pnvnonline@phunuvietnam.vn
Uống rượu vừa phải vẫn có thể gây hại cho sức khỏe
Một số nghiên cứu trước đây đã đề cập đến các lợi ích đối với sức khỏe khi uống rượu vừa phải, chẳng hạn như giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Hoặc đưa ra các lợi ích tiềm năng của rượu vang hoặc rượu Tequila với sức khỏe của người dùng.
Nhưng gần đây, một nghiên cứu mới do các nhà khoa học đến từ Đại học Greifswald, Đức đã được thực hiện để đánh giá vấn đề này. Kết quả mà họ thu được có sự trái ngược so với những quan điểm trong quá khứ. Chi tiết của nghiên cứu được đăng tải trên Tạp chí Y khoa PLOS.
Theo đó, trong khi các nghiên cứu trước đây cho rằng người không sử dụng rượu có tỷ lệ tử vong cao hơn người uống rượu vừa phải. Còn trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã đề cập đến các yếu tố nguy cơ sức khỏe trước đó của những người không sử dụng rượu.
Gánh nặng sức khỏe do uống rượu gây ra
Theo thống kê năm 2019 của Viện Quốc gia về lạm dụng rượu và nghiện rượu Mỹ (NIAAA), có đến 85,6% người trên 18 tuổi đã từng sử dụng rượu. Đồng thời có đến 14,5 triệu người trên 12 tuổi đang bị rối loạn sử dụng rượu (AUD) - một tình trạng khó kiểm soát việc uống rượu bất kể các lợi ích nghề nghiệp, sức khỏe và xã hội.
Các báo cáo của NIAAA cũng nhấn mạnh rằng, uống rượu là góp phần gây tử vong cho khoảng 95000 người mỗi năm. Vì vậy uống rượu được xếp ở vị trí thứ 3 trong số các nguyên nhân gây tử vong phổ biến có thể phòng tránh được.
Nhiều kết quả của các nghiên cứu được thực hiện trước đây ủng hộ quan điểm uống rượu vừa phải có lợi với sức khỏe. Một số trong đó chỉ ra rằng, người uống rượu vừa phải sống lâu hơn người không uống rượu. Những nghiên cứu khác lại kết luận tuổi thọ của những người uống rượu vừa phải kéo dài hơn so với những người uống rượu nhiều.
Nhưng theo Giáo sư - Tiến sĩ Ulrich John, ông và các cộng sự của mình không có cùng ý kiến với quan điểm trên. Họ cho rằng các yếu tố nguy cơ sức khỏe cao khác có thể là nguyên nhân dẫn đến tuổi thọ của người không uống rượu thấp hơn so với người uống rượu vừa phải.
Ông giải thích, các thống kê dịch tễ học từ nhiều năm dường như ủng hộ lợi ích của uống rượu vừa phải. Chúng thể hiện tuổi thọ của những người uống rượu vừa phải kéo dài hơn so với người không uống rượu. Từ đó tạo cơ sở cho quan điểm uống rượu có lợi ích với sức khỏe, nhất là bệnh lý tim mạch.
Vì vậy, các sinh viên y khoa và bệnh nhân được khuyến cáo rằng uống rượu ít hoặc vừa phải sẽ giúp cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, những kết quả nghiên cứu cũ về tác dụng tích cực của uống rượu vừa phải ngày càng thể hiện nhiều hạn chế và thiếu sót.
Điều này thúc đẩy Tiến sĩ John và các cộng sự của ông tìm cách phân loại những người không sử dụng rượu. Phân loại đối tượng với các yếu tố nguy cơ khác nhau có thể là câu trả lời cho vấn đề tuổi thọ ở những người không uống rượu ngắn hơn so với những người uống rượu vừa phải.
Nghiên cứu được tiến hành như thế nào?
Để thực hiện nghiên cứu, các tác giả đã sử dụng dữ liệu từ những cuộc phỏng vấn phát hiện rối loạn sử dụng rượu từ năm 1996-1997. Có 4028 kết quả phỏng vấn của những người trưởng thành tham gia các cuộc phỏng vấn này đã được lựa chọn ngẫu nhiên để tiến hành nghiên cứu. Những người này đều có độ tuổi từ 18-64 tuổi vào thời điểm phỏng vấn.
Các câu hỏi phỏng vấn xoay quanh những vấn đề bao gồm tình trạng sử dụng rượu trong 12 tháng trước đó; các yếu tố nguy cơ như tiền sử nghiện rượu hoặc ma túy, uống rượu nguy cơ cao hay hút thuốc lá. Đồng thời sức khỏe của những người tham gia cũng sẽ được đánh giá và phân loại. Mức độ sức khỏe tổng thể được thể hiện qua các cấp độ từ kém đến xuất sắc.
