Tìm hiểu về chụp X quang răng và những điều cần lưu ý

Chụp X quang răng là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh nha khoa, đặc biệt là các bệnh viêm nhiễm, răng khôn mọc ngầm, mọc lệch...

1. X quang răng là gì?

Là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh về răng, xương và mô mềm quanh răng, chụp X quang răng sẽ giúp các nha sĩ tìm ra những vấn đề về miệng, răng và hàm.

Hình chụp X quang răng sẽ thể hiện được hết các khoang hở, cấu trúc răng ẩn, tủy răng. Phương pháp này rất hữu hiệu trong việc chẩn đoán tình trạng của răng khôn hay mất xương không thể nhìn thấy được bằng mắt thường.

Đọc thêm:

- Chảy máu chân răng là bệnh gì? Những vấn đề xoay quanh tình trạng chảy máu chân răng

- Đánh răng sau khi ăn sáng tốt hay không và cần lưu ý điều gì?

Dưới đây là những lợi ích mà chụp X quang răng mang đến:

- Giúp xác định được mức độ nghiêm trọng của các bệnh lý răng miệng như sâu răng, viêm nướu, răng mọc lệch…

- Giúp nha sĩ quan sát các cấu trúc dưới răng như các dây thần kinh, mạch máu chi tiết trước khi tiến hành nhổ răng nhằm có phương pháp điều trị phù hợp.

- Giúp phát hiện các bệnh nhiễm trùng và u nang tại các nướu, hàm.

- Xác định viêm nhiễm ở tủy răng.

Bên cạnh đó, chụp X quang răng còn được thực hiện để theo dõi sau khi điều trị nha khoa. Chi phí thực hiện cũng khá rẻ, dao động trong khoảng từ 150.000 đồng tùy vào từng cơ sở y tế.

2. Phân loại chụp X quang răng

Hiện nay, có rất nhiều loại X quang răng và sẽ được chỉ định tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý răng miệng mà người bệnh mắc phải. Các phân loại chụp X quang răng bao gồm:

- Chụp X quang 1 răng: Là kỹ thuật phổ biến được áp dụng trong chẩn đoán bệnh về răng. Chụp X quang 1 răng sẽ giúp bạn hạn chế tiếp xúc với tối thiểu liều tia xạ và vẫn phát hiện ra vị trí răng tổn thương.

- Chụp X quang vòng quanh răng: Phương pháp này cho ra hình ảnh tổng quát về hàm trên, hàm dưới và răng. Để thực hiện kỹ thuật, bệnh nhân chỉ cần ngồi yên để máy X quang quay xung quanh người, thay vì để phim vào bên trong khoang miệng người chụp.

- Chụp X quang toàn cảnh răng: Kỹ thuật này sẽ giúp nha sĩ nhìn tổng quát nhất về hàm, răng, xoang vùng mũi và khớp thái dương. Nó thường được chỉ định để hỗ trợ chẩn đoán sâu răng, khối u, u nang, áp xe, răng mọc lệch, ngầm, thừa mầm, tổn thương ở xương hàm,...

- Chụp X quang răng 3 chiều: Đây là một kỹ thuật mới, giúp các bác sĩ có thể quan sát được những cấu trúc không thể thấy được bằng mắt thường. Kỹ thuật này sử dụng thiết bị X-quang quay kết hợp với các thiết bị kỹ thuật số hiện đại để thu được các hình ảnh X quang 3 chiều từ mô mềm, cơ, xương hàm thậm chí là ống dây thần kinh và các mạch máu.

3. Lưu ý trước khi chụp X quang răng

Không phải bất kỳ trường hợp nào cũng đều được chỉ định chụp X quang răng, chỉ một số tình trạng răng cần chẩn đoán sâu hơn mới sử dụng. Đặc biệt nếu đã có ảnh chup trong thời gian ngắn trở lại đây thì bệnh nhân không cần thiết phải chụp lại. Thông thường, bệnh nhân không cần chuẩn bị gì trước khi chụp X quang răng.

