Tìm "nguồn giữ lửa" cho du lịch Khánh Hòa mùa ế ẩm

Hạ giá tour chạm đáy

Đầu tháng 10 tại Bến tàu du lịch Nha Trang, không khí trở nên đìu hiu khác hẳn sự nhộn nhịp của mùa cao điểm, dễ thấy cảnh nhiều tàu du lịch xếp hàng dài neo đậu nhưng hầu như không có khách. Các chủ tàu tụ tập trò chuyện, người tranh thủ bảo trì, người vẫn ngóng khách từ cổng bến.

Anh Minh Tú, chủ một tàu cano chuyên chở khách tham quan các điểm đảo, chia sẻ: "Mùa này khách ít lắm, có ngày tàu phải nằm bờ. Nhiều khi khách gọi chỉ vài người, chạy thì lỗ vì không đủ bù chi phí xăng dầu mà không chạy thì tiếc. Giờ còn ráng ngày nào hay ngày đó, chứ qua tháng nữa vào mùa mưa thì coi như nghỉ hẳn".

Theo anh, tình trạng vắng khách hiện nay là thực trạng chung của các đội tàu trên vịnh Nha Trang. Nguyên nhân chủ yếu đến từ thói quen du lịch biển tập trung vào mùa hè và các dịp lễ Tết, trong khi thời điểm cuối năm thường rơi vào mùa thấp điểm, thời tiết thất thường khiến nhu cầu đi biển giảm mạnh.

Ông Trần Văn Phú - Trưởng phòng Quản lý Bến tàu Du lịch Nha Trang (Ban Quản lý Vịnh Nha Trang), cho biết: Trong giai đoạn từ ngày 13/9 đến 12/10, tổng lượng khách qua bến chỉ đạt khoảng 101.730 lượt, trong đó số lượt khách chuyển tàu xuất bến chỉ vỏn vẹn 5.716 lượt. Đây là con số giảm mạnh so với mùa cao điểm du lịch. 

Tình trạng khách du lịch giảm kéo theo thu nhập của những người làm nghề tàu và các dịch vụ quanh bến cũng sụt giảm đáng kể. Mặc dù khách quốc tế có đi quanh năm, nhưng so với lượng khách nội địa trong mùa cao điểm thì con số này rất nhỏ.

Ông Phú cũng cảnh báo về việc "bán tour giá rẻ" đang phổ biến. Nhiều chủ tàu chào bán tour tham quan các điểm đảo với giá chỉ bằng một nửa so với giá niêm yết ví dụ, tour có giá 1 triệu đồng/người lại được chào bán chỉ còn 500.000 đồng. Với mức giá "hời" như vậy, du khách dễ dàng đồng ý mà không lường trước được rằng nhiều dịch vụ tại các điểm đảo như lặn biển, đi cano, ăn uống… lại không bao gồm trong giá tour và thường được tính phí rất cao tại chỗ.

"Du khách nghĩ mình mua được giá rẻ, nhưng khi đến đảo lại phải trả thêm các khoản phí như lặn biển, đi cano hay ăn uống với giá cao hơn rất nhiều", ông Phú nói.

Cùng chung tình cảnh, anh Đặng Thế Truyền – Tổng Giám đốc Công ty TNHH Cam Lâm online, đơn vị thành công với mô hình liên kết du lịch tham quan và trải nghiệm hái xoài ngay tại vườn của nông dân xã Cam Lâm chia sẻ, chỉ mới hai tháng trước khách tấp nập tham quan vườn xoài, giờ thì thưa vắng hẳn. Những người nông dân từng tất bật đón khách vào vườn xoài tham quan, trải nghiệm, giờ quay lại với công việc chăm sóc vườn tược thường ngày. Dù giá bán cho thương lái thấp hơn nhiều so với bán trực tiếp cho du khách, nhưng đây là lựa chọn duy nhất trong mùa thấp điểm.

