Trước 31/1/2026, đề xuất chính sách hỗ trợ người dân sử dụng phương tiện giao thông xanh

Công văn nêu: Xét báo cáo của Bộ Xây về lộ trình phát triển hệ thống giao thông công cộng đồng bộ, hiện đại; đề xuất cơ chế, chính sách đột phá để thu hút đầu tư tư nhân, hỗ trợ người dân sử dụng các phương tiện giao thông công cộng, giao thông xanh, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan: Công an, Tư pháp, Tài chính, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh và các cơ quan, đơn vị có liên quan, tham vấn thêm ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, tham khảo kinh nghiệm của một số quốc gia tiên tiến, trên cơ sở đó rà soát, hoàn thiện Báo cáo.

Phó Thủ tướng lưu ý, Báo cáo cần làm rõ từng nhiệm vụ cụ thể về đề xuất cơ chế, chính sách, quy hoạch, dự án đầu tư, nguồn lực, tổ chức thực hiện... gắn với trách nhiệm của từng cơ quan, cấp trung ương hay địa phương, lộ trình thực hiện từng nhiệm vụ; đồng thời, làm rõ sản phẩm của Báo cáo, cấp có thẩm quyền phê duyệt (Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hay các Bộ, ngành, địa phương), trình tự, thủ tục phê duyệt, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 31 tháng 01 năm 2026.

* Chuyển đổi xanh nền kinh tế, chuyển đổi xanh phương tiện giao thông trong bối cảnh ô nhiễm môi trường không khí do hoạt động giao thông đã trở nên bức xúc, gây ảnh hưởng đến sức khỏe Nhân dân tại một số đô thị; việc chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng năng lượng xanh có vai trò vô cùng quan trọng trong việc giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan.

Trong thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo thúc đẩy chuyển đổi xanh phương tiện giao thông. Trong đó, tại Thông báo số 8/TB-VPCP ngày 8/1/2025, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã giao Bộ Tài chính nghiên cứu chính sách khuyến khích các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công chuyển đổi sang sử dụng phương tiện giao thông xanh để thay thế phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch; đồng thời, tại Thông báo số 490/TB-VPCP ngày 17/9/2025 , Phó Thủ tướng cũng đã yêu cầu Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tập trung xây dựng và ban hành Kế hoạch hành động chi tiết, toàn diện, có lộ trình cụ thể, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước khi phê duyệt; công bố sớm, công khai lộ trình chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh, kèm theo các chính sách hỗ trợ cụ thể, khả thi để người dân và doanh nghiệp đồng thuận, thực hiện.

Theo các chuyên gia, với tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng như hiện nay, nhất là ở các thành phố lớn như thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, việc phát triển mô hình đô thị định hướng giao thông công cộng (TOD) cũng là một hướng đi quan trọng giúp giảm phát thải CO ₂ . Mô hình này hạn chế người dân sử dụng phương tiện cá nhân, khuyến khích dùng phương tiện công cộng.

Các chuyên gia cho rằng, trong chiến lược phát triển giao thông xanh có nhiều nhiệm vụ và giải pháp cần triển khai, trước hết là phải hoàn thiện khung pháp lý và thể chế, xây dựng bộ tiêu chí, tiêu chuẩn đánh giá hệ thống giao thông vận tải xanh. Hiện nay, vận tải đường bộ chiếm tỉ trọng lớn nhất, cao hơn nhiều so với đường sắt và đường thủy, vì vậy cần tái cơ cấu mạnh mẽ thị phần vận tải, theo hướng giảm phụ thuộc vào giao thông đường bộ để tiến tới phát triển bền vững hơn.

Cũng theo các chuyên gia, cùng với việc tái cơ cấu thị phần vận tải, cần có kế hoạch chuyển đổi phương tiện và hạ tầng giao thông theo hướng xanh hóa, tức là kết hợp phát triển hạ tầng xanh với phương tiện xanh, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng giao thông thông minh. Phát triển logistics xanh là xu hướng tất yếu, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và góp phần thực hiện mục tiêu giảm phát thải quốc gia...