lượng chất béo khá lớn và nó cung cấp cho cơ thể một lượng calo đáng kể sẽ không tốt cho người đang muốn giảm cân hay đang áp dụng các chế độ ăn kiêng để giảm béo.

- Khi cắn hạt hướng dương bằng miệng, bạn phải tách một lớp vỏ khá cứng, nếu lặp đi lặp lại điều này men răng của bạn có thể sẽ bị phá huỷ, từ đó tạo thành cao răng khiến cho hàm răng của bạn yếu hơn, tăng nguy cơ mắc các bệnh về nha chu.

- Trong hạt hướng dương có chứa một phần cadmium, đây là một chất khá độc hại nếu bị tích luỹ trong cơ thể một thời gian dài sẽ gây ra tổn thương cho thận hay hệ thần kinh.

- Nếu ăn hạt hướng dương nhiều có thể bạn sẽ gặp một số trục trặc liên quan tới cổ họng và dây thanh âm. Biểu hiện có thể quan sát được là khản giọng, mất tiếng và gây khó khăn trong vấn đề giao tiếp.

- Tăng cường nguy cơ bị các chứng liên quan tới hệ tiêu hoá như ợ nóng và viêm ruột.

4. Cách ăn hạt hướng dương đúng cách để tốt cho sức khỏe

Vì những lợi và hại khi ăn hạt hướng dương kể trên thì việc ăn đúng cách sẽ giúp bạn tối ưu được các lợi ích và giảm thiểu thấp nhất những tác hại xấu tới cơ thể.

- Rang nóng hạt lên kể cả hạt đang có vỏ hay hạt không vỏ. Tuyệt đối không nên ăn vỏ kể cả khi nó rất giàu chất xơ nhưng lại rất khó nhai và có hại cho hệ tiêu hóa.

- Hạt hướng dương có thể ăn sống hoặc rang lên đều được. Tùy theo sở thích của mình mà bạn có thể ăn không hoặc ăn cùng với sữa chua, yến mạch, salad hay soup.

- Như đã nói ở trên, hướng dương có chứa khá nhiều chất béo nên bạn phải xem xét tới một khẩu phần ăn phù hợp để không vượt quá lượng chất béo tiêu thụ mỗi ngày, đặc biệt là đối với những người đang giảm cân.

- Cũng bởi vì có nhiều chất béo nên hạt dễ bị ôi thiu, vì thế cần bảo quản hướng dương ở nhiệt độ mát.

- Không nên ăn quá nhiều, không ăn hướng dướng đã bị ỉu, nấm mốc.

- Chọn mua hướng dương ở những cơ sở uy tín, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.