Theo ông Bùi Sỹ Lợi, việc thay đổi quy định về tuổi nghỉ hưu đã nhiều lần được Quốc hội bàn bạc và tính toán. Lần sửa Bộ luật Lao động năm 2012 và lần sửa Luật BHXH 2014, vấn đề này đã được đưa ra nhưng không ngã ngũ.
Vào thời điểm đó, các cơ quan liên quan thảo luận và đưa ra phương án lao động nam nữ đều nghỉ ở tuổi tối đa là 60, cùng với đó là quy định quyền được làm thêm, với nữ có thể nghỉ từ 55 tuổi, từ tuổi thứ 56 là quyền làm thêm và tối đa là 60 tuổi. Nếu không muốn làm thêm họ có thể nghỉ ở 55 và nam cũng như vậy. Tuy nhiên Quốc hội không đồng ý.
Tại lần sửa đổi này, Ban soạn thảo đã đưa ra phương án nâng tuổi nghỉ hưu của nam lên 62 và nữ là 60. Căn cứ để nâng tuổi nghỉ hưu là căn cứ vào nghị quyết TƯ. Nghị quyết 28 của TƯ về cải cách chính sách BHXH ghi điều chỉnh tuổi nghỉ hưu theo lộ trình.
“Nhưng tại sao lại là 62 và 60? Hiện chúng tôi đi lấy ý kiến, với bộ phận nữ làm quản lý họ hỏi tại sao tuổi nghỉ hưu của chúng tôi là 60 và nam lại là 62, như vậy là trái với công ước CEDOW, tôi cũng không trả lời được, nữ lao động phổ thông bảo tôi khổ thế này ông lại bắt tôi thêm 5 năm tôi cũng chết. Hiện đang có 2 luồng ý kiến trái ngược nhau như thế...”, ông Lợi chia sẻ.
Vì vậy nhiệm vụ của Ban soạn thảo và Ủy ban thẩm định là cần phải giải bài toán cho thỏa đáng vì sao nam nghỉ hưu ở tuổi 62 và nữ ở tuổi 60.
Theo Phó chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội, thực ra nâng tuổi nghỉ hưu về bản chất không thay đổi gì so với điều 187 Bộ luật Lao động hiện hành.
Theo đó, điều 187 quy định những người làm việc trong điều kiện bình thường thì nghỉ hưu ở 60 đối với nam và 55 đối với nữ. Những người làm việc trong điều kiện nặng nhọc độc hại nguy hiểm và một số ngành khác thì chính phủ cho giảm 5 năm. Thực tế có người không phải giảm 5 năm mà là 10 năm. Ví dụ một người làm việc trong lĩnh vực nặng nhọc độc hại nguy hiểm và suy giảm sức khỏe 61% thì họ sẽ về hưu sớm hơn 10 năm.
Hiện nay, đối với lực lượng quân đội và công an nhân dân, phụ nữ có người về hưu ở tuổi 43.
Chỉ có những người có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, có khả năng quản lý, được chủ sử dụng yêu cầu và bản thân lao động có sức khỏe và cũng có nguyện vọng thì mới kéo dài thêm 5 năm làm việc.
Ông Lợi khẳng định, việc sửa đổi quy định tuổi nghỉ hưu lần này thực chất chỉ giải bài toán tại sao nam 62 và nữ 60.
Những người làm việc trong điều kiện nặng nhọc độc hại thì giảm 10 năm, điều kiện bình thường thì giảm 5 năm còn chính sách giữ lại chỉ giữ những người có trình độ chuyên môn kỹ thuật.
“Tôi giữ anh lại là giữ khai thác cái đầu thông thái của anh, chuyên môn giỏi cùa anh”, ông Lợi khẳng định.
Tuy nhiên, theo ông Lợi, quy định về tuổi nghỉ hưu là quy định đặc biệt quan trọng phải tiếp tục lấy ý kiến thông qua các cơ quan như Mặt trận tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội.
“Quy định về tuổi nghỉ hưu là do chính người lao động họ quyết định chứ Quốc hội không thể ngồi đây tự quyết định cho ông lao động trực tiếp này đến bằng này tuổi nghỉ hưu là không đúng. Phải giải được bài toán cho cả số đông”, ông Lợi nhấn mạnh.
Phải giao các bộ ngành chỉ ra được lĩnh vực nào có thể nâng tuổi nghỉ hưu, lĩnh vực nào không thể. “Tôi nói ví dụ trong ngành giáo dục, giáo viên mầm non mẫu giáo thì không thể nam 62 nữ 60 nghỉ hưu được. Dứt khoát là không được, chúng ta phải có danh mục các ngành nghề cụ thể”, Phó chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội khẳng định thêm một lần nữa.