pnvnonline@phunuvietnam.vn
Vì sao mẹ bỉm thường "mất trí nhớ" sau sinh và biện pháp khắc phục
Nhiều chị em vẫn thường than phiền về chứng mất trí nhớ sau sinh, điều này gây ảnh hưởng rất nhiều đến công việc và cuộc sống. Theo bác sĩ dinh dưỡng Anh Nguyễn - Ủy viên cấp cao của Hiệp hội Dinh dưỡng và Y học lối sống Vương quốc Anh (BANT), dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tình trạng này.
Đây là một trong những vấn đề thông thường của nhiều bà mẹ sau khi sinh em bé. Triệu chứng này có thể là tạm thời, nhưng cũng có thể ảnh hưởng vĩnh viễn trên não bộ của các bà mẹ sau sinh. Đây cũng là một trong những triệu chứng của tiền trầm cảm sau sinh. Dinh dưỡng là điều quan trọng giúp phục hồi lại trí nhớ và khả năng tập trung, giảm tổn hại các tế bào não bộ cụng như cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho não bộ sử dụng và loại bỏ những tế bào thần kinh không còn chức năng.
NGUYÊN NHÂN
Ts.Bs. Chandler, ĐH Nevada, Mỹ đã tiết lộ rằng: có mối liên hệ của sự gia tăng tiết hormone sinh dục estrogen trong kỳ 3 thai kỳ và sự mất trí nhớ tạm thời sau sinh, đặc biệt việc gặp khó khăn trong vấn đề quên từ, quên hành động, vật thể. Hormone này liên quan đến chức năng của tế bào thần kinh nằm trên HypothaLamus (não bộ) thông qua hoạt động các thụ thể của hormone estrogen. Các vấn đề hormone có thể sẽ được điều hòa ổn định sau sinh, nhưng cần thời gian.
Tuy nhiên, thông thường các bà mẹ trẻ sẽ gặp tình trạng này nhiều hơn so với các bà mẹ có kinh nghiệm - Ts.Bs. Chandler đã chia sẻ.
Báo cáo của Gs.Bs. Matthew, BV Quốc gia Neurology and Neurosurgery, Anh Quốc đã nhấn mạnh: Thông thường nếu các bà mẹ sau sinh không gặp quá nhiều áp lực thì hormone sẽ trở lại bình thường và ít gặp nhiều vấn đề về trí nhớ, thường ở các bà mẹ có kinh nghiệm. Nhưng các bà mẹ trẻ thường có rất nhiều stress, thức khuya, ăn uống thất thường, sự thiếu kinh nghiệm trong việc chăm sóc bé nên nhiều áp lực, thiếu sự cảm thông và chia sẻ của chồng.
Tất cả những nhân tố này làm tình trạng mất trí nhớ trở nên tồi tệ, tổn thương đến nhiều tế bào và chức năng não, nếu tổn thương nghiêm trọng đến chức năng nhận thức, họ có xu hướng trầm cảm, mệt mỏi, và việc chăm sóc bé trở nên không còn sáng suốt, các bé có mẹ quá nhiều áp lực thì tỷ lệ trầm cảm của các bé cũng gia tăng khi bé ở độ tuổi lớn hơn.
CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG
Gs.Bs. Michelle, ĐH Washington State, Mỹ đã báo cáo rằng: Để phục hồi trí nhớ và giảm tổn hại do stress gây ra, cần cung cấp đầy đủ chất đạm và các chất dinh dưỡng cần thiết từ thực phẩm như chất béo tốt omega-3, sắt, folate, riboflavin, và vitamin B6.
NHỮNG LỜI KHUYÊN DÀNH CHO NGƯỜI MẸ SAU SINH
1. Giảm stress tối đa
- Dành thời gian đọc sách về chăm sóc con để hiểu hơn về cân nặng của bé, các bệnh thường gặp, các vấn đề dinh dưỡng...
- Lưu một số điện thoại của 1 chuyên gia về dinh dưỡng nhi để tư vấn khi có vấn đề. Đa phần không có vấn đề gì về bé khi bé ăn bú tốt, tăng trưởng bình thường. Việc đổ mồ hôi, rụng tóc, mọc răng là thông thường ở các bé dưới 1 tuổi.
- Học cách để bé tự lập khi vừa mới sinh ra, hãy cho bé thời gian để khóc, tự điều chỉnh hành vi, đừng quá áp lực và lo lắng khi nghe bé khóc. Chỉ lưu ý, nếu bé khóc quá nhiều, bỏ ăn bỏ bú, kèm sốt, mệt mỏi thì tư vấn chuyên gia sức khỏe ngay. Thông thường khóc là cách bé giao tiếp, bé cần yêu thương, không phải lúc nào khóc cũng là một vấn đề.
- Khi bé bước vào tuổi ăn dặm, phương pháp ăn dặm nào không quan trọng, điều quan trọng nên hiểu là: các bé dưới 1 tuổi là ăn theo nhu cầu của bé, không phải theo nhu cầu của mẹ. Hiểu về luật mama, baby, nguyên tắc chung là giới thiệu từng món một, từ ít đến nhiều, nên bắt đầu với cháo xay nhuyễn khi bắt đầu ăn dặm, không muối đường, nước mắm, ăn đúng lượng bé cần, ngồi trên ghế ăn. Làm tốt tất cả các điều này là bé không biếng ăn.
- Thường xuyên nói chuyện và chia sẻ công việc với chồng. Tôi nghĩ các ông bố cũng rất muốn chăm sóc con, nhưng có điều là họ không biết làm gì thôi, hãy chỉ họ cách làm và bé sẽ lớn mà không gặp nhiều vấn đề khi được cả cha mẹ cùng chăm sóc.
2. Phân bố chế độ dinh dưỡng
- Nguồn chất đạm nên chú ý: cá, thịt gà, đậu, thịt bò. Duy trì đủ 3 bữa/ngày, uống nhiều nước.
- Rau lá xanh giàu vitamin B6 và folate. Ít nhất 2 bữa súp (4 loại củ)/ tuần.
- Một số thực phẩm có thể có lợi cho trí nhớ: Chất béo Omega; Hầu hết mọi loại trái cây; Gia vị như hành, tỏi, gừng; Các loại hạt như óc chó, hạnh nhân, hạt bí…
- Các loại thực phẩm cần tránh: Tránh chất béo bão hòa; Chất béo chuyển hóa từ thức ăn sẵn; các loại nước ngọt có ga hay không có ga.
3. Cho bé bú mẹ
Thường xuyên cho bé bú mẹ sẽ giúp bạn giảm stress vì mối liên hệ và tương tác da kề da là liệu pháp giúp cải thiện trí nhớ đã được báo cáo bởi Bs. Michelle.
Ngoài ra, phụ nữ sau sinh cũng cần và sớm:
- Tái lập lại mục đích của cuộc sống sau sinh.
- Thiết lập lại các mối quan hệ bạn bè và kết nối lại xã hội như trước sinh (Ví dụ: điện thoại trò chuyện với bạn bè/người thân).
- Thiết lập những mục tiêu và nhiệm vụ mới.
- Duy trì chế độ luyện tập thể dục sau sinh để có thể chất và tinh thần thoải mái.