Tivi khách sạn phải trả phí tác quyền là đúng luật

Những ngày qua hàng loạt chủ khách sạn 1 đến 3 sao tại Đà Nẵng bất ngờ nhận được công văn từ Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) chi nhánh phía Nam thông báo “chủ doanh nghiệp/cơ sở kinh doanh sử dụng âm nhạc khẩn trương liên hệ để thực hiện nghĩa vụ trả tiền sử dụng quyền tác giả khi sử dụng tác phẩm âm nhạc trong hoạt động kinh doanh”. Mức thu được quy định rõ 25.000 đồng/phòng/năm đối với phòng ngủ/phòng khách có sử dụng tivi.

“Việc thu phí các khách sạn ở Đà Nẵng tiến hành 3-4 năm nay, nhưng đều ở các khách sạn 4-5 sao, đến nay chúng tôi mới tiến hành thu các khách sạn 1-3 sao”, nhạc sỹ Phó Đức Phương, Giám đốc VCPMC nói. Ông nói thêm, riêng Hà Nội và TPHCM đã thu từ 10 năm nay. Nhiều tỉnh/thành phía nam khác cũng “đi vào quy củ”.

Nhạc sĩ Phó Đức Phương nói việc thu phí tác quyền trên TV là đúng luật

“Toàn bộ cá nhân, tập thể, kinh doanh ở lĩnh vực nào không biết nhưng đã sử dụng âm nhạc trong lĩnh vực của mình nhằm phục vụ cho công việc kinh doanh thì phải trả tiền tác quyền. Sử dụng tác phẩm nghĩa là sử dụng tài sản của tác giả để kinh doanh thì phải nghĩ đến chủ nhân của chúng chứ”, nhạc sỹ Phó Đức Phương nói.
Ông cho rằng việc các chủ khách sạn ở Đà Nẵng phản ánh đến báo chí là do không hiểu thật hay cố tình không hiểu và “phải tìm hiểu luật chứ không phải lu loa”.

Trước đó, các chủ khách sạn đã phản ứng vì họ phải trả phí dịch vụ cho truyền hình rồi, nhà đài cũng thực hiện nộp tác quyền rồi chẳng phải phí chồng phí? Đại diện Trung tâm khẳng định không có chuyện đó.
Theo lý giải từ Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam, truyền hình trả phí khi đó được tính là phí truyền đạt tác phẩm tới công chúng. Khách hàng trả phí cho truyền hình chỉ đơn giản là trả tiền để cung cấp dịch vụ. Cá nhân xem tivi không có nghĩa vụ phải trả tác quyền nhưng khách sạn và cơ sở lưu trú sử dụng tivi như một hạng mục trong dịch vụ kinh doanh nên đương nhiên phải trả.

Cần điều chỉnh

Chủ trì cuộc gặp báo chí về phía Bộ có ông Bùi Nguyên Hùng, Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả. Ông nói, theo Luật sở hữu trí tuệ và các điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia là thành viên thì việc triển khai văn bản thu phí bản quyền tác giả âm nhạc ở Đà Nẵng là hợp pháp. Điều này được quy định trong Khoản 1 điều 23 Nghị định 100 Hướng dẫn thi hành Luật Sở hữu trí tuệ.

“Tuy nhiên, việc thu như thế nào, mức phí bao nhiêu lại là vấn đề khác”, ông Hùng nói. Ông phân tích thêm, nếu như tác giả, người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm có tài sản và ủy quyền cho 3 tổ chức này thì các tổ chức này chỉ được thu phí cho các hội viên của mình và có tài sản của mình. Còn thu không đúng hội viên, thu không đúng tài sản thì là việc làm trái pháp luật. Hơn nữa, trong công văn gửi đến các khách sạn, lãnh đạo Cục Bản quyền tác giả cũng chỉ ra việc “vượt thẩm quyền” khi yêu cầu các cơ sở kinh doanh liên hệ để thực hiện việc nộp phí. Có những loại hình người sử dụng buộc phải đến gặp tác giả để xin phép và trả phí, nhưng có những loại hình theo quy định không cần xin phép mà chỉ cần trả phí. Trong trường hợp này, Trung tâm thu tiền là đúng, nhưng không thể theo hình thức “cứ ngồi một chỗ”.

Nói về mức phí cố định 25 nghìn đồng/tivi mỗi năm, ông Bùi Nguyên Hùng khẳng định đó là giao dịch dân sự nên các bên tự thỏa thuận. Trong trường hợp bên có tài sản và bên khai thác sử dụng không đi tới thỏa thuận, cơ quan nhà nước vào cuộc và hai bên có thể kiện ra tòa để tìm tiếng nói chung. Tuy thế, ông cũng lưu ý VCPMC nên điều chỉnh mức phí vì chưa chắc đã phù hợp với mọi đối tượng. Ông cũng nhấn mạnh cần có lộ trình thích hợp và quan trọng không vì thỏa thuận không được mà để công chúng không thưởng thức âm nhạc.