Vụ vỡ hồ chứa bùn ở Thái Nguyên: Tiến hành lấy mẫu, sẽ sớm có kết quả xét nghiệm hóa chất

Lo ngại đất và nguồn nước nhiễm độc

Bờ bao hồ nước chứa bùn của Nhà máy Luyện gang thép (công suất 100.000 tấn/năm) thuộc Công ty Cổ phần Luyện kim đen Thái Nguyên bị mưa lớn làm vỡ. Nước và bùn từ hồ chứa tràn xuống đặc sệt, bốc mùi hắc nồng, nhanh chóng vùi lấp đường đi, sân vườn, ao cá và nhiều diện tích đất canh tác. Hơn một tuần sau sự cố, nhiều khu vực vẫn chưa hoàn tất việc dọn dẹp. Thống kê ban đầu, khoảng 30 hộ dân ở xã Nam Hoà ảnh hưởng về tài sản và diện tích canh tác.

Gia đình bà Đặng Thị Lý ở xóm Gốc Thị nằm ngay dưới chân hồ chứa nên bị chịu thiệt hại nặng nề. Kể lại sáng 7/10, chị vẫn chưa hết bàng hoàng: "Thấy bùn từ trên đồi chảy xuống như thác, tôi hốt hoảng, trèo qua tường sau nhà chạy ra ngoài".

Khi định thần lại, gia đình bà nhanh chóng đắp bờ trước cổng ngăn dòng bùn nhưng không kịp. Nước và bùn tràn vào nhà, khiến nhiều đồ dùng bị ngập chìm, hư hỏng. Giếng khoan – nguồn nước sinh hoạt duy nhất của gia đình cũng bị lấp đặc bùn. "Đến nay giếng đã được sục rửa nhiều lần mà nước vẫn còn màu hơi đục. Giờ cả nhà phải dùng nước do công ty mang đến hỗ trợ. Sinh hoạt hàng ngày vì thế cũng bị đảo lộn", bà Lý nói và bày tỏ lo lắng không biết trong bùn có chất độc hại hay không.

Con trai chị, anh Lăng Văn Toàn, cũng bị ảnh hưởng sức khỏe sau khi tham gia dọn dẹp bùn đất. "Lúc kè lại cổng, bùn ngập quá đầu gối, tràn vào ủng. Chỉ sau một đêm, hai cổ chân bị mẩn đỏ, sưng phù, da bong tróc", anh Toàn cho hay.

Theo anh, ngay hôm sau anh đã đi khám tại một bệnh viện ở Thái Nguyên và bác sĩ chẩn đoán bị "viêm da tiếp xúc dị ứng".

Không chỉ gia đình bà Lý, nhiều hộ dân khác ở Nam Hòa cũng chung nỗi lo. Nhà bà Vương Thị Luyến có hàng trăm cây trồng mới vài tháng bị bùn vùi kín, đất sụt lún. Bà chia sẻ: "Giờ chỉ mong công ty sớm hút hết bùn để tôi còn canh tác. Đền bù vật chất rồi cũng hết, nhưng nếu đất bị nhiễm độc thì biết làm gì để sống? Cây trồng không lớn được, đất chai đi, thì nông dân chúng tôi lấy gì để bám đất nữa".

Còn với gia đình anh Lý Văn Luận cũng rơi vào cảnh trắng tay khi khoảng 3 tấn cá trong ao bị thiệt hại. Anh cho biết, sau khi nước và bùn tràn xuống, cá bắt đầu chết nổi trắng mặt nước.

Một số người dân xóm Ao Sen kể, những ngày sau mưa lũ, họ bắt được nhiều cá từ ao hồ phía dưới khu vực hồ chứa trôi ra. Tuy nhiên, khi mổ cá, nhiều con bị nổ mắt nên không ai dám ăn.

Hồ không chứa bùn thải nhiễm hoá chất?

Trao đổi với phóng viên báo PNVN ngày 16/10, ông Đỗ Thanh Bình, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Luyện kim đen Thái Nguyên cho rằng, sự cố vừa qua là do mưa lớn kéo dài, lượng lớn nước từ đỉnh đồi đổ xuống hồ khiến bờ bao bị xói lở và vỡ ra.

"Hồ này chỉ chứa nước. Do địa hình taluy hở, sau mỗi trận mưa, đất đỏ trên sườn đồi bị cuốn trôi xuống hồ, lâu ngày lắng lại thành lớp bùn màu đỏ", ông Bình phủ nhận việc hồ chứa bùn thải hay hóa chất.

Theo ông, ngay sau khi xảy ra sự cố, công ty đã huy động phương tiện, nhân lực lấp lại đoạn bờ vỡ, ngăn nước tràn ra ngoài, đồng thời phối hợp với chính quyền địa phương kiểm đếm thiệt hại để đền bù cho người dân. "Chỗ nào bùn ngập sâu, chúng tôi cho máy xúc dọn; chỗ nào ít thì hỗ trợ bà con bằng kinh phí. Công ty sẽ bồi thường thỏa đáng cho bà con. Tuy nhiên, cũng phải rà soát kỹ tránh trường hợp lợi dụng để trục lợi", ông Bình cho hay.

Trước lo ngại của người dân về nguy cơ ô nhiễm nguồn nước, đất, ông Bình cho biết công ty đã phối hợp với cơ quan chức năng tiến hành lấy mẫu bùn ngày 14/10, dự kiến đầu tuần tới sẽ có kết quả xét nghiệm. Kết quả sẽ được công bố công khai và nếu phát hiện có yêu tố liên quan đến hoạt động của Công ty luyện kim đen Thái Nguyên, doanh nghiệp cam kết sẽ xử lý triệt để.

Liên quan đến việc một số người dân bị dị ứng, ngứa da sau khi tiếp xúc với bùn, ông Bình cho rằng đây có thể là phản ứng thông thường khi lội bùn trong thời gian dài. "Chúng tôi đã khuyến cáo bà con nên đi khám, nếu phát hiện vấn đề sức khỏe, công ty sẽ hỗ trợ điều trị", ông nói thêm.

Ông Kiều Xuân Thịnh, Phó Chủ tịch UBND xã Nam Hòa cho biết, nguyên nhân ban đầu được xác định là do mưa lớn kéo dài dẫn đến ngập úng, khiến bờ bao hồ chứa bị vỡ. "Cơ quan chức năng đã lấy mẫu bùn gửi đi xét nghiệm độc lập. Nếu phát hiện có hóa chất, chúng tôi sẽ báo cáo cấp trên để xử lý. Còn nếu không có, xã sẽ yêu cầu chủ đầu tư tiếp tục khắc phục cho người dân", ông Thịnh nói.