Trẻ có biểu hiện này, nghĩ ngay con bị điếc

Bé Phương Anh, 15 tháng tuổi, ở Hà Nội, đã bước vào giai đoạn bi bô nhưng bố mẹ không thấy con có biểu hiện giao tiếp. Bé không biết nhìn theo khi người khác gọi, không giật mình khi có tiếng động to và cũng không bi bô những tiếng quen thuộc như trẻ cùng lứa tuổi. Gia đình đưa con đến khám tại BV Nhi TƯ và BV Tai Mũi Họng TƯ. Ở cả hai nơi, bé đều được chẩn đoán điếc mức độ sâu.

Là học viên quen thuộc của Trung tâm thính học, BV Nhi TƯ, bé Nguyễn Trường Phúc, 5 tuổi, ở Nam Định, đã gắn bó với các cô giáo tại đây được gần 3 năm. Theo anh Nguyễn Khắc Trường - bố bé Phúc, khi bé khoảng 10 tháng tuổi, anh thấy con trai phản ứng chậm với các tiếng động ở phía sau nhưng không đưa cháu đi khám ngay. Lần lữa mãi đến khi con được 2 tuổi, thấy con không đáp lời khi bố mẹ gọi, không hứng thú chơi với các bạn cùng tuổi, phải nói rất to thì con mới nghe thấy, anh Trường mới đưa bé đến khám tại Trung tâm thính học. Bé Phúc được điều trị và luyện nghe nói từ đó.

Bé Phúc trong giờ học tại Trung tâm Thính học, BV Nhi TƯ

TS.BS Nguyễn Tuyết Xương, Trưởng khoa Tai Mũi Họng, BV Nhi TƯ, cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghe kém ở trẻ. Với 2 trường hợp trên được xác định một phần do mẹ các cháu đều mắc rubella trong 3 tháng đầu thai kỳ. Ngoài ra, còn nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghe kém ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ như: Bẩm sinh, mẹ bị nhiễm trùng trong thời kì mang thai; bất thường sọ mặt bao gồm những bất thường về hình thái học của vành tai, ống tai, không có nhân trung, đường chân tóc thấp, sinh non, dùng kháng sinh nhóm aminoglycosis hơn 5 ngày, viêm màng não mủ…

“Với trẻ không may bị điếc bẩm sinh, người lớn có thể nhận biết được thông qua một số biểu hiện cơ bản như trẻ không phản xạ trước tiếng vang lớn, gọi không nghe, không bi bô nói khi đến tuổi… Trong trường hợp nghi ngờ trẻ khiếm thính, phải đưa bé đi khám chuyên sâu sớm, để được những chuyên gia về thính học tư vấn, bởi thời gian để chăm sóc trẻ hiệu quả chỉ khoảng 3 đến 5 năm đầu” - TS Nguyễn Tuyết Xương cho hay.  

Sàng lọc sớm khi chưa muộn

Trẻ bị giảm thính giác nếu không được phát hiện và can thiệp sớm sẽ bị câm, điếc, chậm phát triển trí não, dẫn đến gặp khó khăn trong học tập, giao tiếp. Vì vậy, sàng lọc nghe kém sớm là vô cùng cần thiết đối với quá trình phát triển của trẻ nhỏ. Tại BV Nhi TƯ, các bác sĩ đã tiến hành sàng lọc khiếm thính bằng phương pháp đo âm ốc tai (OAE) kết hợp điện thính giác thân não (ABR).

Các bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng cho biết, thời điểm lý tưởng để tiến hành sàng lọc thính lực cho trẻ chậm nhất là 3 tháng sau khi sinh. Nếu trẻ được phát hiện mất thính lực muộn (từ 2 - 3 tuổi) có thể gặp khó khăn trong phát âm, phát triển ngôn ngữ và nhận thức so với các trẻ bình thường, có thể phải gánh chịu những khuyết tật vĩnh viễn như bị câm, điếc. 

Cũng theo TS Nguyễn Tuyết Xương, đối với các gia đình có con bị khiếm thính, hành trình để trẻ nghe, nói được thực sự rất kỳ công và đòi hỏi sự kiên trì của các bậc làm cha mẹ.