Tuy nhiên nếu bạn đang trong thời gian thai kỳ, bạn cần báo ngay cho bác sĩ nha khoa để xem xét mức độ cần thiết có nên chụp hay không. Tia X dù ít ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng chúng vẫn không tốt đối với cả mẹ và bé.

Nếu thực sự cần thiết phải chụp, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân cho mặc thiết bị bảo hộ an toàn và sử dụng tấm tạp dề chì để che bụng sẽ giúp ngăn chặn tia X.

4. Quy trình thực hiện

Khi thực hiện chụp X quang răng, người chụp sẽ thực hiện các bước như sau:

- Đeo tạp dề chì. Đây là một bước quan trọng giúp bảo vệ cơ thể khỏi sự tác động không tốt của tia X. Một tấm vải thyroid shield sẽ được sử dụng để che vùng cổ nhằm bảo vệ tuyến giáp khi chụp.

- Ngậm chặt bìa cứng để giữ hình ảnh cho phim. Sau đó máy chụp X quang sẽ bao quanh đầu bệnh nhân và chụp hình toàn bộ hàm răng.

- Bệnh nhân có thể được yêu cầu súc miệng trước khi tiến hành chụp X quang răng.

5. Chụp X quang răng có hại không?

Rất nhiều người hiện nay khá lo ngại về việc không biết chụp X quang răng có hại cho sức khỏe hay không? Trên thực tế, tia X về bản chất có khả năng gây nhiễm xạ và ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe con người nếu phải tiếp xúc nhiều.

Tuy nhiên, khi được ứng dụng vào lĩnh vực y tế, đặc biệt là đối với nha khoa thì năng lượng tia X được sử dụng là rất nhỏ và chỉ ở trong giới hạn cho phép. Do đó, việc chụp X quang răng hoàn toàn không gây nguy hiểm đến sức khỏe.

Hơn thế nữa, với cường độ chụp thấp, thời gian chụp phim ngắn sẽ giúp hạn chế tối thiểu sự nhiễm tia, đầu đèn của máy chụp cũng chỉ nhắm vào vùng cần chụp đối với nha khoa là răng, chân răng,... Các trang phục bảo hộ như áo chì và vách chì sẽ giúp hấp thu tối đa các tia tán xạ, tạo sự an toàn tối đa cho người bệnh.

Bên cạnh đó, để hạn chế tối thiểu việc tiếp xúc với tia X, người bệnh không nên chụp với tần suất liên tục và có thể chọn máy X quang kỹ thuật. Điều này là do chụp X quang răng bằng kỹ thuật số sẽ sử dụng máy cảm biến điện tử thay vì sử dụng phim X-quang. Cách này sử dụng ít tia bức xạ để chụp ảnh kỹ thuật số hơn chụp X quang nha khoa truyền thống.

6. Lưu ý gì khi chụp X quang răng

Các phương pháp chụp X quang răng rất đơn giản và không cần tốn nhiều thời gian, tuy nhiên mọi người cũng cần nắm rõ một số lưu ý khi chụp để mang lại hiệu quả tốt nhất:

- Khi đi chụp X quang nên mang theo hồ sơ bệnh án trước đó.

- Ăn uống bình thường trước khi chụp, không cần kiêng hay nhịn ăn.

- Tháo bỏ trang sức, kim loại,...

- Thông báo cho kỹ thuật viên chụp X-quang nếu bạn mang thai hoặc nghi ngờ mang thai. Và chỉ nên chụp X quang răng hay các bộ phận khác khi thực sự cần thiết để phòng tránh ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

- Trẻ em sẽ được chỉ định chụp X quang răng để kiểm tra quá trình mọc răng hoặc chỉnh nha từ sớm. Lúc này, trẻ sẽ được đeo các dụng cụ bảo vệ bằng chì để hấp thụ các tia X tán xạ, hạn chế ảnh hưởng tới sức khỏe.