Việt Nam và Pháp thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo

Ngày 16/10, Viện Nghiên cứu Đông Á của Pháp (IFRAE) và Trường Ngôn ngữ và Văn minh phương Đông (INALCO) đã đồng tổ chức hội thảo với chủ đề “Hệ thống đổi mới sáng tạo nào cho Việt Nam?”

Sự kiện nằm trong khuôn khổ “Năm chéo Pháp-Việt về đổi mới sáng tạo” do Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam khởi xướng, với sự phối hợp của các cơ quan, viện nghiên cứu và Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam tại châu Âu (VINEU).

Đây là hoạt động học thuật cấp cao, quy tụ đông đảo giới nghiên cứu, đại diện các cơ quan, doanh nghiệp và cộng đồng người Việt tại Pháp, nhằm trao đổi về các định hướng phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo phù hợp với Việt Nam trong giai đoạn tới.

Phát biểu khai mạc, Giáo sư Michel Blanchard, người điều phối chương trình, nhấn mạnh rằng Việt Nam đang đứng trước thách thức thoát khỏi “bẫy thu nhập trung bình” để hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.

Ông cho rằng để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần coi đổi mới sáng tạo là động lực trung tâm của tăng trưởng.

Ông Jean-Philippe Eglinger, người khởi xướng “Năm chéo Pháp-Việt về đổi mới sáng tạo,” cho biết hội thảo được tổ chức nhằm phác họa toàn cảnh hệ sinh thái đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, đặc biệt kể từ khi Chính phủ triển khai Chương trình 844 hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo quốc gia từ năm 2016.

Theo ông, đây là cơ hội để các học giả, doanh nghiệp và sinh viên hai nước chia sẻ kinh nghiệm, thảo luận về mô hình đổi mới sáng tạo phù hợp với bối cảnh Việt Nam, góp phần hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2030 trở thành nước có thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 trở thành quốc gia phát triển.

Phát biểu tại hội thảo, Đại sứ Việt Nam tại Pháp Đinh Toàn Thắng đánh giá cao sáng kiến tổ chức sự kiện này, coi đây là hoạt động mang ý nghĩa chiến lược trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng.

Đại sứ nhấn mạnh: “Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là những đột phá then chốt, là động lực chủ yếu để Việt Nam đổi mới mô hình phát triển, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững”.

Đại sứ Đinh Toàn Thắng khẳng định Pháp luôn được Việt Nam xem là cường quốc công nghệ và đối tác chiến lược toàn diện, với nền khoa học, nghiên cứu và học thuật tiên tiến. Hai nước có nhiều tiềm năng hợp tác trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, an ninh mạng, năng lượng hạt nhân dân sự, đường sắt cao tốc Bắc-Nam, năng lượng sạch, công nghiệp hàng không vũ trụ, nông nghiệp công nghệ cao và y dược hiện đại.

Ông cũng nhấn mạnh vai trò của Pháp trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho Việt Nam thông qua các chương trình học bổng, song bằng và các dự án nghiên cứu chung.

Trong phần tham luận, Giáo sư Michel Blanchard trình bày phân tích về tình hình kinh tế vĩ mô của Việt Nam, chỉ rõ rằng Việt Nam vẫn chủ yếu dựa vào mô hình sản xuất-lắp ráp trong lĩnh vực điện tử, với tỷ lệ giá trị gia tăng nội địa còn thấp.

Ông cho rằng mô hình này giúp thúc đẩy xuất khẩu và tăng trưởng nhanh trong giai đoạn đầu, song về dài hạn Việt Nam cần chuyển sang các ngành có hàm lượng công nghệ và tri thức cao hơn, đồng thời đầu tư mạnh vào năng suất và đổi mới sáng tạo để thoát khỏi “bẫy thu nhập trung bình”.

Đánh giá về chính sách đổi mới sáng tạo của Việt Nam, Giáo sư Blanchard khẳng định quyết tâm chính trị của lãnh đạo Việt Nam là rất mạnh mẽ, khi coi đổi mới sáng tạo không chỉ là nhiệm vụ của ngành khoa học-công nghệ mà là sự nghiệp của toàn xã hội.

Ông cho rằng Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm của Pháp trong việc kết nối hiệu quả giữa khu vực công-tư, các trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp, hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện.

Trao đổi với phóng viên TTXVN, bà Trần Hà My, Giám đốc VINEU tại Pháp và là Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Trẻ Việt Nam tại châu Âu, cho biết bà đã phối hợp cùng các giáo sư người Việt và người Pháp của INALCO để tổ chức sự kiện này, với mục tiêu là chia sẻ các nghiên cứu học thuật về hệ thống đổi mới sáng tạo phù hợp cho Việt Nam, đồng thời tìm giải pháp thúc đẩy hợp tác công-tư, đặc biệt là giữa doanh nghiệp Pháp và Việt Nam, nhằm đưa quá trình đổi mới sáng tạo lên một tầm cao mới.

Hội thảo diễn ra trong không khí học thuật sôi nổi, với nhiều trao đổi giữa giới nghiên cứu và cộng đồng doanh nghiệp Pháp-Việt về các định hướng phát triển công nghệ, chuyển đổi số và hợp tác song phương trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo.

Các đại biểu thống nhất rằng đổi mới sáng tạo không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là mệnh lệnh của thời đại, là nền tảng cho tăng trưởng xanh, phát triển bền vững và nâng cao vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu./.