Vụ kiện chưa từng có trong lịch sử
Việc đâm đơn kiện 5 công ty sản xuất robot gây chết người của ông William Holbrook được xem là vụ kiện hy hữu chưa từng có, trong đó “bị cáo” là robot. Theo đơn kiện, vào tháng 7/2015, vợ ông William là bà Wanda Holbrook, 57 tuổi, trong khi đang làm việc tại nhà máy sản xuất phụ tùng ô tô Ventra Ionia Main (VIM) đã bị robot sát hại.
William Holbrook kiện đích danh 5 công ty sản xuất robot là Lincoln Electric, Flex-N-Gate, Prodomax, FANUC và Nachi.
Theo William Holbrook, vợ ông đã bị thiệt mạng vì một con robot tại VIM thuộc hãng xe hơi Volkswagen của Đức. Theo đó, bà Wanda đang làm việc tại khu 140 hoặc 150 thì một con robot ở khu vực 130 bất ngờ di chuyển vào làm bà giật mình, sau đó nó ép đầu bà vào giữa một cái máy lắp ráp khiến nạn nhân không kịp trở tay và qua đời do vết thương trầm trọng.
Ông William Holbrook cho biết thêm, vợ ông là kỹ thuật viên có 12 năm làm việc tại VIM, có nhiều kinh nghiệm nên không thể mắc phải sai lầm được nhưng bà lại bất ngờ bị robot đẩy vào hoàn cảnh nguy hiểm, chết ngay tại chỗ.
Cũng theo đơn kiện, robot được phân làm việc ở một nơi nhất định nhưng không hiểu sao đã "nổi loạn" như vậy. Rất có thể khi sản xuất, khâu lập trình của robot bị lỗi nên dẫn đến tai họa khủng khiếp, vượt ngoài khả năng kiểm soát của con người.
Bà Wanda Holbrook, 57 tuổi, bị robot gây tai nạn chết người trong khi đang làm việc tại nhà máy sản xuất phụ tùng ô tô Ventra Ionia Main (VIM)
Con dao hai lưỡi
Vụ tai nạn ở VIM khiến dư luận lo lắng, đặc biệt là những tác động tiêu cực của quá trình tự động hóa trong dây chuyền sản xuất công nghiệp, nhất là trong bối cảnh robot ngày càng phát triển và thông minh hơn nhờ trí tuệ nhân tạo (AI).
Theo thống kê từ Liên đoàn Robot Quốc tế (IRF) công bố tháng 4/2016, việc sử dụng robot thay con người trong thị tường lao động đang trở thành một xu hướng mới. Robot với trí tuệ nhân tạo có thể thay con người trong nhiều vị trí. Đây là “thủ phạm” lấy đi nhiều công ăn việc làm của người lao động.
Dự tính có khoảng 1,3 triệu robot công nghiệp được đưa vào hoạt động tại các nhà máy trên quy mô toàn cầu vào năm 2018, trong đó, Úc, Trung Quốc, Pháp, Đức, Ấn Độ, Ý, Nhật Bản, Anh và Mỹ là những nơi có tỷ lệ sử dụng robot cao nhất.
Trở lại với vụ kiện nói trên, người ta đã thấy phần nào mặt trái của robot. Nhiều câu hỏi được đặt ra, do lỗi, sự bất cẩn của con người hay trục trặc từ robot hoặc do robot “đột biến” nảy sinh ý thức hủy hoại con người.
Giới chuyên gia đã vào cuộc, người thì cho rằng đây là tai nạn lao động thuần túy hơn là “thảm hoạ” từ robot. Tuy nhiên, lại có ý kiến cho rằng, đây là hiểm hoạ mới đang treo lơ lửng trên đầu con người, mang tên “robot thông minh”.
Ngay cả thiên tài Stephen Hawking cũng từng cảnh báo nguy cơ đối với loài người từ AI. Stephen Hawking cho rằng, việc tạo ra một trí tuệ nhân tạo là một con dao hai lưỡi. Trong các nhà máy hiện nay, có rất nhiều robot được thay thế con người. Không ít công nhân trình độ thấp bị sa thải để robot thế chân.
Con người dần trở thành “nhân tố thừa” trong các quy trình sản xuất, trong nhà máy và trong nhiều việc khác. Không ít trường hợp, chính con người lại say đắm robot hơn cả một con người bằng xương bằng thịt như trường hợp robot tình nhân ở Nhật Bản là một ví dụ.