Tình người trong bão lũ: Liều thuốc tinh thần của người dân Đa Hội

Trận lũ lụt lịch sử

Gần một tuần sau khi đỉnh lũ đi qua, đến ngày 14/10, người dân Đa Hội vẫn phải gồng mình sống chung với nước lũ. Dòng nước dữ từ sông Cầu bủa vây, biến toàn bộ khu vực thành một biển nước mênh mông, buộc hầu hết người già và trẻ nhỏ phải di tản khẩn cấp để bảo toàn tính mạng.

Tại những ngôi nhà nằm giữa vùng lũ, chỉ còn những người trẻ tuổi và trung niên cố gắng sinh sống, cầm cự chờ đợi từng ngày nước rút. Trong thời khắc sinh tử ấy, những hộp cơm ấm nóng, những thùng nước sạch, cùng hàng cứu trợ từ chính quyền và các đội thiện nguyện đã trở thành liều thuốc tinh thần vô giá, giúp họ vững tin hơn để chống chọi với sức mạnh tàn khốc của thiên nhiên.

Nằm ở vị trí trũng, sát sông Cầu nên đối với người dân thôn Đa Hội, lũ lụt không phải là chuyện hiếm. Thế nhưng, trận lũ năm 2025 này đã vượt qua mọi tiền lệ, mọi kinh nghiệm phòng chống thiên tai mà họ từng trải qua.

Ngồi trầm ngâm tại nơi sơ tán, bà Ngô Thị Dư (70 tuổi), người đã chứng kiến bao thăng trầm của thôn làng, nhẩm đếm lại: "Năm 1981 lũ đến một lần, đến năm 2001 thôn Đa Hội tiếp tục có lũ. Đến năm 2024 vừa qua, bão Yagi cũng khiến dân làng chìm trong biển nước nhưng lũ vẫn chưa qua được bờ đê. Cho đến năm 2025, nước lũ đã có lúc tràn qua nhiều khúc đê. Nếu không có sự trợ giúp kịp thời của bộ đội và dân làng, nước đã nhấn chìm hết các hộ dân nằm bên trong đê", bà Dư kể lại.

Trong trí nhớ của bà Dư, những ngày trước khi lũ đến, thôn Đa Hội có những cơn mưa tầm tã, màn mưa dày đặc kéo dài không ngớt. Đến đêm ngày 7/10, mưa lớn khiến các con đường dẫn vào thôn đều bị ngập. Sang đến ngày 8/10, nước bắt đầu dâng lên mỗi lúc một nhanh chóng, không cho người dân kịp trở tay.

Đỉnh điểm xảy ra vào đêm ngày 8/10, rạng sáng ngày 9/10. Nước dâng lên với tốc độ chóng mặt, nhấn chìm gần hết tầng 1 của các ngôi nhà. Đêm ấy, dù trời đã khuya, hầu như tất cả nhà dân của thôn Đa Hội đều sáng đèn, tiếng hô hào vang lên giục nhau chống lũ. Trên những con đường chìm trong nước, từng dòng người hối hả di chuyển về phía bờ đê cao. 

Trong cuộc di tản vội vã ấy, người dân chỉ kịp mang theo một vài tài sản quý giá nhất. Còn lại, phần lớn tài sản lớn như xe máy, tủ lạnh… họ đành phải để lại, chấp nhận nhìn của cải chìm dần trong làn nước hung dữ. Trên bờ đê, những người sơ tán dựng vội lều bạt, kê kích tạm bợ những chiếc giường, tủ cứu được, tạo thành một khu lánh nạn tạm bợ.

Nợ cũ chưa trả hết, nợ mới lại sắp đến

Căn nhà 2 tầng nơi bà Dư cùng con cháu sinh sống cũng bị ngập gần hết tầng 1. Thiên tai ập đến bất ngờ khiến bà Dư cùng người cháu nội 2 tuổi phải đi tránh trú, trong khi con trai và con dâu quyết định bám trụ lại. Ngồi tại Trường Mầm non xã Hợp Thịnh, bà Dư không giấu được nỗi trầm ngâm, ánh mắt buồn buồn luôn hướng về phía con đê sông Cầu. Bà lo cho gia đình người con khi thiên tai đi qua chúng sẽ vực dậy cuộc sống như thế nào. 

"Năm trước, lũ lụt cũng khiến gia đình con tôi rơi vào cảnh chật vật, phải vay mượn để ổn định lại cuộc sống. Khi mọi thứ tưởng đã ổn thỏa thì năm nay, thiên tai lại ập đến. Rồi không biết chúng sẽ xoay sở cuộc sống như thế nào", bà Dư nghẹn ngào.