Nhiều khách sạn, quán ăn, cửa hàng cũng đối mặt với lượng khách du lịch sụt giảm mạnh, khiến không khí trung tâm có phần ảm đạm, trái ngược hẳn với hình ảnh nhộn nhịp của mùa du lịch cao điểm.

Chị Thảo Trâm (du khách đến từ TP.HCM), chia sẻ rằng đây là lần đầu chị đến Khánh Hoà vào mùa thấp điểm nên không phải chờ đợi khi sử dụng dịch vụ. Ban ngày vị khách này đã tranh thủ tham quan gần hết các tour đảo và các điểm du lịch nổi bật. Nhưng mới đến đêm thứ hai, chị đã không biết đi đâu ngoài việc dạo chợ đêm, ăn tối rồi về khách sạn khi mới 23 giờ.

"Muốn tiêu tiền cũng không được vì hàng quán thiếu bản sắc, ẩm thực và đồ mỹ nghệ na ná nhau. Tôi biết đến Phố đi bộ ở công viên cầu Trần Phú - mô hình kinh tế đêm được thí điểm năm ngoái, nổi tiếng với các màn ca múa và gian hàng sầm uất mở đến 0h. Tìm đến nơi thì đã ngưng hoạt động. Chỉ còn các quán bar, nhưng đó không phải sở thích của tôi nên tôi không đến".

Loay hoay giải bài toán du lịch bốn mùa

Thực tế cho thấy, mùa thấp điểm có thể trở thành giai đoạn để ngành du lịch Khánh Hòa "làm mới" bằng những sản phẩm sáng tạo và khác biệt. Thế nhưng, khoảng trống về hoạt động mang chiều sâu, thiếu trải nghiệm về đêm, sự đơn điệu của sản phẩm bản địa… đang khiến du khách không có lý do để ở lại lâu hơn.

Theo nhận định của ông Nguyễn Văn Thành – nguyên Giám đốc Trung tâm thông tin Xúc tiến du lịch Khánh Hoà, các doanh nghiệp địa phương đang bỏ lỡ một nguồn khách hàng tiềm năng có sẵn trong mùa thấp điểm, đó chính là người dân địa phương.

Họ vẫn có nhu cầu nghỉ ngơi, trải nghiệm gần nhà vào các dịp cuối tuần, lễ ngắn ngày, sinh nhật hay kỷ niệm. Nếu có những sản phẩm du lịch linh hoạt, phù hợp túi tiền, gắn kết với không gian văn hóa địa phương, thì dòng khách này hoàn toàn có thể trở thành "nguồn giữ lửa" cho du lịch nội tỉnh, giúp ngành phát triển ổn định suốt bốn mùa.

Bên cạnh đó, việc hạ giá tour quá thấp để thu hút khách trong mùa thấp điểm được xem là con dao hai lưỡi. Mặc dù giúp tăng lượng khách trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài lại dễ dẫn đến tình trạng giảm giá trị sản phẩm du lịch, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ và hình ảnh điểm đến.

Theo ông Thành, những sản phẩm giá rẻ thường đi kèm với việc cắt giảm dịch vụ hoặc phát sinh các chi phí ngầm khiến khách không hài lòng. Điều này không chỉ làm mất niềm tin của du khách đối với địa phương mà còn khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc duy trì kinh doanh bền vững".

Để khắc phục tình trạng này, các doanh nghiệp cần tiếp tục đổi mới và phát triển các sản phẩm du lịch hấp dẫn, đồng thời đa dạng hóa nguồn khách trong mùa thấp điểm. Việc cân bằng và khai thác hiệu quả cả khách nội địa lẫn các nhóm khách khác sẽ giúp ngành du lịch Khánh Hòa duy trì sự phát triển ổn định quanh năm.

Ở góc độ doanh nghiệp, để biến Khánh Hòa thành điểm đến du lịch bốn mùa, điều này không thể chỉ trông chờ vào nỗ lực đơn lẻ của các doanh nghiệp mà cần có sự hỗ trợ, phối hợp giữa chính quyền địa phương và các cơ quan quản lý nhà nước để tạo nên một chiến lược phát triển chung hiệu quả.