Liên quan đến vụ việc Đoàn Thúy Hà (SN 1986, trú tại xã Kiến Quốc, Ninh Giang, Hải Dương) hay còn được dư luận biết đến với cái tên hot girl Bella mang con đi khắp mọi nơi và có những hành vi dễ dẫn tới sự tổn hại con như để con nằm trên đường, cho lên xe lôi chất rất nhiều thứ quần áo lên trên, có biểu hiện không quan tâm, chăm sóc con.
Mới đây, trong buổi gặp gỡ báo chí để thông tin về vụ việc này, ông Đặng Hoa Nam, Cục trưởng Cục Trẻ em, khẳng định: “Căn cứ theo các quy định của pháp luật, chúng tôi sẽ đề nghị các cơ quan chức năng của Hải Dương giám định tâm thần đối với nhân vật này. Để đánh giá người mẹ này có bị tâm thần hay không thì cần phải được giám định của cơ quan chức năng, cơ quan y tế. Theo tôi, nhất thiết phải giám định và nếu có bằng chứng, chứng minh người mẹ này không đủ hành vi thì sẽ tách đứa trẻ ra khỏi người mẹ ngay lập tức”.
Vậy cơ quan nào có thẩm quyền giám định tâm thần? Liên quan đến vấn đề này, PV đã liên hệ với luật sư Nguyễn Doãn Hùng, Giám đốc Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam (Đoàn Luật sư TP Hà Nội). Luật sư Hùng cho biết, về cơ sở pháp lý:
- Khoản 1, Điều 22 Bộ luật Dân sự 2015, quy định: Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố người này là người mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần.
- Khoản 2, Điều 2 Luật Giám định tư pháp, quy định: “Người trưng cầu giám định bao gồm cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng”.
Trong tố tụng dân sự, các cơ quan tiến hành tố tụng gồm có: Toà án nhân dân; Viện kiểm sát nhân dân. Những người tiến hành tố tụng gồm có: Chánh án Toà án, Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thư ký Toà án; Viện trưởng Viện kiểm sát, Kiểm sát viên. “Đây là những cá nhân, cơ quan có thẩm quyền yêu cầu trưng cầu giám định theo quy định của pháp luật. Hay nói cách khác là những người có quyền sử dụng các nhà chuyên môn tiến hành giám định tư pháp để kết luận về chuyên môn những vấn đề có liên quan đến hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự, giải quyết vụ việc dân sự, vụ án hành chính. Xuất phát từ bản chất của dân sự là tôn trọng sự thỏa thuận của các đương sự và quyền yêu cầu của đương sự, do đó cơ quan tiến hành tố tụng sẽ trưng cầu khi giám định khi có yêu cầu, còn trong tố tụng hình sự là sự chủ động để trưng cầu giám định, vì nghĩa vụ chứng minh sự thật vụ án thuộc về cơ quan tiến hành tố tụng”, luật sư Doãn Hùng nhấn mạnh.
Cũng liên quan đến câu chuyện của “hot girl tự xưng Bella” bị tố hành hạ con, tối 29/6, hai mẹ con người này đã được đưa đến Trung tâm bảo trợ xã hội số 1 (Sở LĐ-TB&XH Hà Nội) để chăm sóc, nuôi dưỡng. Tuy nhiên, trong 2 ngày đầu tiên, Đoàn Thúy Hà đã bất hợp tác với cơ quan chức năng khiến việc chăm sóc, thăm khám cho con trai người này gặp nhiều khó khăn.
Theo quy định, mẹ con Đoàn Thúy Hà chỉ có thể lưu lại trung tâm trong vòng 1 tháng. Thế nên, trao đổi với PV, lãnh đạo trung tâm này cho biết, hiện đã liên hệ với Sở LĐ-TB&XH tỉnh Hải Dương để cùng hỗ trợ, giúp đỡ 2 mẹ con. Qua 2 ngày lưu lại trung tâm, Đoàn Thúy Hà bắt đầu dịu dần tinh thần, không chống đối như trước và mong muốn được trở về quê sinh sống, nuôi con.