Ở cùng phòng với bà Dư, bà Ngô Thị Trung (58 tuổi) cũng chưa hết hoang mang mỗi khi nhớ về trận lũ lụt vừa xảy ra. Trong thiên tai, căn nhà cấp 4 của gia đình bà gần như bị nước lũ "nuốt chửng", chỉ còn chừa lại phần mái fibro xi măng lờ mờ trên mặt nước.

Bà Trung nghẹn ngào nhớ lại: "Đêm ngày 7/10, khi thấy nước dâng lên cao, vợ chồng tôi đã khẩn trương di dời một số đồ vật, tài sản để lên cao nhưng cuối cùng vẫn bị nước lũ nhấn chìm. Tài sản quý giá nhất là chiếc xe máy và chiếc xe đạp điện cũng bị ngâm trong nước lũ".

Cũng giống như bà Dư, gánh nặng tài chính là điều khiến bà Trung lo lắng hơn cả. Năm ngoái, khi bão Yagi về, gia đình bà cũng bị thiệt hại nặng nề. Khoản nợ vay năm trước để ổn định lại cuộc sống vẫn còn chưa trả hết thì năm nay mưa lũ lại ập đến. "Hiện tại, tài sản lớn nhất còn lại của gia đình chỉ là một vài con lợn được ông nhà tôi kịp thời chuyển lên đê trước đó. Ở nơi mới, dù không còn phải nơm nớp lo âu nhưng phần vì lạ nhà, phần vì lo nghĩ cho người thân và căn nhà đang chìm trong nước nên chẳng đêm nào tôi ngủ được", bà Trung chua xót.

Tình người ở nơi sơ tán

Cách thôn Đa Hội chừng một cây số, Trường Mầm non xã Hợp Thịnh đã trở thành nơi nương tựa cho hàng trăm con người trong cơn hoạn nạn. Ngay sau khi thiên tai xảy ra, trường đã được trưng dụng để trở thành nơi tránh trú. Có thời điểm, Trường Mầm non xã Hợp Thịnh đã phải tiếp nhận và chăm sóc cho 252 người bị ảnh hưởng bởi thiên tai, chủ yếu là người già và trẻ nhỏ.

Bà Phạm Thị Mai, Hiệu trưởng Trường Mầm non xã Hợp Thịnh, cho biết: Ngay khi nhận được nhiệm vụ, Ban giám hiệu nhà trường đã triệu tập toàn bộ 54 giáo viên, nhân viên đang công tác tại trường để triển khai công tác dọn dẹp, chỉnh trang, chuyển đổi các phòng học trở thành những căn phòng đáp ứng nhu cầu ngủ, nghỉ của người dân. 

Trong suốt thời gian lũ lụt, giáo viên nhà trường, phối hợp cùng Hội LHPN xã và Đoàn Thanh niên, đã đảm nhiệm toàn bộ công tác hậu cần để chuẩn bị 3 bữa ăn chu đáo mỗi ngày cho toàn bộ người dân tránh trú tại trường.

"Chúng tôi xác định tâm thế chăm sóc mọi người dân tránh trú tại trường như những người thân trong gia đình mình. Tinh thần này được thể hiện rõ qua sự tận tâm của các cô giáo. Với nhiều cụ già tuổi cao, sức yếu, khó khăn trong việc vận động, ăn uống, vệ sinh cá nhân, nhà trường đều cử người giúp đỡ tận tình, chu đáo", bà Mai chia sẻ.

Những ngày qua, chứng kiến sự quan tâm, chăm sóc ân cần của các giáo viên và hội viên phụ nữ tại nơi tránh trú, bà Ngô Thị Dư không giấu được sự xúc động: "Chúng tôi gặp thiên tai, hoạn nạn tụ tập về đây, không những có chỗ ngủ, nghỉ sạch sẽ, mát mẻ mà còn có cơm ăn, áo mặc, có người giúp đỡ, thật tình chúng tôi chẳng biết nói gì hơn là gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Đảng, Nhà nước, chính quyền địa phương và các cô giáo đã tận tình quan tâm tới chúng tôi".

Cũng theo bà Dư, chính lòng hảo tâm của cộng đồng và sự quan tâm chu đáo từ chính quyền, các ban ngành đã trở thành nguồn sức mạnh tinh thần to lớn, giúp những người dân vùng lũ như bà có thêm niềm tin và động lực để vượt qua gian khó. 

Đến giữa tháng 10, nước lũ đã có dấu hiệu rút chậm nhưng cuộc sống bình thường vẫn còn là một điều xa vời đối với người dân thôn Đa Hội. Cùng chung một cảm xúc, tất cả mọi người tại nơi sơ tán đều mong muốn nước lũ nhanh rút để sớm được trở về, dọn dẹp nhà cửa và bắt đầu trở lại cuộc sống.