Theo kết quả thống kê, trong vòng 12 tháng trước khi phỏng vấn có 447 người không sử dụng rượu. Trong những người này có 405 người (90,5%) đã từng ít nhất một lần uống rượu trước kia và 322 người (72,04%) có ít nhất một yếu tố nguy cơ.
Trong số 322 người tồn tại ít nhất một yếu tố nguy cơ, có 114 người đã từng bị mắc rối loạn sử dụng rượu và có 161 người không hề uống rượu trước đây nhưng lại hút thuốc lá.
Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu cũng tiến hành điều tra tỷ lệ tử vong của các đối tượng nghiên cứu sau 20 năm từ cuộc phỏng vấn.
Kết quả cho thấy rằng, 26,6% số người không uống rượu đã chết trong vòng 20 năm kể từ cuộc phỏng vấn. Còn trong những người uống rượu vừa phải hoặc ít trong vòng 12 tháng trước phỏng vấn chỉ có khoảng 11,26% đã vong.
Nhưng họ cũng phát hiện ra, không có sự khác biệt về tỷ lệ tử vong giữa người uống rượu ít hoặc vừa phải so với người chưa từng uống rượu hoặc người không uống rượu trong 12 tháng trước đó nhưng không có yếu tố nguy cơ.
Mối liên hệ giữa hút thuốc lá và sử dụng rượu cũng là một yếu tố được quan tâm trong nghiên cứu này. Theo đó, hút thuốc lá làm tăng việc sử dụng rượu.
Kết luận về tác dụng của uống rượu vừa phải
Nhóm nghiên cứu cho biết, thường không có sự gia tăng nguy cơ tử vong ở những người không uống rượu so với người uống rượu vừa phải hoặc ít. Sự gia tăng về nguy cơ tử vong có thể là bởi những yếu tố nguy cơ đã tồn tại từ trước hoặc do hút thuốc lá gây ra.
Phát hiện của nghiên cứu đã củng cố cho những bằng chứng về việc không khuyến khích uống rượu vừa phải hoặc ít vì các lợi ích sức khỏe.
Theo Tiến sĩ George Koob - Giám đốc của NIAAA, uống rượu vì lợi ích sức khỏe không nên được khuyến cáo vì bất kể lý do gì. Các nguyên tắc uống rượu vừa phải đã được đưa ra trong Hướng dẫn chế độ ăn uống dành cho người Mỹ để giảm thiểu tác hại của uống rượu. Chỉ nên dùng một ly mỗi ngày với phụ nữ và hai ly mỗi ngày với đàn ông.
Kể cả khi chỉ uống rượu vừa phải thì các rủi ro sức khỏe cũng vẫn luôn tồn tại, chẳng hạn làm tăng nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ. Vì vậy, cần phải nắm rõ các rủi ro này trước khi quyết định có uống rượu hay không.
Ông cho rằng, nghiên cứu này đã ủng hộ quan điểm uống rượu nhiều và kéo dài có thể gây hại cho sức khỏe. Không sử dụng rượu dài hạn có thể giúp cải thiện sức khỏe cá nhân và chất lượng cuộc sống.
Còn theo Tiến sĩ John, nghiên cứu lần này đã làm sáng tỏ sự ảnh hưởng của việc sử dụng rượu trong quá khứ. Kể cả khi đã ngừng uống rượu, việc sử dụng rượu trong quá khứ vẫn có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Tiến sĩ John chia sẻ, nghiên cứu của ông đã quan tâm đến tiền sử cuộc sống của những người không uống rượu, đó có thể là các nguyên nhân làm gia tăng tỷ lệ tử vong. Có rất ít các nghiên cứu đã từng thực hiện quan tâm đến điều này.
Thậm chí, đây có thể là nghiên cứu duy nhất đề cập đến tình trạng nghiện rượu và ma túy trước đây. Những rối loạn nghiêm trọng này có thể giải thích cho tình trạng tử vong sớm ở các đối tượng nghiên cứu.
Cuối cùng, theo Tiến sĩ John, nguy cơ mắc hai căn bệnh nguy hiểm và phổ biến là ung thu và tăng huyết áp đều tăng kể cả khi chỉ sử dụng lượng rượu nhỏ. Do đó, khả năng gây tử vong khi uống rượu hạn chế nên được làm rõ trong các nghiên cứu ở tương lai.